Download Login

Dutch Birding jaargang 25 nummer 5, 2003

Cover Ross's Gull  ·  Rhodostethia rosea Chris Schenk
Artikelen / papers
289 - 303	Occurrence of Rüppelsl's Griffon Vulture in Europe Ricard Gutiérrez Voorkomen van Rüppells Gier in Europa Sinds 1992 zijn in Zuid-Europa diverse waarnemingen bekend van Rüppells Gieren Gyps rueppellii, een broedvogel uit Afrika. Het gaat tot en met de zomer van 2003 om 12 gevallen in Spanje (van ten minste 20 vogels) en vier gevallen in Portugal (van vier tot vijf vogels). Sinds het eind van de jaren 1990 nam het aantal waarnemingen toe. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van deze gevallen (tabel 1, figuur 1). Buiten Portugal en Spanje zijn in Europa alleen vogels vastgesteld waarvan wordt aangenomen dat ze uit gevangenschap afkomstig zijn (Griekenland en Italië). Vogels van het Iberisch Schiereiland worden echter beschouwd als wilde exemplaren die vanuit West-Afrika met Vale Gieren G fulvus mee naar het noorden zijn getrokken. In het artikel wordt de status van beide soorten besproken in de noordelijke helft van Afrika en het Midden-Oosten, zowel binnen het West-Palearctische gebied (van west naar oost: Marokko, Algerije, Tunesië, Libië, Egypte) als daarbuiten (van west naar oost: Mauretanië, Senegal, Gambia, Niger, Mali, Tsjaad, Soedan, Ethiopië, Djiboeti, Saoedi-Arabië en Yemen). Daarnaast wordt ingegaan op waarnemingen buiten de reguliere gebieden. Deze waarnemingen hebben onder andere betrekking op terugmeldingen in Afrika van Vale Gieren die in Spanje zijn geringd (figuur 2), waaronder vijf binnen de broedgebieden van Rüppells Gier (tabel 2). In Afrika komen twee ondersoorten van Rüppells Gier voor: G r rueppellii in het noorden en westen, oostelijk tot Ethiopië, en G r erlangeri in Ethiopië en Djiboeti en sporadisch in het Midden-Oosten. De vogels op het Iberisch Schiereiland vertoonden kenmerken van de westelijke ondersoort. De sterke toename in de afgelopen 15 jaren van het aantal Vale Gieren op het Iberisch Schiereiland - 80% van de Europese broedpopulatie - en daarmee van het aantal dat in de herfst over de Straat van Gibraltar de oversteek maakt om in West-Afrika te overwinteren heeft de kans vergroot dat een Rüppells Gier \'op sleeptouw\' wordt genomen. Deze aanname wordt versterkt door het feit dat Rüppells Gier in dezelfde jaren eveneens in aantal is toegenomen en in Spanje samen met Vale Gieren voorkomen. Met deze informatie wordt aannemelijk gemaakt dat wilde Rüppells Gieren - meest waarschijnlijk uit Senegal en buurlanden - in staat zijn met Vale Gieren vanuit Afrika naar Zuid-Europa te vliegen. In Portugal en Spanje is de soort daarom opgenomen in categorie A van de respectievelijke nationale avifaunistische lijsten. Ricard Gutiérrez, Reserves Naturals Delta del Llobregat, Apartat de Correus 99, 08840-Viladecans, Barcelona, Spain gutarbhotmail.com
304 - 311	Broedgeval van Grauwe Fitis op Schiermonnikoog in mei-juli 2003 Enno B Ebels Greenish Warbler breeding on Schiermonnikoog in May-July 2003 In May-July 2003, a pair of Greenish Warblers Phylloscopus trochiloides raised three young on Schiermonnikoog, Friesland, the Netherlands, in the Wadden Sea off the north-east coast. The first bird (a singing male) was seen on 31 May. The supposed female was first seen and heard on 5 June. A second singing bird was reported on several days up to 11 June. On 21 July, the first young was noticed and, in the following days, three young and two parents were observed. The last sighting was on 29 July. Feeding was observed on a few occasions. Begging calls and subsong of the young were recorded on tape. The young birds had a shorter, more metallic, call than the well-known disyllabic call of the parents. The breeding area consisted of large well-wooded gardens on the outskirts of the island\'s only village (53:28 N, 06:09 E). In the evening of 29 July (the first day of the autumn\'s ringing season on the island), a first-year Greenish Warbler was trapped and ringed at Groene Glop, c 1200 m east of the breeding site. This bird still showed some downy feathers on the underparts and is likely to have been one of the young raised in the village. The identification and vocalizations are described and shown in sonagrams (figure 1-5) and details on breeding habitat and behaviour are given. There have been 30 records of this species for the Netherlands. Eight were in spring (between 23 May and 30 June) and the rest in early autumn (between 9 August and 1 October). This was not only the first breeding for the Netherlands but also the westernmost for the species to date. The previous most westerly breeding record (and the only successful breeding record for Germany up to 2003) was in 1990 on Helgoland, Schleswig-Holstein, in the North Sea off the German north-west coast. Its regular breeding range (subspecies P t viridanus) is from eastern Europe, Gotland (Sweden) and Finland east to eastern Siberia en south to Afghanistan and Kashmir. The breeding range has expanded westward in the 20th century. Enno B Ebels, Joseph Haydnlaan 4, 3533 AE Utrecht, Nederland ebelswxs.nl
312 - 318	House Crows in the Netherlands and Europe Gert Ottens & Colin Ryall Huiskraaien in Nederland en Europa In dit artikel wordt een overzicht gegeven van gevallen van Huiskraai Corvus splendens in Nederland en Europa. In Nederland werden de eerste drie vogels in 1994 ontdekt, waarvan twee in Hoek van Holland, Zuid-Holland. Broeden werd in Hoek van Holland voor het eerst vastgesteld in 1997 en sindsdien is de populatie aangegroeid tot ten minste 12, waarvan het merendeel in Hoek van Holland verblijft. In 2002 waren hier twee broedparen aanwezig (mogelijk ook al in 2001) en ook in 2003 werden twee broedgevallen (drie en twee jongen) vastgesteld. Hoek van Holland is de enige locatie in Europa en buiten het (sub)tropisch gebied waar de soort met succes tot broeden komt. De vogel die vanaf 1994 bij Renesse, Zeeland, aanwezig was, bleek in het voorjaar van 2001 gepaard met een Kauw C monedula maar er was geen sprake van een broedgeval; dit exemplaar werd later dat voorjaar dood gevonden. In april-juni 2003 werden maximaal vier vogels, waarschijnlijk een paartje met jongen uit een of meer eerdere jaren, gezien in park Ockenburgh, Den Haag, Zuid-Holland, c 15 km van Hoek van Holland. Ondanks \'verdacht\' gedrag, werd geen broedgeval geconstateerd. Aangenomen wordt dat deze vogels afkomstig waren van Hoek van Holland. Behalve in Hoek van Holland, Renesse en Den Haag werden in 1998-2003 op c 10 andere locaties verspreid over de Nederlandse kustprovincies en Utrecht solitaire Huiskraaien gezien, van Breskens, Zeeland, in het zuidwesten tot Schiermonnikoog, Friesland, in het noordoosten. Alle waarnemingen worden in de tekst vermeld; wanneer deze nog in behandeling zijn bij de Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (CDNA) of nog niet zijn ingediend, is dit aangegeven met een asterisk (*). Het is moeilijk om een goed beeld te krijgen van het werkelijke aantal exemplaren. De kans wordt klein geacht dat alle waarnemingen zijn toe te schrijven aan de groeiende populatie in Hoek van Holland omdat Huiskraaien meestal niet ver van de broedplaats uitzwermen. In het artikel wordt ook een overzicht gegeven van andere gevallen in Europa. Na het eerste in Ierland in 1974-79, is de soort vastgesteld of gemeld in Denemarken, Frankrijk, Gibraltar (deze vogel werd ook vlak over de grens in Spanje gezien), Hongarije en Polen. Er is (nog) geen betrouwbaar geval in Brittannië. Van deze meldingen zijn alleen gevallen in Frankrijk, Gibraltar/Spanje en Ierland aanvaard waar het de determinatie betreft; in deze landen werd de soort in categorie D geplaatst vanwege de aanname dat de vogels per schip arriveerden. De andere meldingen werden niet ingediend bij of nog niet behandeld door de verantwoordelijke dwaalgastencommissies. Gert Ottens, Ganzebloem 14, 3984 CG Odijk, Netherlands gert.ottenssovon.nl Colin Ryall, Centre for Environmental Management, Farnborough College, Boundary Road, Farnborough, Hampshire GU14 6SB, UK c.ryallfarn-ct.ac.uk
319 - 322	Conspicuous colouring and visual display in Wallcreeper Miroslav Saniga
323 - 326	Hybrid Yellowhammer x Pine Bunting in central France in May-June 2003 Frédéric Jiguet
Brieven / letters
327	Kelp Gull in France in January 1995 Frédéric Jiguet
DBA nieuws
328	Jubileum-CD; Jubilee CD; Korting op British Birds; Concessionary rate for British Birds
Masters of mystery
329 - 331	Solutions of fourth round 2003: Sedge Warbler and Meadow Pipit; Fifth round Rob S A van Bemmelen & Dick Groenendijk
Recensies / reviews
332	Calls of eastern vagrants by Hannu Jännes Magnus S Robb
332	Flight identification of European seabirds by Anders Blomdahl, Bertil Breife & Niklas Holmstrom Steve Geelhoed
332 - 333	Wrens, dippers and thrashers by David Brewer Roland van der Vliet
WP reports
334 - 343	July-mid September 2003 Arnoud B van den Berg
Recente meldingen / recent reports
344 - 350	Nederland: juli-augustus 2003 Ruud M van Dongen, Klaas Haas & Peter W W de Rouw
351 - 353	België: juli-augustus 2003 Gerald Driessens
DB actueel
354 - 359	New species of forest-falcon; Noordse Pijlstormvogel gesneuveld in Limburg [Manx Shearwater]; Spotvogel zonder groen en geel te Zandvoort [Unusual Icterine Warbler]; Vangst van een Perzische Roodborst bij Budel-Dorplein [White-throated Robin]; Kleine Spotvogel op Schiermonnikoog [Booted Warbler]; Blauwe Rotslijster te Westkapelle [Blue Rock Thrush]
Aankondigingen
360	Derde Belgische vogeldag op 6 december 2003