Als altijd, weer een diepe buiging voor Toy Janssen (fotobewerking) en Gary Bakker (Nederlands en aanvullingen en correcties).
Wat een team!
DB Terugblik
Een terugblik op de waarnemingen van de afgelopen periode.
2025 |
Januari 2025 2 februari 2025 6 |
December 2024 6 januari 2025 18 |
2024 |
November 2024 7 december 2024 13 |
Oktober 2024 6 november 2024 37 |
September 2024 8 oktober 2024 9 |
Augustus 2024 8 september 2024 12 |
Juli 2024 6 augustus 2024 14 |
Juni 2024 5 juli 2024 15 |
Mei 2024 10 juni 2024 7 |
April 2024 8 mei 2024 8 |
Maart 2024 7 april 2024 28 |
Februari 2024 11 maart 2024 9 |
Januari 2024 11 februari 2024 13 |
December 2023 6 januari 2024 13 |
2023 |
November 2023 4 december 2023 17 |
Oktober 2023 7 november 2023 13 |
September 2023 18 oktober 2023 8 |
Augustus 2023 4 september 2023 17 |
Juli 2023 2 augustus 2023 11 |
Juni 2023 3 juli 2023 16 |
Mei 2023 5 juni 2023 20 |
April 2023 9 mei 2023 11 |
Maart 2023 10 april 2023 9 |
Februari 2023 8 maart 2023 18 |
Januari 2023 7 februari 2023 7 |
December 2022 9 januari 2023 11 |
2022 |
November 2022 5 december 2022 12 |
Oktober 2022 5 november 2022 32 |
September 2022 9 oktober 2022 9 |
Augustus 2022 7 september 2022 21 |
September 2022
9 oktober 2022 · Wim Wiegant · 2856 × bekeken
Deze maand was buitengewoon goed gevuld met teleurstellingen. Een donsstormvogel spec. op Westkapelle op 26 september, en een of twee Eleonora’s Valken, in het Bentwoud te Waddinxveen (ZH) op 8 september en de Bleekersvallei op Texel (NH) op 30 september waren de onbetwiste hoogtepunten van de maand, maar beide soorten waren aan slechts weinigen gegund. Dat laatste gold natuurlijk ook voor de vangst van een Siberische Sprinkhaanzanger in de Ooijse Graaf bij Nijmegen op 23 september. Een goed bezochte Steppearend in de Groote Peel (L) op 30 september bleek te zijn ontsnapt; dat was dan weer jammer. Wel waren er een paar geweldige dagen aan zee en waren de aantallen juveniele Roodpootvalken ongekend. We blikken terug op september...
Hoogtepunten
Een donsstormvogel
Onafhankelijk ontdekt door verschillende waarnemers vanaf iets verschillende locaties, vloog langs Westkapelle op 26 september om 19:10 u, ongeveer 20 minuten voor zonsondergang een donsstormvogel Pterodroma sp. voorbij. Voor de liefhebbers van potjesgrieks: Pterodroma betekent zoveel als scheurvleugel, vanwege de snelheid waarmee ze vliegen, alsof ze horzels willen ontwijken; zo komen ze aan hun Engelse naam, gadfly-petrels, want gadfly betekent horzel. Het was pas de tweede Pterodroma voor Nederland.Eleonora’s Valk
Beste mensen, let toch op! Als je in augustus of september even twijfelt tussen Boomvalk of Slechtvalk, en het is géén Roodpootvalk, dan weet je al bijna zeker dat het hier om een Eleonora's Valk gaat! Ze worden tegenwoordig met bakken tegelijk in West-Europa gezien...! Het derde geval voor Nederland was alweer een vogel die maar door één waarnemer werd gezien, op 8 september in het Bentwoud te Waddinxveen (ZH). Opnieuw werd de determinatie pas achteraf gedaan, net als bij het tweede geval. Op de laatste dag van de maand werd er nog een schepje bovenop gedaan: het vierde geval diende zich aan in de Bleekersvallei op Texel (NH). Ook die vogel - die natuurlijk misschien wel dezelfde was - werd alleen door de ontdekker gezien en gefotografeerd. Deze ontdekker was zich echter wel degelijk bewust van de urgentie van zijn waarneming. Het mocht niet baten: de vogel werd later niet meer teruggevonden. Eleonora's Valk Falco eleonorae, Bleekersvallei, Texel (NH), 30 september (Job ten Horn)
Siberische Sprinkhaanzanger
Een heleboel mensen zeggen of denken over dwaalgasten: "Alles kan altijd en overal...!" en dat is natuurlijk radicale flauwekul. Natuurlijk kan niet alles overal: denk maar aan Kleine Flamingo, Jufferkraan, Bruinruggoudmus, Schildraaf, of anders, als je dat allemaal nog best mogelijk vindt, aan een Keizerspinguïn op Ameland... Maar in de Ooijse Graaf in de Ooijpolder bij Nijmegen (Gld) blijkt wel bijna alles te kunnen! In een weinig uitgesproken terrein aldaar werden al eerder vangsten gedaan van Veldrietzanger (20 augustus 2013), Kleine Sprinkhaanzanger (5 oktober 2013, de derde van Nederland) en Zwartkoprietzanger (21 april 2016, eerste van Nederland). Op 23 september werd een Siberische Sprinkhaanzanger uit de netten getoverd, het 12e geval voor Nederland en pas de vierde buiten Castricum. Dit moet toch haast bewijs zijn voor het vermoeden dat van deze zeldzame rietzangers in substantiële aantallen in Nederland terecht komen, maar dat ze vrijwel onmogelijk in het veld zijn te vinden. Siberische Sprinkhaanzanger Locustella certhiola, Ooijse Graaf (Gld), 23 september (Vogelringstation Ooijse Graaf)
Honderd Roodpootvalken
Een ongekende (herfst)invasie van juveniele Roodpootvalken vond plaats in augustus, maar vooral in september. Voor de teleurgestelden die de vorige twee hoogtepunten hadden gemist, was dit dan toch weer enige troost. Het is bijna onmogelijk de aantallen te schatten; in de eerste helft van de maand waren er dagelijks meer dan zo'n 30 exemplaren te zien. Roodpootvalk Falco vespertinus, Westduinpark, Den Haag (ZH), 3 september (Vincent van der Spek)
Overzicht
Eenden en ganzen
Op 10 september werd al de eerste Witbuikrotgans van het seizoen gezien, vliegend tussen Rotganzen langs Rottumerplaat (Gr). Vanaf 17 september werden nog meer vogels gezien, vier langs Schiermonnikoog, en allenige vogels bij Holwerd (Fr), Ferwert (Fr) en op Texel (NH). De twee broers die het doen en laten van de Dwergganzen van het Oudeland van Strijen scherp in de gaten houden, meldden daar de eerste negen exemplaren op 22 september. Een paar dagen later waren het er al 20. Vogels op andere plekken waren duidelijk van minder allooi. De Witoogeend behield zijn status als Eend van de Maand: rond het IJsselmeer en de randmeren hielden zich zeven vogels op, waarvan twee op het Zwarte Water, een randmeer in ruime zin, en drie in het Kromslootpark bij Almere, en op drie andere plaatsen nog enkele, maar de vogel van Schiedam leek verdwenen.Hoentjes tot aalscholvers
Van 6 tot 14 september was een Klein Waterhoen heel aardig te zien in een gebied met de fantastische naam Waterharmonica Kristalbad, bij Enschede (Ovl). Klein Waterhoen Porzana parva, Enschede (Ovl), 12 september (Hans Verhoeven)
Grauwe Pijlstormvogel Ardenna grisea, Westkapelle (Zld), 17 september (Martijn Verdoes)
Waders
Van 15 tot 18 september was een Amerikaanse Goudplevier te zien op Tholen (Zld). De Morinelplevier deed niet veel verrassends. De soort werd in 65 blokken vastgesteld, die op 12 na allemaal direct aan de kust of aan grote wateren grensden. De opmerkelijkste waarneming was er een van 10 overvliegende vogels bij Exloo (Dr) op 11 september. Amerikaanse Goudplevier Pluvialis dominica, Tholen (Zld), 15 september (Jürgen Rosemann)
Steppekievit Vanellus gregarius, Netterden (Gld), 13 september (Wim Gerritsen)
Gestreepte Strandloper Calidris melanotos, Oudesluis (NH), 13 september (Fred Visscher)
Grijze Strandloper Calidris pusilla, Wad bij Posthuys, Vlieland (Fr), 23 september (Jaap Denee)
Rosse Franjepoot Phalaropus fulicarius, Lauwersoog (Gr), 19 september (Wim van Zwieten)
Steppevorkstaartplevier Glareola nordmanni, Waterberging, Twisk (NH), 13 september (Toy Janssen)
Jagers en meeuwen en sterns
Een stortvloed aan Kleinste Jagers overspoelde Nederland: 16, 17 en 18 september werden op Westkapelle (Zld) respectievelijk 9, 23 en 17 vogels gezien. Op deze drie dagen viel het niet mee om aan zee te kijken en er géén te zien. Bijna alle uurhokken met strand erin lieten waarnemingen zien. Kleinste Jager Stercorarius longicaudus, Westkapelle (Zld), 17 september (Lennart Verheuvel)
Vorkstaartmeeuw Xema sabini, Strand bij Berkheide, Wassenaar, 19 september (Luuk Punt)
Roofvogels en uilen, maar geen valken
Drie Grijze Wouwen werden waargenomen: op 1 september bij Biervliet (Zld), op 5 september een eerstejaars vogel bij Klein Valkenisse op Walcheren (Zld), en op 25 september bij Brummen (L). Over Eglazine, de Lammergier die alweer bijna vijf maanden, vanaf 4 mei, resideert in en rond de Hoge Veluwe, is ongeveer alles al gezegd en geschreven. Ook in de maand september was ze regelmatig onvindbaar, maar werd ze toch weer vaak gezien. De teksten in serieuze boeken over het gedrag van deze soort dienen dringend te worden herschreven: als het al zo is dat ze leeft van de botten van dode herten, de botten kapot laten vallen lijkt ons zeer sterk. Aan de andere kant: met enig gevaar voor eigen leven zou ze de botten kapot kunnen laten vallen op de autosnelwegen A12 of A50, beide vlak in de buurt van haar verblijf op of bij de Hoge Veluwe. September is toch al niet de voorkeursmaand voor waarnemingen van de Vale Gier, maar toch werd er weer eentje gezien. Een eenmanswaarneming van een Steppearend op 30 september in de Groote Peel (L) werd weer eens ondersteund met een paar gave foto's. De volgende dag was de vogel nog aanwezig, maar toen bleek jammer genoeg dat de vogel een verdachte ring had. Daarmee kwalificeerde dit geval zich natuurlijk niet als een top-twitch. Maar ja, de ontmaskering als ontsnappeling was in oktober, dus het verslag over september voelt zich daar niet verantwoordelijk voor. Ruime aantallen Steppekiekendieven werden gezien: in 58 blokken werd de soort vastgesteld, ten minste 25 exemplaren. Op het vliegveld bij Enschede verbleef een dag of vier een exemplaar, en in het Dal van Deelen bij de Hoge Veluwe verbleef er meer dan twee weken één. Steppekiekendief Circus macrourus, Kwintelooijen, Rhenen (U), 12 september (Jan Verboom)
Bijna-zangvogels
De ongekende najaarsinvasie van de Roodpootvalk ging onverminderd door. In niet minder dan 172 uurhokken werd de soort vastgesteld, en dat is toch in 70% meer hokken dan in augustus, maar ook in 70% meer hokken dan de Koereiger! De laatste soort komt dan wat meer in groepen; van de Roodpootvalk waren de grootste groepen zes op Ameland op 12 september, en drie gedurende langere tijd in de AW-duinen. Roodpootvalk Falco vespertinus, Rhoonse Grienden (ZH), 17 september (Floris Kouters)
Eleonora's Valk Falco eleonorae, Bentwoud, Waddinxveen (ZH), 8 september (Jeroen Verburg)
Zangvogels
Ook in september bleef de Bonte Kraai eenzaam op Schiermonnikoog. In Flevoland werden op 17 en 18 september Roodstuitzwaluwen gezien, eerst langs de Flevocentrale en een dag later over de Marker Wadden. Nadat er in de laatste week van augustus al twee Noordse Boszangers werden vastgesteld, werden er in de eerste week van september weer een gevangen bij Castricum (NH). Op 25 september werd er weer een gevangen, op Kornwerderzand (Fr). Noordse Boszanger Phylloscopus borealis, Kornwerderzand (Fr), 25 september (Gerard Westerhuis)
Sperwergrasmus Sylvia nisoria, Oostpunt van Schiermonnikoog (Fr), 1 september (Pieter Doorn)
Blauwstaart Tarsiger cyanurus, Noordhollands Duinreservaat, Egmond-Binnen, 24 september (Roef Mulder)
Siberische Boompieper Anthus hodgsoni, Vlieland (Fr), 24 september (Wietze Janse)
Siberische Boompiepers Anthus hodgsoni, Langerak (ZH), 24 september (Lennart Verheuvel)
Grote Kruisbek Loxia pytyopsittacus, Bomenland, Vlieland (Fr), 24 september (Folkert Jan Hoogstra)
Bosgors Emberiza rustica, Schiermonnikoog (Fr), 30 september (Wouter van der Ham)
Spannende waarnemingen in de WP
Op 1 september werd een Mongoolse Plevier gezien in Kent (UK). Op de dag erna, en op de zevende én de tiende, werd de boog strak gespannen met Zuidpooljagers langs Estaca de Bares, Galicia, Spanje. De herkenning van deze soort is nog geen sinecure, kijk maar eens hier. De derde Siberische Strandloper voor Duitsland werd op 3 september gezien bij Kelbra. Op 4 september was er een Siberische Grijze Ruiter bij Ásmundastaðaey, op IJsland. Een waarschijnlijk Madeirastormvogeltje werd bij Porthgwarra (UK) gezien op 5 september. Om de moed erin te houden: er werd een Amerikaanse Zee-eend gezien bij Simrishamn, in Skåne, Zweden op 8 september. Van 12-17 september verbleef de vierde of vijfde Oostelijke Vale Spotvogel voor Ierland net buiten Dublin. Ander verrassend nieuws uit Ierland betrof een teruggekeerde Geoorde Aalscholver op 15 september, deze vogel werd voor het laatst gezien op dezelfde plek op 16 april. De eerste Scopoli’s Pijlstormvogel van Denemarken werd gefotografeerd bij Gilleleje en Rørvig op 14 september en daarna op 16 september weer bij Skagen. De eerste Abdims Ooievaar van de WP werd in Tunesië eerst gefotografeerd en enige tijd later geschoten. Dit geeft natuurlijk te denken over de eerdere gevallen in Nederland, want die zijn er wel degelijk – hoewel niet allemaal vrij van smet. Twee Sporenkieviten bij de Radnevo Dam, Bulgarije, rakelden de discussie over Nederlandse gevallen weer eens een tijdje op. In september werden in Noorwegen de 59e tot en met 62e Petsjora Piepers gescoord. De teller in Nederland staat op 59 tot 62 gevallen minder... De tweede Swinhoes Boszanger voor Noorwegen zat op 23 september op Røst. Op 26 september werd op een hek een Amerikaanse Nachtzwaluw gevonden in Wantage, Oxfordshire UK. Dat leverde een flinke twitch op. Een mannetje Siberische Lijster werd op 27 september als vermoedelijk raamslachtoffer dood gevonden op Papa Westrey, Orkney (UK). Tot slot werd op de Azoren op 29 september niet alleen een Carolina-eend gevonden, maar ook een speels groepje van drie Bobolinks!De glazen bol
Alle soorten die we vorige maand voorspelden, of beter: hoopten te voorspellen, die zijn allemaal niet gezien. Voor oktober moet er misschien een thema worden gekozen: bijvoorbeeld geel of blauw. Dan kunnen we hopen op Geelkoptroepiaal en Gele Zanger, of Blauwe Nachtegaal en Blauwe Zwartkeelzanger. Dat heeft wat minder voorspellende waarde, maar is zeker spannender, en zeker niet minder ambitieus! Het team achter DB-Terugblik wenst alle vogelaars weer veel zoekplezier.We willen alle waarnemers en fotografen hartelijk bedanken voor hun bijdrages aan dit verslag.
We would like to thank all observers and photographers for their contributions to this report.
Discussie
Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.