Herkenning van tweede-kalenderjaar Roodpootvalk en Amoerroodpootvalk in overgangskleed

Hoewel de kennis over de herkenning van Roodpootvalk Falco vespertinus en Amoerroodpootvalk F amurensis recent flink is toegenomen (onder meer resulterend in de eerste gevallen voor het West-Palearctische gebied in Italië), levert met name de herkenning van tweede-kalenderjaar Roodpootvalken problemen op. Zulke vogels vertonen kenmerken die men wellicht in eerste instantie eerder met Amoerroodpootvalk associeert. Zo hebben mannetjes Roodpootvalk in tweede-kalenderjaar soms witte kleine ondervleugeldekveren en witte veren op de vleugelvoorrand die dan vooral bij een vogel in zit opvallen en voor verwarring kunnen zorgen. Dergelijke mannetjes in tweede-kalenderjaar zouden in theorie een geheel doorgemaakte lichaamsrui kunnen vertonen (hierin lijkend qua kleur op een adult mannetje), gecombineerd met een nog onvolwassen koppatroon (aanwezigheid van een baardstreep in combinatie met een lichte oorstreek). Hierdoor lijken ze sterk op een Amoerroodpootvalk. Echter, zulke mannetjes Roodpootvalk hebben meestal toch enkele oranje vlekken op vooral de borst en ook buik, terwijl de meeste Amoerroodpootvalken juist een gestreepte borst hebben. Ook de kleur van de middelste staartpennen van tweede-kalenderjaar Roodpootvalk kan zo grijs zijn als van Amoerroodpootvalk (normaliter zwartachtig tot zwart bij Roodpootvalk). Mannetjes Roodpootvalk die al deze kenmerken in combinatie vertonen, zouden van Amoerroodpootvalken kunnen worden onderscheiden door een combinatie van: 1 afwezigheid van donkere streping op de onderdelen; 2 geheel grijze middelste staartpennen; 3 bruinige tot roodachtige tekening op de ondervleugeldekveren (zwartachtig tot zwart bij Amoerroodpootvalk); 4 de kleur van mantelveren en stuit bij een vers geruide vogel, alsook van kop en oorstreek; en 5 de kleur van eventueel aanwezige vers geruide adulte ondervleugeldekveren (wit en ongetekend bij Amoerroodpootvalk, maar grijsachtig bij Roodpootvalk).

Tweede-kalenderjaar vrouwtjes Roodpootvalk in het late voorjaar kunnen soms ook veel op vrouwtjes Amoerroodpootvalk lijken, indien zij nog steeds het juveniele kleed dragen. Zij hebben dan sterk gebleekte onderdelen, met slechts hele vage streping, en een tweekleurige ondervleugel, namelijk witte ondervleugeldekveren in combinatie met donker gestreepte handpennen (die bijna geheel zwartachtig kunnen lijken). Zij kunnen worden onderscheiden van Amoerroodpootvalk door smallere en bruinere streping (nooit zo opvallend zwartachtig tot zwart), ongestreepte flanken, een minder opvallend getekende bovenvleugel, een lichtere kop contrasterend met de bovendelen (geen duidelijk contrast bij Amoerroodpootvalk), en een minder opvallend getekende en bruinere mantel. Sommige tweede-kalenderjaar vrouwtjes vervangen veren van hun onderlichaam tijdens een partiële rui door atypische, gestreepte veren (deze veren zijn vergelijkbaar met de oranje veren van een tweede-kalenderjaar mannetje), maar kunnen op dezelfde combinatie van kenmerken worden onderscheiden van tweede-kalenderjaar vrouwtjes Amoerroodpootvalk.

Enkele adulte vrouwtjes kunnen in het late voorjaar zo gebleekt zijn dat ze bijna witte onderdelen hebben (in plaats van roodachtig zoals normaal). Echter, verwarring met Amoerroodpootvalk ligt niet zo voor de hand omdat de onderdelen niet gestreept zijn en omdat de kop veel lichter is dan de bovendelen en contrasteert met mantel en bovenvleugel.
Juveniele vogels blijven de moeilijkste leeftijdsklasse om te identificeren, ook al omdat er veel variatie is. Sommige Roodpootvalken bijvoorbeeld vertonen een blauwgrijze kleur op de gehele bovendelen, en een donkerdere kruin (beide zoals in Amoerroodpootvalk). Ook is bij sommige vogels de tekening op de ondervleugeldekveren donkerder, en dus vergelijkbaar met Amoerroodpootvalk. Een combinatie van de volgende kenmerken zou determinatie als Amoerroodpootvalk echter moeten kunnen veiligstellen: 1 zwartachtige tot zwarte streping op het onderlichaam; 2 steviger gestreepte flanken; 3 donkerdere en meer blauwe bovendelen (veel minder rood- of bruinachtig dan bij Roodpootvalk); 4 een soms bijna zwarte kruin met een dikwijls contrasterend wit voorhoofd; 5 egaler gekleurde grote dekveren (minder gestreept en met minder opvallende lichte randen dan bij Roodpootvalk); en 6 een bredere terminale zwarte rand aan de onderzijde van de slagpennen.

Andrea Corso, via Camastra 10, 96100 Siracusa, Italy
voloerrante@yahoo.it
Graham P Catley, 13 West Acridge, Barton-on-Humber, DN18 5AJ North Lincolnshire, England
gcatley@porthill.com

Red-flanked Bluetails on Vlieland in October 1999 and on Schiermonnikoog in November 2001

On 11 October 1999, a first-year male Red-flanked Bluetail Tarsiger cyanurus was trapped and ringed at Kroonspolders, Vlieland, Friesland, the Netherlands. The bird remained in the netting area for several days and was retrapped on six occasions (although it was seen only twice in the field during that period by the ringers). After the retrap on 17 October (at 17:20), it was decided to move the bird away from the site and it was released at Lange Paal, Vlieland. Thereafter, the bird was not seen again. On 5 November 2001, a first-year (sex could not be determined with certainty) was trapped and ringed at Groene Glop, Schiermonnikoog, Friesland. This bird was released away from the netting area. These Red-flanked Bluetails were the third and fourth for the Netherlands. The first two were both on Texel, Noord-Holland, on 16 October 1967 (trapped and ringed) and 29 September 1985.

Frank Majoor, Poststraat 18, 6828 EK Arnhem, Nederland
majoor@bos.nl
Henri Bouwmeester, Vinkstraat 22, 7471 GX Goor, Nederland
henri.bouwmeester@wanadoo.nl

Egyptian Vulture at Epen in May 2001

On 24 May 2001 just before dark, an adult Egyptian Vulture Neophron percnopterus was discovered flying over Epen, Limburg, in the most south-eastern part of the Netherlands. Next morning, over 30 birders were lucky when the bird reappeared at c 10:00 and slowly flew off in a north-westerly direction. The identification was straightforward, based on the bird\'s size, mainly black and white plumage, slender yellow bill with dark tip and wedge-shaped tail. The bill colouration indicated that the bird belonged to the nominate subspecies. This record constitutes the first Egyptian Vulture for the Netherlands.

Hans van Oosterhout, Loosdrechtseweg 31, 1215 JM Hilversum, Nederland
chans@worldonline.nl

Aantekeningen over ecologie en gedrag van Huiskraaien te Hoek van Holland

Van 2 tot 4 mei 2002 werden de bij Hoek van Holland, Zuid-Holland, aanwezige Huiskraaien Corvus splendens bestudeerd. Er bleken ten minste 10 vogels aanwezig te zijn, die gezamenlijk met Kauwen C monedula roestten. Op de roestplaats werden twee, mogelijk drie, nesten aangetroffen. Kort wordt de problematiek van gedogen of uitroeien van de populatie besproken.

Colin Ryall, Centre for Environmental Management, Farnborough College, Boundary Road, Farnborough, Hampshire GU14 6SB, UK
c.ryall@farn-ct.ac.uk