Februari was een maand van uitersten. In de tweede week van deze maand werd Europa overvallen door de strengste periode van sneeuw en ijs sinds jaren. Eén week later draaide de wind naar het zuiden en begon de temperatuur te stijgen, waardoor het in één klap bijna 20 graden warmer werd! Of het gekke weer ook invloed heeft gehad op de vogels, zien we als we terugblikken op februari:

Hoogtepunten

Steenarend

De klapper van deze maand was natuurlijk de Steenarend. Op 21 februari werd hij voor het eerst gezien toen hij overvloog op de Duitse grens bij Enschede (OV) en vervolgens, een half uur later, zo’n 20 kilometer zuidwestelijker over Eibergen (GE). Een snelle blik op de ranking wees uit dat deze soort een welkome inhaler zou zijn voor een groot aantal vogelaars. Het laatste twitchbare geval was een vogel die zich in februari/maart 2002 ophield in Noordenveld in Drenthe.

Steenarend Aquila chrysaetos, Enschede, 21 februari 2021 (Marcel Hinnen)

Na de initiële meldingen was het een poosje stil, maar op 27 februari werd de arend toch weer opgepikt toen hij over Renkum (GE) vloog. De volgende dag werd hij aan het eind van de middag teruggevonden bij Zevenaar (GE), waar hij was neergestreken op een paaltje in een akker. De Steenarend kon vervolgens worden getwitcht en werd tot in het donker gezien, waarna hij waarschijnlijk op deze plek is gaan slapen. Het is een heuse cliffhanger: zou hij de volgende ochtend nog aanwezig zijn…? Dat zie je de volgende keer in een nieuwe aflevering van de Dutch Birding Terugblik! Zelfde tijd, zelfde zender.

Steenarend Aquila chrysaetos, Zevenaar, 28 februari 2021 (Alex Bos)

Overzicht

Eenden en ganzen

Wellicht hebben we het te danken aan de eerder genoemde vorstperiode dat eindelijk weer eens een klein golfje Taigarietganzen ons land wist te bereiken. Op 14 februari werd nabij Stootshorn en Veenhuizen (GR) het eerste overtuigende exemplaar gefotografeerd. De betreffende vogel werd op de 18de voor het laatst gemeld. Bij Exloo (DR) werd op 20 februari ook een duo Taigarietganzen waargenomen en ook bij Zuidvelde, in diezelfde provincie, werd op die dag een tweetal gemeld. Een woerd Kokardezaagbek die van 12 tot 17 februari rondhing in de omgeving Ammerstol/Alblasserwaard (ZH) was naar verluidt ongeringd. Op 27 februari werd deze vogel teruggevonden bij Ameide (UT). De Ringsnaveleend in Noordoost-Groningen werd alleen op 10 februari gezien bij Bierum (GR) en is daarna op 27 februari toch weer waargenomen in Appingedam.

Taigarietgans Anser fabalis, Stootshorn en Veenhuizen, 14 februari 2021 (Martin Olthoff)

Taigarietgans Anser fabalis, Exloo, 20 februari 2021 (Tim Langerak)

Andere watervogels

De Zwarte Ibis bij Leimuiden (ZH) was nog aanwezig tot 6 februari. Voorts werden exemplaren waargenomen bij Ommen (OV) van 3 tot 6 februari en bij Emmadorp (ZL) vanaf de 19de tot aan het einde van de maand. Daarnaast dook op 27 februari in de Kraaijenbergse Plassen (NB) een gevaarlijke bende flamingo-achtigen op. Het gros hiervan was aantoonbaar van Duitse komaf, maar onder de 23 Europese Flamingo’s die zich in de groep ophielden, bevond zich ook één van de Spaans geringde vogels die vorig jaar bij Amsterdam verbleven.

Zwarte Ibis Plegadis falcinellus, Ommen, 6 februari 2021 (Frits Winkelhorst)

Steltlopers

De enige steltloper die deze maand de revue passeerde was een Rosse Franjepoot die tot 6 februari ronddobberde in de haven van Scheveningen.

Rosse Franjepoot Phalaropus fulicarius, Scheveningen, 1 februari 2021 (Hans Overduin)

Zeevogels, meeuwen en sterns

Dat brengt ons bij de zeevogels. In Zeeland werd de Kortbekzeekoet op het Veerse Meer voor het laatst gemeld op 6 februari en een adult zomerkleed Zwarte Zeekoet was aanwezig langs de Brouwersdam tot 9 februari. Langsvliegende tweede kalenderjaar Zwarte Zeekoeten werden gezien op 13 februari langs de Westerslag, Texel, en op 19 februari langs telpost de Kustweg aan het Lauwersmeer. Beide Zwarte Zeekoeten die al eerder dit jaar waren opgemerkt op Texel bleven nog de gehele maand aanwezig. Een langsvliegend groepje van drie Kleine Alken werd op 13 februari gemeld in Den Helder.

Zwarte Zeekoet Cepphus grylle, Texel, 9 februari 2021 (Koen Stork)

De Grote Burgemeesters die eind december waren opgedoken in Medemblik en in de omgeving Deventer/Twello waren aan het begin van de maand nog steeds aanwezig. De Overijsselse vogel werd gezien tot 5 februari en het exemplaar in Medemblik zou nog de gehele maand aanwezig blijven. Op 18 februari vloog er nog een Grote Burgemeester langs de Eemshaven en uiteraard was de vierde kalenderjaar vogel van Vlissingen ook nog steeds ter plaatse. Kleine Burgemeesters werden in totaal op vier plekken gezien: in Dordrecht (de hele maand), bij Zandvoort (21 feb), in de omgeving van Leiden (enkele malen tussen 19 en 26 feb) en in Vlissingen (19 en 27 feb). De vijfde plek was Julianadorp, waar de veronderstelde Kumliens Meeuw nog de gehele maand aanwezig was.

Grote Burgemeester Larus hyperboreus, Wieringermeer, 4 februari 2021 (Kees van den Dungen)

Grote Burgemeester Larus hyperboreus, Vlissingen, 15 februari 2021 (Lenn van de Zande)

Kleine Burgemeester Larus glaucoides, Dordrecht, 25 februari 2021 (Merijn Loeve)

Zangvogels en de rest

Niet doorvertellen hoor, maar het vrouwtje Zwartkeellijster in de wijk Hoograven in Utrecht was de hele maand februari nog aanwezig. Een Zwartbuikwaterspreeuw werd gezien op een landgoed tussen Roden en Altena (DR) tussen 5 en 18 februari, gevolgd door een exemplaar dat op 21 februari werd gefotografeerd langs een beek in de Drentsche Aa. Tijdens een zoektocht naar Middelste Bonte Specht werd plotseling ook nog een Zwartbuikwaterspreeuw ontdekt in Staverden (GE). Deze vogel werd enkele keren gezien tussen 23 en 26 februari. Op de 25ste van de maand was de eerste Hop van het jaar aanwezig in Uithuizen (GR).

Zwartkeellijster Turdus atrogularis, Utrecht, 12 februari 2021 (Bram ter Keurs)

Hop Upupa epops, Uithuizen, 26 februari 2021 (Folkert Jan Hoogstra)

De Humes Bladkoning in Geldermalsen was nog de gehele maand ter plaatse, terwijl de laatste overgebleven Bruine Boszanger van de influx van het afgelopen najaar op 1 februari werd waargenomen langs de oever van het Veluwemeer, bij Harderwijk. Een zeldzame soort die toch steeds vaker in de winter in Nederland opduikt is de Grote Pieper. Een bekend duo in Spaarndam werd voor het laatst gemeld op 6 februari, terwijl een exemplaar in de Amsterdamse Waterleidingduinen nog tot 4 februari bleef hangen. Op Schiermonnikoog werd een vogel gezien op 1 februari en langsvliegende Grote Piepers werden op 18 februari geteld langs de Kamperhoek (FL) en op 22 februari langs de Noordkaap (GR). De twee Dwerggorzen in Maastricht bleven nog tot het einde van de maand zitten op hun stekje langs de Maas. Op 10 februari werden ook twee nieuwe Dwerggorzen ontdekt. Eentje hiervan was een eenmanswaarneming, gefotografeerd in Houten. De ander had zich aangesloten bij een groep Rietgorzen op een akker bij Noordwijk en was nog aanwezig tot 13 februari.

Humes Bladkoning Phylloscopus humei, Geldermalsen, 23 februari 2021 (Albert Molenaar)

Dwerggors Emberiza pusilla, Maastricht, 23 februari 2021 (Toy Janssen)

De glazen bol

Met het aanhoudende lekkere weer en het toenemende aantal leuke soorten die de laatste dagen worden gezien, bekruipt je het gevoel dat het voorjaar elk moment kan losbarsten. Tenzij een ijzige noordwester roet in het eten gaat gooien, kan het nu niet lang meer duren voordat de eerste Baardgrasmus en Roodstuitzwaluw zullen worden ontdekt. En wie weet duikt er eindelijk weer eens ergens een typische aprilknaller als Oostelijke Blonde Tapuit of Alpenheggenmus op... er is maar één manier om erachter te komen!

Balkanbaardgrasmus Sylvia cantillans, Den Helder, 17 mei 2013 (Eric Menkveld)

Alpenheggenmus Prunella collaris, Berkelland, 27 april 2009 (Leo JR Boon)

We willen alle waarnemers en fotografen hartelijk bedanken voor hun bijdrages aan dit verslag.
We would like to thank all observers and photographers for their contributions to this report.

Lonnie Bregman