Dutch Birding jaargang 27 nummer 2, 2005

Cover

Soft-plumaged Petrel  ·  Pterodroma mollis
Hadoram Shirihai

Artikelen / papers

87 - 113 Birds and wildlife of the French subantarctic islands: Crozet, Kerguelen and Amsterdam & St Paul
Olivier Duriez, Hans Jornvall & Hadoram Shirihai

Vogels en andere fauna van de Franse subantarctische eilanden: Crozet, Kerguelen en Amsterdam & St Paul

In de zuidelijke Indische Oceaan liggen enkele geïsoleerde subantarctische eilandengroepen die onder Frans bestuur vallen (Terres Australes et Antarctiques Françaises, TAAF). Het gaat om de Crozet-eilanden, Kerguelen en Amsterdameiland & St Paul (figuur 1). Deze eilanden worden enkele malen per jaar bevoorraad vanuit Réunion met het schip Marion Dufresne. Dit schip kan ook enkele passagiers vervoeren en doet ook dienst als oceanografisch onderzoeksvaartuig. Dit artikel beschrijft voornamelijk de vogels die tijdens een trip van de Marion Dufresne langs Crozet, Kerguelen, Amsterdameiland & St Paul en weer terug naar Réunion kunnen worden waargenomen.
Olivier Duriez heeft op Kerguelen onderzoek verricht aan ecologie en gedrag van stormvogels en albatrossen. Hans Jornvall bezocht de eilanden in 2004 en Hadoram Shirihai in 1999 en 2004. HJ en HS inventariseerden in 2004 onder meer de broedpopulaties van Amsterdameilandalbatros Diomedea (exulans) amsterdamensis.
Een \'klassieke\' trip met de Marion Dufresne duurt ongeveer een maand. De etappes van Réunion naar Crozet, Kerguelen en Amsterdameiland duren respectievelijk vier à vijf, twee en twee dagen en de stops op de verschillende eilandengroepen duren doorgaans twee tot vier dagen (op Kerguelen zes tot acht). De passagiers op het schip zijn geen \'toeristen\' maar personeel van de verschillende onderzoeksstations en \'gasten\' die op speciale uitnodiging van de autoriteiten de onderzoeks- en natuurbeschermingsactiviteiten kunnen bezichtigen en daarover worden geïnformeerd. Tevens is er beperkte ruimte voor personen die onderzoek willen doen aan zeevogels, andere fauna en flora.
De eilanden bieden een thuisbasis aan enkele van de rijkste zeevogelgemeenschappen ter wereld met maar liefst 45 broedvogelsoorten, waaronder vier soorten pinguïns en 30 soorten \'tubenoses\' (waaronder acht soorten albatrossen).
Crozet is vooral beroemd om zijn pinguïn- en albatroskolonies en herbergt \'s werelds grootste kolonie Koningspinguïns Aptenodytes patagonicus (meer dan 300 000 broedparen).
Kerguelen bestaat uit meer dan 300 eilandjes rond het hoofdeiland (Grande Terre). De kustlijnen zijn zeer grillig met talloze fjorden en baaien en de totale lengte ervan bedraagt meer dan 5000 km. Er broeden 36 soorten vogels (voornamelijk zeevogels) en het gebied herbergt de op een na grootste kolonie (na South Georgia) van Zuidelijke Zeeolifant Mirounga leonina met meer dan 40 000 vrouwtjes.
Op Amsterdameiland en St Paul broeden respectievelijk acht en 15 soorten vogels. Amsterdameiland is het meest bekend om de endemische Amsterdameilandalbatros. Door beschermingsmaatregelen tegen grazende koeien is het aantal broedparen gestegen van 15 tot 31 in 2002. De totale populatie omvat echter niet meer dan 150 individuen. De talrijkste albatros op Amsterdameiland is Indische Geelneusalbatros Thalassarche chlororhynchos carteri (19 000 broedparen).

Olivier Duriez, 9 Boulevard Saint Antoine, 12100 Millau, France
(o.duriez@wanadoo.fr)
Hans Jornvall, Department of Medical Biochemistry and Biophysics, Karolinska Institutet, Stockholm, Sweden
(Hans.Jornvall@mbb.ki.se)
Hadoram Shirihai, c/o Dutch Birding, Postbus 116, 2080 AA Santpoort-Zuid, Netherlands
(editors@dutchbirding.nl)

114 - 115 At-sea photographic record of Magenta Petrel
N G Howell
116 - 125 Kleine Torenvalk bij Bergen in november 2000
Enno B Ebels & C S (Kees) Roselaar

Lesser Kestrel near Bergen in November 2000

On 5 November 2000, a weakened first-year female Lesser Kestrel Falco naumanni was picked up and taken into care at Bergen, Noord-Holland, the Netherlands. The bird soon died and was added to the collection of the Zoological Museum at Amsterdam (ZMA), Noord-Holland. It was identified based on measurements compared with Common Kestrel F tinnunculus, including wing formula (see table 1), supported by plumage characters of 1 head streaking; 2 pattern of primary coverts, alula and outer scondary coverts; 3 pattern of dark markings on the underparts, upperwing and underwing; and 4 the pale coloration of the claws.
This is the first record for the Netherlands. Other records in central and north-western Europe are from Belgium (1), Britain (17, after revision), Denmark (8), Finland (3), Germany (2 recent records, 65+ old reports), Ireland (1), Liechtenstein (1) and Sweden (11) (see table 2).

Enno B Ebels, Joseph Haydnlaan 4, 3533 AE Utrecht, Netherlands
(ebels@wxs.nl)
C S (Kees) Roselaar, Zoölogisch Museum Amsterdam, Postbus 94766, 1090 GT Amsterdam, Nederland
(roselaar@science.uva.nl)

Aankondigingen & verzoeken / announcements & requests

126 - 127 Expositie Dirk Moerbeek;The birds of North America online; Dutch Birding jaaroverzicht 2004 en DVD-box 1995-2004; Cursorius jaaroverzicht 2004; Year reviews 2004 and DVD box 1995-2004; Avionary: vogelnamen van het West-Palearctisch gebied in 41 talen; Avionary: bird names of the Western Palearctic in 41 languages

Recensies / reviews

128 Awifauna Polski; rozmienszczenie, liczebnosc i zmiany (The avifauna of Poland; distribution, numbers and trends) by Ludwik Tomiałojc & Tadeusz Stawarczyk
Roy Slaterus
129 Woodpeckers of Europe: a study of the European Picidae by Gerard Gorman
Martjan Lammertink
129 DVD guide to the birds of Britain and Europe by Paul Doherty
Arnoud B van den Berg

Masters of mystery

130 - 134 Solutions of the first round 2005: European Herring Gull and Common Reed Bunting; Second round 2005
Rob S A van Bemmelen & Dick Groenendijk

WP reports

135 - 143 February-early March 2005
Arnoud B van den Berg

Recente meldingen / recent reports

144 - 149 Nederland: januari-februari 2005
Ruud M van Dongen, Klaas Haas & Peter W W de Rouw
150 - 151 België: januari-februari 2005
Gerald Driessens

DB actueel

152 - 154 New species of nightjar; Kumliens Meeuw op Terschelling [Kumlien's Gull]
Feedback?