Gaaf, blijft moeilijke materie, een goed artikel van Howell in de BB van juni 2013?

Hallo Nils, IK wil hier graag iets van leren en ben benieuwd wat dit volgens jou tot een overtuigende Zuidpooljager maakt? Ik worstel zelf nog altijd met een aantal 'grotere jagers' gezien op de Azoren in juni 2011 waar zelfs mensen als Klaus Malling Olsen geen etiket op durven te plakken ondanks dat deze goed gezien zijn en er veel foto's van bestaan. De vogel hierboven moet dus wel een erg overtuigend zijn om deze achteraf te kunnen determineren? Groet, Eric Jan.

Zuidpool want geen ijsberen!

Maar ook geen pinguïns Ben, dus?! Ik ben ook erg benieuwd naar de determinatie.

Wat vergelijkingsmateriaal uit Californië. http://agami.nl/index.sea...

Het ex op de Agami site is een 'eerste jaars' die net met de handpenrui gestart is. Ons ex is minimaal een 'tweede jaars' (beetje lastige term voor Zuidelijk Halfrond-soorten...). Ik zal vanavond posten waar de determinatie van onze vogel op gebaseerd is.

@Nils: misschien iets voor de rubriek ID corner op deze website?

@Eric Jan: ik zou die foto's nog eens een keer goed analyseren dan! In Birding World 26.6 staat een aardig kaartje van het resultaat van met data-loggers uitgeruste Zuidpooljagers. Deze laat een sterke ophoping van stippen in juni-aug zien op het centrale deel van de noordelijke Atlantische Oceaan. Welliswaar wat ten westen van de Azoren, maar vorig jaar werden bv 3 ex in juni bij Madeira gezien. @Ben: daarvoor mis ik het juiste fotomateriaal en de tijd het te verzamelen. Daarnaast is het een beetje vreemd en vooral overbodig omdat er dus zeer recent een uitstekend stuk over deze problematiek is verschenen in British Birds van de hand van Dick Newell, Steve Howell en Dani Lopez-Velasco! Eenieder die daar interesse in heeft: BB juni 013, Vol 106

Ah helaas, maar schroom niet als je nog eens wat in elkaar draait het hier te plaatsen! Deze komt nog wel eens in NL namelijk, tijdens een Pterodroma pelagic op de Botney Cut bijvoorbeeld.

Ha Eric Jan, ik denk dat dergelijke vogels juist beter (achteraf) met goede foto’s te determineren zijn dan in het veld, want de meeste zaken eisen een analyse van details die in het veld bijzonder lastig en allemaal in (vaak) korte tijd zijn te checken. Basis van een determinatie moet het ruistadium in relatie met de leeftijd zijn aangezien de eerste jaars Zuidpooljager meerdere maanden achterlopen op de oudere ex, itt tot Grote Jager waarbij de eerste jaars vroeger in het jaar starten. Dit leidt ertoe dat in het (Noordelijk Halfrond) voorjaar het ruistadium van oudere (minimaal 2e generatie kleed) Zuidpool overlapt met juv (2e kj) Grote en in het najaar de juv (eerste jaars) Zuidpool overlapt met de oudere Grote. De leeftijdsbepaling is dus essentieel, tot zover trouwens niets nieuws. In het hierboven al genoemde BB artikel wordt aangegeven hoe ongeruide buitenste handpennen verschillen tussen de twee leeftijdsgroepen waardoor dus bij goed gefotografeerde gevallen vaak een uitspraak is te doen over de leeftijd van een ex. Bij ons ex zijn de ongeruide buitenste handpennen relatief stomp en alleen aan de top gesleten, maar niet extreem en niet sterk verkleurd; juveniele handpennen bij beide soorten zijn puntiger en bij Grote Jager in mei zijn de toppen zeer sterk gesleten en de handpennen over de hele lengte normaal gebleekt bruin. Het zou hier dus moeten gaan om een ex dat al minimaal 1 volledige rui heeft ondergaan (bij Grote 3kj+, bij Zuidpool 2kj+). Daarnaast heeft ons ex op de bovendelen (met name de schouderveren) en kleine/middelste dekveerpaneel meerdere generaties waarbij ook de donkere, nieuwe veren geen licht geelbruine tekening vertonen. De auteurs vonden in hun forse sample geen voorjaars- 2e kj Grote Jagers met dergelijk bovendelen. Alleen sommige Grote Jager juv kunnen erg donkere en vrijwel ongetekende bovendelen hebben, maar volgende generatie veren tonen minimaal iets van het typische Grote Jager patroon wat bij onze vogel dus niet het geval is. In combinatie met de status van de buitenste handpennen wijst dat op een oudere Zuidpool. Het ruistadium met p1-2 nieuw en volgroeid, p3-4 groeiend en p5 missend levert een score van ong 15 op wat goed in de range voor oudere Zuidpool valt en onbekend is bij oudere (3kj+) Grote. Andere ondersteunende zaken zijn: relatief compacte structuur met vooral relatief korte nek (pers med van de auteurs vh artikel), koppatroon met een wat donker gebied rond het oog en lichte vlekjes op (voor)kruin zoals typisch bij ruiende Zuidpool (geen geheel donkere kop zoals bij Grote juv-2e kj, maar ook geen donkere kopkap en lichtere zijkop zoals bij oudere Grote). Verder breed lichte grijsachtige gebied in de nek en in het geheel afwezigheid van warme kleuren. Op andere foto’s is te zien dat de onderdelen bruingrijs zijn met vage diffuse bandering, typisch voor Zuidpool en contra Grote die normaal rommelige lichte tekening heeft welke bovendien meer streping dan bandering vormt. Dani Lopez-Velasco (1 van de auteurs van het artikel) wees me verder op de lichte baan die vrijkomt door het geheel ontbreken van de grote dekveren op de ondervleugel (niet te zien op deze foto), wat eveneens typisch zou zijn voor actief ruiende Zuidpooljager. Dani noemt dit geval meer dan genoeg gedocumenteerd voor een zekere determinatie, hetgeen later werd beaamt door de overige auteurs. Maar wat is 100% zekerheid bij lastig determinaties? we kunnen iig stellen dat met de huidige kennis dit geval staat. Hoewel natuurlijk een beetje jammer dat de determinatie achteraf pas echt tot stand kwam, hadden gelukkig minimaal 4 anderen van onze BirdingBreaks-groep ook foto’s van dit ex, welke een prima extra hulp waren bij de determinatie.

@Ben: indien gewenst kan ik toestemming vragen voor meer foto's aan de Fransman en Duitser van onze groep.

Nils, leuke uiteenzetting, ik vind de snavel ook niet zo groot (goed voor Zuidpool). Op deze foto toont de vogel wel een donker masker (goed voor Grote), maar dat zal vast een schaduw effect zijn. Toevallig heb ik die BriBi bij me hier op Gran Canaria, en hoop natuurlijk op een passerende Jager...:-)

Ik vind de snavel wel wat aan de lange kant. Ik ben daarom benieuwd waarom dit niet een 'Brown Skua' (C. antarctica, lonnbergii) zou kunnen zijn. Ik neem aan dat die mogelijkheid ook ter discussie heeft gestaan?

't Was overigens voor de kust van het noorden van Mauretanië (niet voor Westelijke Sahara), namelijk 20,143 NB, 17,406 WL.

@Garry: nee, die mogelijkheid is bij dit ex niet ter discussie geweest. En ik zie er eerlijk gezegd ook geen goede aanleiding voor. Brown Skua heeft volgens mij toch vooral een erg dikke snavel, daarnaast is het de meest brute 'grote jager' van het complex met een enorme kop, vaak erg dikke nek en brede vleugels. Dat zie ik allemaal niet terug in ons ex, hoewel met strukturele verschillen natuurlijk voorzichtig moet worden omgesprongen. Verder heeft Brown Skua lichte streping op de schouderveren, vaak opvallend uitgebreid (Grote Jager-achtig), itt tot Zuidpool en juist geen opvallend breed lichtere nek dacht ik.

De betreffende vogel vloog zo'n 45 minuten rond de Plancius. want mijn eerste foto maakte ik op mijn camera in NL tijd om 15.46 en de laatste om 16.25u

Bedankt voor je reactie Nils. Ik heb tijdens de AO2011 diverse Brown/South Polar Skuas gezien en gefotografeerd rond het Antartic Peninsula waarbij ik er gewoon niet uit kwam. 'Erg dik', 'bruut', 'enorm', etc. Het zijn allemaal nogal lastig te beoordelen criteria m.i. zeker op zee bij een voorbijvliegende vogel op zee. Daarbij kwam dat wij beesten zagen die qua structuur/snavelvorm prima Brown Skua waren, maar qua kleed (lichte nek, geen streping op bd) meer op Zuidpool leken. Ik heb een paar beesten op de foto die ik je graag zou voorleggen.

Garry: rond het Antarctisch Schiereiland speelt natuurlijk een andere problematiek dan in de Noordelijke Atlantische Oceaan. Ik ben er (nog :-)) niet geweest en heb me er nooit mee bezig gehouden, maar begrijp uit meerdere bronnen dat met name de 3 taxa van het Brown Skua complex inderdaad 'een uitdaging' zijn. Zoals je zal weten speelt hybridisatie met Zuidpooljager en Chilean Skua vermoedelijk ook nog een rol, dus zo gek is het niet dat je er niet uitkomt... Waarschijnlijk blijft deze 'ellende' ons in de WP bespaard omdat alleen Zuidpooljager het rondje Noordelijke Atl. Oc. doet. In het eerder genoemde BB artikel staat dat er geen bevestigde gevallen van Brown Skua in de Noordelijke Atl. Oc. zijn en dat een heel klein deel van de zuidelijke grote jagers in Noord- Amerika kenmerken van mogelijke hybridisatie met Brown Skua vertonen. Hoe er inmiddels tegen die 2 wintergevallen van 'Brown Skua' in de UK aan wordt gekeken is mij niet bekend. Lijkt me het beste als je jou probleem-vogels voorlegt aan Dani.

Eeeh er zijn toch drie gevallen van Brown Skua in de UK, waarbij de DNA nog niet helemaal getraceerd naar populatie was en daarom nog niet op de UK lijst? Edit: oud nieuws blijkbaar http://www.uk400clubonlin...

Ga ik doen Nils! Er vanuit gaande dat de vogels van alle taxa in ruimtelijk geïsoleerde kolonies verspreid over een enorm gebied zitten is het, net als bij grote meeuwen, niet verwonderlijk dat er nogal wat variatie bestaat.

Hier artikel genetica, vrije toegang: http://www.sciencedirect....

@Nils: bedankt voor de uitgebreide behandeling van bovengenoemde vogel (op een van de warmste dagen van het jaar). Ik zal de foto's van de 'grotere jagers' bij de Azoren nog eens tegen het licht houden.