Mijn beperkte begrip van artificial intelligence (of deep learning) is vooral ontleend aan een geweldig instructieve uitleg van Michael Nielsen, zie hier. Het gaat over hoe je handgeschreven cijfers moet herkennen. Je moet wel een beetje van wiskunde houden, maar je kunt die ook grotendeels overslaan.
Ook het boek Game Changer, van Matthew Saddler (een Engelse topschaker die ooit in Nederland heeft gewoond, of misschien nog wel woont) en Natasha Regan is uiterst leerzaam. Wel meer iets voor schakers dan vogelliefhebbers. Het gaat over hoe het programma AlfaZero zichzelf heeft leren schaken (met 25 miljoen aan hardware) en daarmee in 3 uur tijd de beste schaker aller tijden is geworden, en hoé het nu schaakt. De les is: de achtergrond van beslissingen is niet te achterhalen (er zijn duizenden tot miljoenen knoppen waaraan gedraaid kan worden, dat is weleens iets anders dan Ockhams Razor!).
Recentelijk heeft DeepMind, het bedrijf (van Google) dat boven beschreven AI ontwikkelt, een programma gemaakt, MuZero, dat binnen de kortste keren op topniveau speelt zonder dat het programma zelfs maar op de hoogte is van de spelregels. Dat is zoiets als beginnen vogels te kijken zonder vogelboek, met alleen foto’s (denk aan de Grijze Spotvogel van Schiermonnikoog in 1988, herkend aan een postzegel door Mark van der Aa), en na een paar uur de gelijke of betere van Max Berlijn, Fred Visscher, PieterGeert Gelderblom of Nils van Duyvendijk worden...!
Bij de herkennings-app voor vogels geldt natuurlijk: hoe meer foto’s met zekere determinatie (dus geen moeilijke Taigarietganzen) worden ingevoerd, hoe beter het algoritme wordt. Ik neem aan dat het aantal foto’s waarmee het algoritme wordt gevoed, steeds wordt uitgebreid. Als dat zo is, wordt het algoritme alleen maar beter.
Maar het is als met autorijden met AI (en zonder chauffeur). Als er iets mis gaat, dan moet eigenlijk het programma worden aangepast, en de hele leer-operatie opnieuw worden uitgevoerd. Je kunt écht niet uitvinden wat er mis is gegaan...!
Nu zijn doden met autorijden commercieel en feitelijk natuurlijk meer investeringen waard dan het niet goed herkennen van vogels. Van het laatste weet ik nog wel een schrijnend voorbeeld van meer dan 25 jaar geleden, in de tijd dat ik in de CDNA zat, van iemand die erg last had van achtervolgingswaanzin, maar daar zal ik nu niet op ingaan.
Dus, we zullen er nooit achter komen hoe een Kleine Burgemeester door een AI-programma als Freckled Duck wordt gedetermineerd, maar met veel meer oefening wordt het programma vast beter...!