Ik zal er niet omheen draaien: het is komkommertijd. De piek van het jaarlijsten is voorbij en met alleen de eerste paar Kleine Mantelmeeuwen of een verdwaalde zingende Tjiftjaf kun je ook nog niet bepaald spreken van voorjaar. Maar goed nieuws kan ook uit een andere, meer onverwachte, hoek komen. We blikken terug op weken 6 en 7:

Hoogtepunten

Grote Canadese Gans

Het absolute hoogtepunt van de afgelopen twee weken was niet de ontdekking van een of andere zeldzaamheid, maar juist een soort die nu officieel NIET meer in Nederland voorkomt… Na veel geroeptoeter van influencers huilt de CDNA namelijk mee met de wolven: de Grote Canadese Gans is van de Nederlandse lijst! Een beslissing die natuurlijk lang overtijd was, maar mijn complimenten aan deze commissie die zo moedig is om de knoop daadwerkelijk door te hakken. Het besluit leidde direct tot een enorme en universele euforie onder vogelaars. Een voorbeeld daarvan is hieronder te zien. Er gloort weer een klein sprankje hoop aan de horizon van de droom dat ooit een plasticvrije Nederlandse lijst mogelijk is. Ik zeg op naar de volgende: de Casarca!

Dimitri hoort over de nieuwe besluiten van de CDNA (Lonnie Bregman)

Overzicht

Eenden en ganzen

Als we deze week een kijkje nemen in onze eendenvijver, zien we dat de Kokardezaagbek nog steeds aanwezig is in Bleiswijk. Ook de Blauwvleugeltaling bij Maastricht zit er nog, hoewel hij maar weinig is waargenomen tijdens de afgelopen twee weken. Vanaf 5 februari werd op de plasjes van Harlingen wederom een Amerikaanse Smient gezien. Na de waarneming van afgelopen najaar op die plek schreef ik al dat dat geen toeval kon zijn, omdat er tijdens de vorige winter ook al enkele dagen een zat. Dat was eigenlijk meer een bluf, maar na deze nieuwe waarneming begint het er toch aardig op te lijken dat er inderdaad één vogel is die zich zo op de plasjes thuis voelt dat hij er steeds naar terugkeert. De goed twitchbare hybride Ringsnaveleend x Kuifeend die rondhangt bij Almere verdient mijn inziens ook eenmalig een plekje in dit overzicht. Er zijn momenteel negen aanvaarde gevallen van deze indienhybride.

Amerikaanse Smient Mareca americana, Harlingen, 15 Februari 2020 (Eric Menkveld)

Ringsnaveleend x Kuifeend Aythya fuligula x collaris, Almere, 15 Februari 2020 (Eric Menkveld)

Er zijn nog steeds redelijke aantallen Witbuikrotgans aanwezig in ons land. Dubbele cijfers werden aangetikt bij Breskens (31), Cornwerd (FR, 26) en Petten (16). Op 14 februari werd bij Wieringen een groepje van vijf vermeende Taigarietganzen ontdekt. Het is een soort die steeds zeldzamer in Nederland wordt en de lastige determinatie maakt het er ook niet makkelijker op. Het is dan ook tot nu toe de enige waarneming van deze winter. Diezelfde middag nog was de groep al niet meer terug te vinden en ook in de volgende dagen werd de groep niet meer gesignaleerd. De bekende Ross’ Gans bij Schiedam zit er nog steeds. Dat dat was waarschijnlijk ook de reden dat een ander ongeringd exemplaar, dat op 10 februari werd gefotografeerd bij Opende (GR), weinig aandacht kreeg. En hij bevond zich nog wel in het goede gezelschap van drie Nijlganzen!

Taigarietgans Anser fabalis, Wieringen, 14 Februari 2020 (Fred Visscher)

Andere watervogels (en trappen)

In januari werd er al twee keer een Zwarte Ooievaar gemeld ten noordwesten van Eindhoven, maar wegens het gebrek aan extra informatie kwam deze niet door onze filters. Tijdens de afgelopen twee weken werd hij echter weer regelmatig gezien en zelfs gefotografeerd, en op de foto’s staat ontegenzeggelijk echt een Zwarte Ooievaar. Bijzonder in deze tijd van het jaar. Verder waren de Flamingo op Texel, de Roze Pelikaan in het Reestdal en de Grote Trap op Oostvoorne ook deze periode nog still going strong.

Steltlopers

Op 12 februari werd op de Waddenzee voor de Groningse kust ter hoogte van Kloosterburen een Rosse Franjepoot gezien.

Meeuwen, sterns en zeevogels

In de eerste week van deze periode werden er relatief veel Papegaaiduikers gezien tijdens vliegtuigsurveys boven de Noordzee, maar helaas was dit niet terug te zien in het aantal waarnemingen langs de kust. Alleen op 3 februari werd er een gezien op telpost Camperduin. De adulte Zwarte Zeekoet bij de Brouwersdam is inmiddels doorgeruid naar volledig zomerkleed en het moet gezegd: het misstaat hem zeker niet. Kijk hem shinen! De Kleine Alk die in de jachthaven van Vlieland vertoeft was deze periode de enige vertegenwoordiger van zijn soort. Op 14 februari was liefde niet het enige wat in de lucht hing, want een IJsduiker die langs de Hollandse kust vloog kon gevolgd worden vanaf Camperduin tot aan Den Haag. Ook werd er die dag diep in het binnenland een gevonden bij Bemmel (GE). In totaal werden er vijftien IJsduikers gezien, waarvan de meeste in de delta. Het hoogste aantal betrof vier stuks op het Volkerakmeer. Het exemplaar dat zich bevond op het Nieuwe Meer in Amsterdam was aanwezig tot en met 8 februari en een exemplaar dat op 12 februari over Almere vloog is ook noemenswaardig.

Zwarte Zeekoet Cepphus grylle, Brouwersdam, 7 Februari 2020 (Bert Goyens)

Er werden ook weer wat nieuwe Grote Burgemeesters gevonden. Op 3 februari vloog er een langs Camperduin, tussen 4 en 6 februari zat er een buitendijks bij Ferwert (FR) en op 4 februari zat er een op de Brouwersdam. Deze laatste zou volgens één van de waarnemers de vogel van Vlissingen zijn en dat zou best kunnen, want sinds 29 januari ontbreekt aldaar elk spoor. Na dik een jaar vele twitchers uit Zeeland en omstreken vermaakt te hebben heeft hij klaarblijkelijk besloten dat het mooi is geweest en gaat hij zijn geluk elders beproeven. Wij van de DB Terugblik wensen hem het allerbeste. Naast de bekende Kleine Burgemeester in Amsterdam en de mogelijke Kumliens Meeuw in Julianadorp werd op 11 februari ook een eerste winter Kleine Burgemeester gezien bij Burgum (FR).

Grote Burgemeester Larus hyperboreus, Brouwersdam, 4 Februari 2020 (Maurice Segers)

Zangvogels en de rest

Zoals te verwachten bleek de Meenatortel in Sneek zijn verblijf nog een poosje te verlengen. Het zal ook voor niemand als een verrassing komen dat de Schildraaf nog steeds in Leeuwarden te vinden was en de Kuifleeuwerik nog steeds in Apeldoorn. Een Hop die op 9 februari werd gefotografeerd in een tuin in Munnekens-Vinkel (NB) was een leuke vondst. Tot slot werd er op 8 februari een Grote Pieper gemeld in Waterland (NH) en op 8 en 9 februari zag en fotografeerde men een Dwerggors nabij Noordwijkerhout.

Meenatortel Streptopelia orientalis meena, Sneek, 10 Februari 2020 (Dick Pruiksma)

Hop Upupa epops, Munnekens-Vinkel, 9 Februari 2020 (Alain Hofmans)

Nieuws uit de WP

Van de rest van het continent kwam eigenlijk weinig nieuws. Het hoogtepunt kwam op 6 februari, toen een vogelaar tijdens een boottocht naar het eiland Razo (Kaapverdië) een Zwartkapstormvogel (Black-capped Petrel) wist te fotograferen. Het betreft van deze keiharde WP-blokker het vijfde geval voor de Kaapverden en het dertiende voor het West-Palearctisch gebied. In Kempele, Finland, werd op 4 februari een Zwartkeellijster (Black-throated Thrush) gevonden. In Engeland werden ze op 6 februari getrakteerd op een mooie eerste winter Amerikaanse Zilvermeeuw (American Herring Gull), om precies te zijn in Devon in het zuidwesten van het land. Ze ontvingen aan de overkant van het Kanaal ook het nieuws dat er in december vorig jaar een Ruigpootuil (Boreal Owl) was gezien op de Shetlandeilanden en het geluk was aan hun zijde, want op 11 februari bleek dat de vogel nog steeds aanwezig was. Zowel de meeuw als de uil wekken toch de suggestie dat hier in Nederland ook het een en ander in het vat moet zitten; wie weet wat er al de hele winter in Bomenland (Vlieland) zit te wachten om ontdekt te worden... Op 5 februari werd er een nieuwe soort voor Azerbeidzjan ontdekt in de vorm van een Grijze Wouw (Black-winged Kite) en in Spanje hadden ze op 8 februari een Bruine Gent (Brown Booby) in de golf van Biskaje. Purperhoningzuiger (Purple Sunbird) is in de WP een zeldzame soort, maar in Koeweit zitten er inmiddels gewoon zeven. We sluiten af met een Lachmeeuw (Laughing Gull) in Marokko, die op Valentijnsdag gevonden werd <3.

Zwartkapstormvogel Pterodroma hasitata, Razo (Kaapverdië), 6 Februari 2020 (Peter Stronach)

Amerikaanse Zilvermeeuw Larus smithsonianus, Devon (Engeland), 14 februari 2020 (Tim White)

Ruigpootuil Aegolius funereus, Shetland (Schotland), 12 Februari 2020 (Hugh Harrop)

Purperhoningzuiger Cinnyris asiaticus, Koeweit, 14 Februari 2020 (Massimiliano Dettori)

Laughing Gull, Larus atricilla photographed at Essaouira fishing port by Andrzej Kośmicki & Helena Trzeciak - 7th record for Morocco pic.twitter.com/igtdCykqE4

— Tarsiger (@TarsigerTeam) February 15, 2020

De glazen bol

Na niet één, maar twee stormen die zo heftig waren dat ze angstaanjagende namen kregen als Ciara en Dennis, ligt de volgende alweer op de loer: storm Ellen! Al deze westelijke winden bieden hoop dat er misschien het een of ander meewaait vanaf de Atlantische Oceaan. En in deze tijd van het jaar is de kans dan waarschijnlijk het grootst op een leuke meeuw. Ik las dat onze Engelse vrienden van de Rare Bird Alert round-up voor de komende week Ringsnavelmeeuw voorspelden en dat vind ik eigenlijk wel een goede gok. Bovendien zaten vijf van onze tien eigen gevallen (onder andere) in februari in ons land. En de kans bestaat natuurlijk ook nog dat je tijdens het zoeken tegen iets anders aanloopt. Kijk voor inspiratie anders nog eens naar het filmpje van de Amerikaanse Zilvermeeuw dat hierboven te zien is… Mits je naar buiten durft te gaan onder deze erbarmelijke omstandigheden natuurlijk.

Ringsnavelmeeuw Larus delawarensis, Tiel, 4 Januari 2008 (Hans ter Haar)

We willen alle waarnemers en fotografen hartelijk bedanken voor hun bijdrages aan dit verslag.
We would like to thank all observers and photographers for their contributions to this report.

Lonnie Bregman