Blog Oktober 2024

In oktober is het grootste deel van de patch-jaarlijst wel binnen, maar oktober is natuurlijk wel de maand waarin het wel een beetje moet gebeuren voor wat betref de najaarsknallers. In deze blog zien we welke strategie werkte: gooiden jullie alles op vismig, viel er nog wat te zeerukken, welke rammers hebben jullie opgediept uit de bosjes, rietkragen en akkers? En is na deze maand de strijd om de leidende positie nog open of is die gestreden? Wie van jullie haalt je eigen target (of was je er allang overheen)? De komende twee maanden zullen in het teken staan van het opvegen van de laatste kruimels, maar november is toch ook een mooie maand voor een dikke verrassing op je patch. Dus lekker lezen en dan weer vrolijk door is ons devies.

Beste ontdekking van de maand Oktober

Op 25 oktober vond Dick Groenendijk een Bruine Boszanger, toch wel een echte birders bird, niet makkelijk te vinden, moet vaak op roep en heb je er eentje, zie hem dan maar eens in de kijker te krijgen. Ook deze Brubo skulkte er lustig op los in de duindoorntjes naast de telpost van Dick, nabij de marina van IJmuiden aan Zee. Hoeveel van jullie hopen er niet op als je laat in het najaar de zoveelste Winterkoning hoort roepen? Niet de cosmic mindfucker waar je in oktober op hoopt maar wel een dik verdiende erkenning van de vele uren die Dick dit jaar al op zijn patch maakte. Het was tevens zijn 200ste jaarsoort! Hulde, Dick!

#Patchgold

4 oktober begon goed (eigenlijk slecht) voor Hans Groot met een door iemand anders gevonden Blauwstaart op zijn patch. Maar je kan hem maar beter hebben! Hieronder volgt zijn verhaal van een prachtige maand oktober op zijn patch met onder andere Dwerggors, Siberische Boompieper en een (sub)adulte Kleine Burgemeester.

Dé runner up van deze maand is toch wel Dick Groenendijk – daar heb je hem weer – die zijn patch rond de zuidpier van IJmuiden helemaal ondersteboven gepatcht heeft. En met resultaat! Wat te denken van een Bruine Boszanger, een Pallas' Boszanger en een Zwarte Zeekoet.

Dat we niet alleen oog hebben voor vogels bleek tijdens het DB-weekend op Texel waar een Gewone Dolfijn de patch van Vincent Stork opfleurde en vervolgens veel bekijks trok. Hij had er toen al een twitchbare Woestijntapuit opzitten.

Een Zwarte Specht die over de Vulkaan vloog werd regelrecht patchgold voor Gerjon Gelling (zie ook hieronder bij Court of Appeal besluiten), terwijl hij al beste soorten had gehad met o.a. Dwerggors en Roodkeelpieper. Vincent van der Spek haakte zijn karretje goed aan bij deze reeks soorten in het Westduinpark en staat inmiddels netjes in de top 10.

Op 25 oktober sloeg Daniel de Jong toe met een machtige Mongoolse Pieper over de Crezéepolder. Er werd eerst gedacht aan een Grote Pieper maar het sonogram liet toch echt iets anders zien. Deze waarneming is intussen ingediend.

De maand van de Bladkoningen was duidelijk weer aangebroken en deze fraaie Phyllo was, na een paar magere jaren, gelukkig op heel wat local patches te vinden. Ondanks dat het tegenwoordig een vrij talrijke soort is moet je hem toch nog maar even weten te vinden op de patch. Dat lukte onder andere voor patchers in het binnenland, zoals Willem Bosma, Vincent Hart, Reinoud Vermoolen, Ivo Walsmit en Sjerp Weima. Thijs Glastra had op 11 oktober maar liefst 69 Beflijsters in 2 uur tijd over zijn patch in Wageningen. Zeker een mooie vermelding waard! Hij werd echter overtoept door Hein Prinsen die 80 stuks telde over zijn geliefde Hoogekampse Plas bij De Bilt en even later ook nog eens door Niels Gilissen die er 87 telde over de Blauwe Kamer bij Rhenen. Altijd baas boven baas! Voor Luuk Punt leverde deze maand zijn eerste Grote Lijster voor zijn patch bij Leiderdorp ooit op. Dat het hebben van een telpost binnen je patch lucratief is bleek ook deze maand weer. Baardmannen trekkend over Hazewater waren voor Jaco van Schaik zeker #patchgold. Een mogelijke Struikrietzanger die werd gevonden door Robert van der Meer in de gemeente Woerden, werd helaas later, na vangst, gedetermineerd als een extreem late Bosrietzanger. Robert herpakte zich later die maand met Raaf, Boomleeuwerik en Bokje, waarmee hij zijn recordjaar van 2022 nu al overtroffen heeft. Johan Roeland vond op 20 oktober op de rivierduinen langs de IJssel bij Zalk op zijn patch een Grote Pieper en wist nog mooi te fotograferen ook! Ook elders in Overijssel werd keurig doorgepatcht. Zo kon David Uit de Weerd Eider, Witoogeend en Cetti's Zanger aan zijn jaarlijst in de Schellerwaard bij Zwolle toevoegen en scoorde Bart Kisteman met Bokje, Kleine Bonte Specht en zelfs Baardmannetje in De Maat bij Nieuwleusen.

Grote Pieper op de Rivierduinen langs de IJssel bij Zalk (Johan Roeland)

De eerste volle bingokaarten (aantal doelsoorten behaald) werden deze maand ook gehaald met o.a. een Kleine Zilverreiger en Roodhalsgans in Arkemheen voor Robin Drenth. Dat Bas van den Burg na het dippen van een aantal mooie Lentevreugd-soorten al een tijdje met zijn patchziel onder zijn arm liep veranderde plotsklaps toen daar het 3e geval van Hop ooit werd gevonden. Het patchvuur is weer geheel aangewakkerd en hij is weer dagelijks op zijn patch te vinden (hebben wij ons laten vertellen). Een Sneeuwgans in Zeist was de eerste waarneming voor deze locatie en daarom ook de eerste voor Olivier van Kampen. En voor Vincent Hart kwam de Rode Wouw op 25 oktober als een mooie verrassing.

Gemiste kans

De Blauwstaart is misschien niet meer de enigmatische megazeldzaamheid die hij ooit was, maar het zal voor vrijwel elke patcher een absoluut hoogtepunt zijn van een jaar struinen en zoeken. Dan is het natuurlijk wel de bedoeling dat je deze rammer zelf vindt en niet een andere vogelaar (wat doen die luit überhaupt op jouw patch?) er met de buit vandoor gaat. Dit overkwam Hans Groot in zijn geliefde Noordhollands Duinreservaat. Hij neemt je onderaan deze blogpost mee door al zijn avonturen in de maand oktober, dus lees en huiver...

Court of Appeal besluiten

Ondanks dat Gerjon Gelling al op 439 punten staat kwam hij toch ook nog met een fraaie casus; een Zwarte Specht langs de Vulkaan in een regio waar ze al decennia niet meer zitten. Dat is toch wel meer dan 2 punten waard? Zeker een terechte vraag, waar we ook op in zijn gegaan maar wel met iets minder punten dan Gerjon zelf suggereerde. Zijn puntenaantal kan wellicht nog veel verder stijgen als de CDNA zijn ontdekte Petsjorapieper zal goedkeuren (hierover meer in het volgende blog). Het CoA zal zich derhalve gaan buigen over het puntenaantal voor een zelfontdekte nieuwe soort voor Nederland op je eigen patch. Dat is toch de ultieme droom van iedere local patcher!

Er waren ooit tijden dat je voor een Ringmus je verrekijker niet eens optilde, zo algemeen waren ze. “Zit er nog wat tussen?”, dat werk. Maar inmiddels zien veel patchers de Ringmus als een heuse patch-angstgegner. Vlak bij de patch van Vincent Stork op Texel broedden nog maar een paar jaar geleden Ringmussen en nog geen 10 jaar geleden kon je op Texel met name in het najaar overtrekkende groepjes overtrekkende Ringmussen zien. Die tijden zijn definitief voorbij en inmiddels is een Ringmus in veel gebieden lastiger dan een Bladkoning. Hoog tijd om aan het CoA voor te leggen dat deze soort in geheel Nederland 2 punten waard wordt.

DPWC Ranking (stand ‘begin november’)

In het onderstaande overzicht is per provincie de Top 5 in de ranking weergegeven op basis van het hoogst vermelde aantal soorten dat is doorgegeven via het gedeelde scoreformulier of wordt vermeld op de Bioblitz pagina van de DPWC. Wij roepen alle deelnemers weer op om aantal soorten, de ontdekpunten en de hoogtepunten per maand (ook van eerdere maanden!) door te geven via het eerstgenoemde formulier!

De strijd tussen de koplopers Sander Lilipaly en Gerjon Gelling blijft onverminderd spannend en daarachter zijn inmiddels nog eens 4 patchers door de magische 200 soorten heen gebroken. Er staan nu 9 patchers boven de 300 punten, maar we missen van flink wat mensen nog de ontdekpunten in de gedeelde scorelijst (zie in de tabel hieronder; iedereen met ?? achter diens naam).

Vermeldenswaardig zijn zeker ook de eerste patches in het binnenland. Zo heeft Robin Drenth er langs de Arkemheense Zeedijk al 185 soorten opzitten, na 7 nieuwe soorten in oktober en ook alweer eentje in november. Goede toevoegingen waren onder andere Grote Pieper, Roodhalsgans en Kuifduiker. Arjan Boele staat voorlopig op 183 soorten na 8 nieuwe soorten in oktober, waaronder Boomklever, Europese Kanarie en Bladkoning.

Het loont de moeite om op de Bioblitz pagina van de DPWC een uurtje rond te struinen en te kijken welke toffe soorten er op de verschillende patches zijn gezien in de afgelopen periode.

DPWC Verhalen uit het veld

De mooie verhalen uit het veld blijven binnenstromen via pwc@dutchbirding.nl. Deze maand neemt Hans Groot ons mee door het Noordhollands Duinreservaat gedurende de maand oktober.

Blauwstaart in het Noordhollands Duinreservaat (Hans Groot)

Oktober! Dè maand om de jaarlijst van mijn patch in het Noordhollands Duinreservaat bij Castricum tot grote hoogte te stuwen. Het plan was om zoveel mogelijk land- en zeetrek te tellen en verder bosjes te jassen voor zangertjes. Dat laatste begon op 2 oktober lekker met een Bladkoning, één van mijn favoriete soorten. Overigens nadat ik vergeefs hoopvol over zee had gekeken na de melding van een Bruine Gent naar zuid bij Camperduin. Verder was het deze maand vooral landtrek wat de klok sloeg, vooral door de wind die veelal uit oost tot zuid waaide. De trek stelde niet teleur en fijne soorten als Grote Pieper, Siberische Boompieper, IJsgors, Geelgors en Dwerggors konden worden bijgeschreven. Bovendien was het ook prettig om nog enkele soorten op te rapen die me in de winter en voorjaar steeds wisten te ontlopen: Toendrarietgans, Kolgans, Kramsvogel en Waterpieper. Toch kwam het hoogtepunt niet op, maar wel vlakbij de telpost. Op 4 oktober waren we met een groepje landtrek aan het tellen, toen Jorg Schagen de telpost verliet om al vogelend naar huis te gaan. Niet lang daarna appte hij: “waarsch Blauwstaart tp” met een speld erbij. Vier minuten later: “tis er 1!!” De locatie was maar enkele 100-en meters van de telpost, dus we konden snel bij Jorg aanschuiven. De vogel was even uit beeld in een geïsoleerd bosje, net binnen de noordgrens van mijn patch. Na kort tapen kwam hij prachtig tevoorschijn en liet zich prima bekijken! Natuurlijk had ik deze rammer graag zelf ontdekt (ik ben niet vies van die bonuspunten), maar uiteraard was ik er heel blij mee!

Door het vrijwel ontbreken van aanlandige wind kwam ik amper aan zeetrek toe. De vrijwel enige keer dat er een harde noordwestelijke wind stond (13 oktober), was ik met “De Alkmaarders” op Vlieland, net als het laatste weekend van oktober. Dat leverde wel wat “patchstress” op. Het is natuurlijk de goden verzoeken om in oktober twee weekenden je patch niet te bezoeken. Maar god zij dank kostte me dit alleen een Ruigpootbuizerd op 27 oktober. En toen ik op 30 oktober pas voor het eerst deze maand zeetrek ging tellen, met Hans Schekkerman, kwam er een zowaar een totaal onverwachte (sub)adulte Kleine Burgemeester langs zetten! Daarna vloog er een mooie Strandleeuwerik roepend over en op de terugweg vrolijkten enkele Baardmannetjes de boel op, zodat ik deze maand met 220 soorten afsloot. Ik ben benieuwd hoeveel er nog bij gaat komen als de zeetrek de komende tijd alsnog gaat leveren en er wellicht nog een leuke Phyllo opduikt!

Blauwstaart in het Noordhollands Duinreservaat bij Castricum (Hans Groot)

Ben Gaxiola, Vincent Hart, Hein Prinsen, Martijn Renders, Vincent Stork, Rob van Bemmelen & Maurice van Veen