Complimenten voor de producenten van de foto's! In het veld zag ik echt niks onderscheidends aan kleeddetails. Maar op de foto's van deze vierluik is een aantal zaken toch prima te beoordelen: bijvoorbeeld dat teugel en oorstreek ongeveer gelijkwaardig bruin getint / gekleurd zijn, dat de middelste ondervleugeldekveren de tint / kleur hebben van de grote ondervleugeldekveren (foto rechtsboven: linkervleugel) en dus duidelijk lichter zijn dan de kleine ondervleugeldekveren (en niet plusminus even donker als bij Gierzwaluw) en - vooral - dat de grote bovenvleugeldekveren duidelijk lichterbruin zijn dan de aangrenzende armpennen (foto linksboven: linkervleugel) en niet ongeveer gelijk gekleurd als bij Gierzwaluw. Wat een superbonus bij de Bruine Lijster...

Ik had er ook moeite mee en geen tijd gehad om de foto's te bewerken.

In het veld oogde de gierzwaluw zo goed als zwart. De foto's wijzen anders uit.

(met dan aan Bert-Jan L. voor het hierop wijzen).

Ik twijfel nog steeds, zijn het opgelichte foto's? Zelfs in de zon vond ik hem errug donker!

Wij hadden ook moeite met deze vogel: https://waarneming.nl/observation/181541241/ en erg interessant om deze vogel van Vlie nu langs te zien komen. Al met al ben ik er ook wel uit dat wij ook een prima Vale hadden!

Zie bijvoorbeeld ook deze foto's.

Ik vind het ook moeilijk. Het kost best veel moeite om hier lichte middelste dekveren in te zien. Bij de hierboven gelinkte foto's denk ik dat wel te kunnen zien.

Wat ik lastig vind in het artikel van Larsson 2018, is dat alle foto's van 1kj Gierzwaluwen uit augustus/september komen. Hoe zien die eruit in oktober november? Hebben ze dan nog steeds een licht voorhoofd of is dat weggesleten?

Ik vind het ook nog niet allemaal gesneden koek. Deze foto's van een half uurtje eerder op Stortemelk (foto's Olmo van Herwaarden) zijn volgens mij overtuigend van dezelfde vogel (eennabuitenste armpen linkervleugel is opvallend stomp). De kwaliteit is niet helemaal goed, maar ik kan daar moeilijke een Vale inzien.

Sinds een paar dagen zit ik nog naar de pekinensis ondersoort te kijken van gewone Gierzwaluw. In Sandgrouse staat een min-of-meer ID artikel (hier via ResearchGate). Ik vind die studie wat karig voor harde conclusies, maar het geeft wel te denken. Het zou in ieder geval de middelste dekveren verklaren (die nu op een enkele foto licht lijken, terwijl ze op de meerderheid toch echt donker lijken). 

Disclaimer: ik gooi het maar in de groep, want hij staat niet echt op de radar geloof ik. Ik heb er (nog) geen uitgebreide studie naar gedaan, en dat ga ik voorlopig ook niet kunnen doen. 

Zit inmiddels aardig in de materie en vooropgesteld: ik vind heel veel kloppen voor pallidus, maar de donkere middelste ondervleugeldekveren blijf ik een lastig ding vinden - nota bene door Hans Larsson in BB een van de 2 (naast kop) doorslaggevende kenmerken genoemd. 

Overigens heb ik de vogel afgelopen weekend al voorgelegd aan Hans en hij maakte er een “classic” pallidus van. Ook de ondervleugel kwalificeerde hij als “quite good”. In dat laatste kan ik hem nog niet echt volgen en een vraag daarover staat nog bij hem uit. Ik zal later vandaag enkele meer gedetailleerde opnamen van de ondervleugels op deze site plaatsen. 

PS: inmiddels hier toegevoegd.

Bij het oplichten blijft toch bepaalde info behouden en bij deze vogel lijkt dat het geval:

• Er is geen kleurverschil tussen teugel en wangstreek (bij Gierzw is dat witgrijs vs donkerbruin).
• Er is duidelijk kleurverschil tussen de buik en de anaalstreek (bij Gierzwaluw nauwelijks kleurverschil).
• Er is een duidelijk kleurverschil tussen de grote dv en de armpennen op de bovenzijde (Gierzwaluw heeft hier nauwelijks contrast).
• Hoewel moeilijk te zien is er toch een suggestie van kleurverschil tussen de middelste en kleine dekveren (bij Gierzwaluw is dat uniformer).
• De buik en borst hebben een blokpatroon.
• De rug en schouders zijn iets donkerder dan de vleugels en stuit (bij gierzwaluw meer uniform).

Foto's zijn iets opgelicht, kleur en contrast heb ik bewust niks aan gedaan, om het zo natuurlijk mogelijk te houden. Mooiste om te zien, en ook hetgene wat op elke foto zichtbaar is, vind ik de kop, en daarmee de kleur van de teugel en wang, die gelijk zijn. De hele kop lijkt iets lichter dan de rug. Wat mij ook als kenmerk opviel in de boeken naast de genoemde kenmerken waren de twee buitenste handpennen, die zijn evenlang, zie foto links onderin. Volgens mij is dat ook een kenmerk voor Vale, bij een gewone gierzwaluw is de tweede handpen van buiten korter dan de buitenste (kenmerk werd genoemd in de nieuwe gids 'vogeldeterminatie', maar blijkt dus een gemiddeld kenmerk, met redelijk wat uitzonderingen, voor wat het waard is, zal weinig toevoegen in dit geval.) Al met al een leerzaam ding, en mn eerste, dus erg blij dat k de moeite heb genomen om een paar foto's te schieten! Dank trouwens voor alle kritische reacties, dat was de bedoeling van deze foto, om discussie los te maken, want ik zal nooit zeggen dat k deze vogel in 1 keer als pallidus had gedetermineerd, ik snap de twijfel van tegenhangers, had ik ook. Inmiddels ben ik aardig overtuigd en zal het besluit van aanvaarden of niet, bij de CDNA liggen (wie dient m in?) 

"Duidelijk"? Het enige wat ik zie is dat dit alles onduidelijk is. De 2e handpen lijkt op de ene foto even lang, maar is op de andere foto duidelijk korter dan de 1e. Het kleurverschil tussen grote dekveren en armpennen is werkelijk minimaal (zo het überhaupt aanwezig is), en van deze foto's kan ik al helemaal niet goed beoordelen wat de tint van de ondervleugeldekveren t.o.v. elkaar is (kleine/middelste/grote). Structuur ("jizz") vind ik ook al niet voor Vale pleiten. Ik deel de kritische opstelling van Thijs & Jelle!

Het kenmerk dat de buitenste twee handpennen even lang zijn bij pallidus en bij apus de buitenste langer waardoor de eerste een bredere hand zou hebben en de laatste meer puntig is niet altijd repliceerbaar op foto's. Ik heb meerdere Vale op foto's gezien waarbij dit niet het geval is. Het is een gemiddeld kenmerk en er zijn uitzonderingen.

@Arjan, ik vind het moeilijk te zien of dat p10 is. Op basis van de foto rechtsboven krijg ik de indruk dat het p9 en p8 zijn. Op de foto's van Olmo is p10 iig wel zichtbaar (maar zie Jan). 

Iemand iets toe te voegen over pekinensis? 

Nuttig artikel Thijs. Over het algemene onderscheid tussen Vale en gewone zeggen ze het volgende: Somewhat less subjective features that will greatly assist the separation of Common Swift (of either subspecies) from Pallid Swift include the extent of paleness on the forehead and throat, the degree of demarcation between the latter and the breast, the precise shade of the ear coverts relative to the lores, the shade of the median coverts in relation to the lesser and greater coverts on the underwing and the relative strength of pale scaling on the flanks and belly compared to that on the undertail. All of these features can be used in the field, but require close and prolonged views to be evaluated precisely. Further, certain of these features are age-related and so must be interpreted with caution; eg juvenile Common Swifts have a much paler forehead than nominate adults and, in fresh plumage in autumn, body and wing feathers have fine pale fringes, so more resembling Pallid Swift. (Robert & Campbell, 2015)

Verder kom ik er nog niet echt uit, pekinensis zit qua kenmerken tussen Vale en gewone in. Verder noemen ze kenmerken die ook vrij subjectief zijn en/of lastig te beoordelen zijn op de foto's van Vlieland vogel. Schot voor de boeg; Vlieland vogel lijkt me eerder pekinensis. Dit op basis van relatief donkere kop, redelijk duidelijk 'zadel' en scherp begrensde keelvlek. 

Pekinensis zou altijd een witter voorhoofd hebben en meer donkere wangen dan deze vogel. Bij deze vogel zijn teugel (en voorhoofd) vrijwel identiek aan de wangstreek. En dat op alle foto's.

Ik kom net thuis van mijn werk en heb geen tijd/zin om het op te zoeken maar is de oostelijke ondersoort van de Vale Gierzwaluw een optie. ik meen dat die donkerder is (en dat die ooit in Denemarken is vastgesteld aan de hand van een museum exemplaar). 

Weliswaar uit voorjaar - zomer maar misschien toch nuttig; 

ik heb een serie foto's van Gierzwaluwen uit Armenië hier staan:

https://pbase.com/smiths_1/common_swifts_from_armenia

Volgens de verspreidingskaarten zijn de broedvogels daar nominaat apus, maar het viel me op dat ze vaak licht voorhoofd en bruine bovenvleugels tonen. Sommige exemplaren tonen bleke grote dekveren op bovenvleugel die afsteken tegen donkere armpennen. Ook is de kop bij enkele exemplaren bleek, met geïsoleerd donker oogmasker als Vale Gierzwaluw (die overigens nog nooit in Armenië is vastgesteld). 

Dat neemt niet weg dat de vogel van Vlieland toch echt een Vale Gierzwaluw lijkt. Bij gewone Gierzwaluw, ook pekinensis, zijn de onderstaartdekveren duidelijk geschubd; doorgaans heeft elk van die veren een blekere basis, zwart subterminaal bandje en bleek eindrandje. Dat patroon is er nauwelijks of niet bij de vogel van Vlieland. Ook de effen stuit van deze vogel past beter op Vale; gewone Gierzwaluw is ook daar vaak iets geschubd. Nog een kenmerk is dat de bleke kleur van de grote dekveren op de bovenvleugel uitwaaiert naar buiten toe, over de handpendekveren, waar die dan afsteekt tegen de donkere handpennen. 

Wie dient m in? 

Wil ik wel doen.