[VOOR RUUD'S VORIGE BERICHT VAN DE ATLANTIC ODYSSEY, KLIK HIER OF KIJK IN HET MENU RECHTS!]

Gold Harbour, South Georgia, 9 april 2013
De Plancius ligt voor anker in Gold Harbour, het is onze laatste dag in South Georgia. Dit is werkelijk een paradijs op aarde, een wildernis van ongekende schoonheid.

Endemische pieper
Maandag 8 april. We gaan al vroeg van boord. Het is prachtig weer: de zon schijnt en het is een paar graden boven nul, bij weinig wind. Op het programma staat Prion Island. Op de kelpvelden in het water rondom het eiland zien we de endemische pieper van South Georgia, de South Georgia Pipit. Grootte van waterpieper en helemaal gestreept; ook de kop, waar geen wenkbrauwstreep aan valt te ontdekken. Op het landingsstrand lopen de piepers ook, en ze blijken idioot tam. Ze lopen letterlijk voor je voeten. Het geluid is opvallend metaalachtig. De piepers broeden nagenoeg alleen op de eilandjes, omdat ze op het vasteland van South Georgia uitgeroeid zijn door bruine ratten. De Britten zijn nu bezig met de uitvoering van een welhaast krankzinnig plan om alle ratten op South Georgia te verdelgen. Hierbij worden helikopters ingezet die tonnen rattengif uitstrooien.

South Georgia Pipit Anthus antarcticus (Marc Guyt/AGAMI)

Startbaan
Er loopt een houten trap over een heuvel en daarachter broeden enkele paren Reuzenalbatrossen. Om deze vogels op de broedplaats te zien, is toch wel een van de hoogtepunten van de reis. Op drie nesten zitten volwassen vogels met elk een jong, dat nog helemaal in het dons steekt. Dan is er opwinding. Een Reuzenalbatros die vlakbij de boardwalk zit, begint te lopen, op weg naar de startbaan. We moeten allemaal een stapje opzij om de reus, die zich met moeite een weg baant door het hoge gras, de ruimte te geven. Hij tuimelt min of meer van de heuvel af en komt dan bij een lange strook met kort gras. Met een flinke aanloop stijgt de albatros op.



Snowy (Wandering) Albatross Diomedea exulans Prion Island (Marc Guyt/AGAMI)

Baltsvlucht van de Light-mantled Sooty
Op Prion Island broedt ook Ligth-mantled Sooty Albatross. Een paartje voert een geweldige luchtshow op, waarbij beide vogels simultane vliegbewegingen maken. Ze zijn kleiner en slanker dan de Reuzenalbatrossen, en ze glijden vaak in een rechte lijn. Ze doen me qua vliegwijze en verhouding vleugels-staart denken aan Lammergieren.

Light-mantled Sooty Albatross Phoebetria palpebrata (Marc Guyt/AGAMI)

Mooi design
In de namiddag maken we nog een landing met de Zodiacs, bij Right Wale Bay. Hier is een enorme Koningspinguïnkolonie gevestigd. De Koningspinguïn is nou echt een vogel waar je niet genoeg van krijgt. Ik besluit om een tijdje op te gaan in de kolonie en ga zitten. De vogels komen gewoon naar je toe en ik vergaap me weer aan hun design. Hoe bedenk je zoiets moois. Af en toe baltsen ze; dan gaat de kop omhoog en laten ze een leuk geluid horen, iets als “wie-wie- wie-ooooo”. In het centrum van de kolonie is het een oorverdovende herrie van baltsende koningspinguïns, piepende jongen en schreeuwende Pelsrobben. De Pelsrobben zijn erg amusant, de pups spelen op het strand en in het water. De vrouwtjes zijn af en toe behoorlijk agressief en voeren schijnaanvallen uit naar ons. Het credo luidt: blijven staan, klappen en je groot maken. De Pelsrobben druipen dan meestal af; toch wordt iemand in zijn broek gebeten.


King Penguin Aptenodytes patagonicus (Marc Guyt/AGAMI)


King Penguin Aptenodytes patagonicus (Marc Guyt/AGAMI)

Laatste kans op Snow Petrel
Vanmorgen vroeg, het is dinsdag 9 april, varen we bij zonsopkomst door een adembenemend mooi fjord, de Drygalski Fjord. Links en rechts hoge besneeuwde toppen en gletsjers en in het blauwe water drijven ijsbergen en ijsvelden. De Plancius vaart een aantal kilometers de fjord in, tot we bij het einde zijn, waar een grote gletsjer in de fjord uitkomt. Overal ligt drijfijs. Het is onze laatste hoop voor de felbegeerde Snow Petrel. Er zijn massa’s vogels. Antarctische Sterns, Kaapse Duiven, Kelpmeeuwen en Wilsons Stormvogeltjes foerageren op de krill, maar helaas geen Snow Petrels.
Als we de fjord uitvaren, passeren we enkele ijsbergen. Bij een daarvan zien we weer Zuidkapers, die op de krill foerageren. Op weg naar Cooper Bay valt het grote aantal zeevogels op. Honderden Wenkbrauwalbatrossen en pinguïns in vier soorten, tientallen White-chinned Petrels, Giant Petrels, Wilsons Stormvogeltjes en South Georgia Cormorants. De zee is rijk aan voedsel, en Cooper Island herbergt een van de grootste zeevogelconcentraties van South Georgia.

Zeeluipaard onder de boot
Met de Zodiacs maken we een kort tochtje naar Cooper Bay. We mogen hier niet aan land, maar de vogels waarom het gaat zijn mooi te zien vanuit de Zodiacs. Macaroni Pinguïns broeden hier op de rotsen en het zijn de eerste “kuifpinguïns” die we zien. Ze hebben grote, rode snavels en opvallende pluimen op de kop. Bij een paar kelpvelden maken we weer iets bijzonders mee: een Zeeluipaard van minstens drie meter lengte zwemt vlak naast de Zodiacs en laat zich ongekend mooi zien. Soms komt hij half uit het water en dan krimpen sommigen van ons van schrik ineen. De Zeeluipaard blijft de bootjes volgen en in het heldere water zien we hem onder ons door zwemmen. Een ontzagwekkend dier. Boven diezelfde roodbruine kelpvelden zoeken enkele Wilsons Stormvogeltjes naar voedsel, zo dichtbij dat we met gemak de gele zwemvliezen zien.


Wilson's Storm Petrel Oceanites oceanicus nabij South Georgia (Marc Guyt/AGAMI)

David?
’s Middags bezoeken we Gold Harbour. Hier staan weer duizenden Koningspinguïns, naast tientallen Ezelspinguïns, Antarctic Skuas en Giant Petrels. Het strand ligt bezaaid met Zeeolifanten en Pelsrobben. Onder de Zeeolifanten een paar volwassen stieren en een paar keer zien we deze lui met elkaar vechten, waarbij ze met wijd opengesperde bek elkaar een klap op de hals geven. Net zoals in de film, alleen David Attenborough ontbreekt nog om uitleg te geven. We zien hier ook South Georgia Pintails. De enige eendensoort die hier voorkomt en natuurlijk ook weer een endeem. Leuk, maar de echte sterren van South Georgia zijn toch de pinguïns en de albatrossen. Nu gaan we vijf dagen varen. Bestemming: Gough Island en Tristan da Cunha!


South Georgia Pintail Anas georgica georgica South Georgia (Marc Guyt/AGAMI)

Zuidelijke Atlantische Oceaan, 11 april 2013
Het is 17.30u, einde van de tweede dag op zee. De Plancius vaart met een snelheid van 10 knopen ONO op weg naar Gough Island, we hebben zo’n 800 km afgelegd na South Georgia.

Gray’s Beaked Whales
Woensdag 10 april, we varen op een spiegelgladde zee. Her en der liggen ijsbergen aan de horizon, kelpvelden drijven voorbij. Een hogedrukgebied, weinig wind. Dit zijn minder goede omstandigheden voor zeevogels, maar hele goede om walvissen te ontdekken. Dekdienst dus, al vanaf zeven uur zijn we paraat. In de ochtend zien we honderden pelsrobben, die in groepjes liggen te rusten, met een voorvin en een staartvin in de lucht. De robben worden keer op keer verrast door het schip en schieten dan alle kanten op. Ook zijn er nog steeds Koningspinguïns te zien, die inmiddels honderden kilometers van land zijn verwijderd. Vlakbij het schip duiken kleine walvissen op, donkergrijze met een spitse snuit: Gray’s Beaked Whales. In totaal zeven. Dit soort walvissen zie je alleen met rustig weer, want ze hebben geen “blow”. Later zwemmen vier Zuidelijke Butskoppen en een klein groepje Hourglass Dolphins langs.

Vinvisfestijn
Aan het einde van de ochtend zien we aan de horizon meerdere blows van grote walvissen. Het zijn Gewone Vinvissen, een stuk of vijf. Na een half uurtje liggen we met de Plancius tussen deze enorme dieren. Ze zwemmen aan de oppervlakte, en in het heldere, kalme water kunnen we ze geweldig zien. Ze zwemmen zelfs op hun zij om ons eens goed te bekijken. Keer op keer komen de walvissen naar het schip. Iedereen is diep onder de indruk; ook de staf van Oceanwide Expeditions heeft nog nooit zo iets meegemaakt. Dit zijn dieren die eeuwenlang meedogenloos zijn afgeslacht door mensen. En nu komen ze ons opzoeken!


Fin Whale Balaenoptera physalus (Marc Guyt/AGAMI)

Nieuwe soorten zeevogels
De samenstelling van de zeevogelbevolking verandert snel. Southern Fulmars hebben we al dagen niet meer gezien en ook het aantal Cape Petrels neem snel af. Nieuwe soorten dienen zich aan: Grey Petrel, Soft-plumaged Petrel (Donsstormvogel) en Broad-billed Prion. Kerguelen Petrels worden steeds algemener. Andere soorten vandaag: South Georgian Diving Petrel, Common Diving Petrel, Black-bellied en Wilsons Storm Petrel, Blue Petrel, Antarctic, Thin-billed en Fairy Prion, White-chinned Petrel, Grauwe Pijlstormvogel, Northern en Southern Giant Petrel, Wenkbrauw- en Grijskopalbatros.


Grey Petrel Procellaria cinerea ten zuiden van Gough Island (Marc Guyt/AGAMI)


Soft-plumaged Petrel Pterodroma mollis South Georgia (Marc Guyt/AGAMI)

Donderdag 11 april
Het waait het iets meer, maar nog steeds is het rustig weer. We zien nog maar een enkele pelsrob en soms een paar Koningspinguïns. IJsbergen schuiven nog steeds met enige regelmaat voorbij. Op walvisgebied gebeurt er, op een paar blows van vinvissen na, niet veel. Enkele Hourglass Dolphins laten even een vin zien.

White-headed Petrel
We varen door een behoorlijk rijk zeevogelgebied en dat komt omdat we bij de Antarctic Convergence zijn, waar het warmere Sub-Antarctische water op het koude Antarctische water botst. Kerguelen Petrels en Donsstormvogels zijn de talrijkste soorten vandaag, maar ook Black-bellied Storm Petrels zijn algemeen. De eerste White-bellied Storm Petrels van de reis duiken op, net als de eerste Sooty Albatrosses. We zien meer pijlstormvogels dan gisteren, zowel Grauwe als Grote Pijlstormvogels. Verder vandaag: Wenkbrauw- en Grijskopalbatros, Wilsons Stormvogeltje, Diving Petrels, Grey Petrel, Fairy Prion, Giant Petrel, White-chinned Petrel en Cape Petrel. Ik ben bijna de hele dag op dek, maar net als ik mij laat verleiden tot het eten van warme apfelstrudel, mis ik de soort van de dag: een White-headed Petrel.

White-bellied Storm Petrel Fregetta grallaria (Marc Guyt/AGAMI)


"White-headed Petrel Strudel" Hopelijk smaakte hij wel goed Ruud!

Ruud van Beusekom