BirdWeather PUC (Portable Universe Codec) is een AI-aangedreven bio-akoestisch platform dat tegelijkertijd naar vogels luistert, detecties in realtime uploadt en de gegevens opslaat op een ingebouwde microSD-kaart. De PUC omvat stereomicrofoons, WiFi/BLE, GPS, omgevingssensoren en een ingebouwde neurale motor, in een weerbestendige behuizing. Prijs: € 275,-

Als kleurenblinde vogelaar heb ik een wat afwijkende beleving van mijn hobby ontwikkeld ten opzichte van mijn kleurenziende vogelvrienden. En ofschoon ik natuurlijk net als iedereen mijn best doe om een vogel te zien, vind ik horen in veel gevallen net zo gaaf. Dat hoeven niet per se zeldzaamheden te zijn; alarmerende Boerenzwaluwen, langstrekkende Rotganzen, of Kleine Zwanen verborgen in de mist, allemaal gaaf! Het heeft daarnaast sinds langere tijd mijn interesse hoe dat nou werkt, die geluiden in de ruimte die wij met vogels delen, en de wijze waarop vogels hun vocalisaties daarop afstemmen. Ik had natuurlijk wel eens gelezen dat ganzen anders roepen boven stedelijk gebied, en dat Merels in de stad harder zingen dan hun soortgenoten in een bos. Er ging echter een wereld voor mij open toen ik me wat meer ging verdiepen in soundscape-, en acoustic ecology. En dan met name het belang dat deze soundscapes hebben in de uitgebreide wetenschap van vogelgeluiden en de ecologie van vogels in het algemeen.

BirdWeather PUC
Enige tijd geleden kreeg ik via Dutch Birding het verzoek om een nieuw apparaat te testen en te reviewen. Het gaat in dit geval om een zogenaamde BirdWeather PUC; een opname-apparaat met twee ingebouwde microfoons dat in real-time vogelgeluiden/soundscapes analyseert door middel van AI. Het neemt de geluiden in zijn omgeving op en stuurt deze naar een server in de VS, waarna de resultaten teruggestuurd worden naar een gratis app op je Android- of iphone.

De BirdWeather PUC aan de praat krijgen was eenvoudig. In het doosje waarin het apparaat geleverd wordt staat een verwijzing naar de website van de fabrikant, met daarop alle instructies. Zodra het apparaat is geregistreerd, met behulp van de app, en zijn positie heeft bepaald, kunnen de eerste opnames gemaakt worden. Energie haalt de PUC uit drie AA-batterijen of een (niet meegeleverde) USB-C kabel die in een oplader of laptop geplugd wordt. In het geval de PUC geen wifi-verbinding heeft, worden de geluiden op de meegeleverde micro-SD kaart van 32GB opgeslagen.

De BirdWeather PUC (Wim Nap)

Resultaten
In de afgelopen weken heb ik de PUC in verschillende settings uitgetest. In mijn eigen tuin, tijdens een wandeling op de local patch en tijdens het trektellen. En het apparaatje doet grotendeels wat je ervan mag verwachten: het pikte dezelfde vogelgeluiden op als ik zelf deed, met hier en daar wat verschillen. Kwikstaarten, Huismussen, Ringmussen en verschillende soorten ganzen kwamen zonder veel moeite in de resultaten terecht, net als de echte Boomklevers in tuin en op de patch, en de DB-alerts die ik door puur toeval ook met Boomklever-geluid heb ingesteld. Wat meer moeite had het apparaatje met Kneu, die met name op de telpost toch zeer regelmatig langskwam, en Boerenzwaluw. Daarnaast kon de software geen onderscheid maken tussen echte geluiden en de imitaties van de lokale Spreeuw. Deze heeft in ons geval een fascinatie voor Meerkoet, Wulp en Kauw en alle drie de geluiden werden netjes geregistreerd. Echte missers waren meerdere Koperwieken overdag en een Waterral in de tuin. De software hanteert echter een score voor elke ‘detectie’ die het apparaatje doet, gebaseerd op zekerheid en waarschijnlijkheid. Beide scoorden laag in de laatste categorie, zodat dit soort missers in de meest voor de hand liggende toepassing van dit soort doosjes, veldwerk, eruit gaan vallen.

Bovendien is in AI-land bekend dat goede data om modellen te trainen en aan de hand van de uitkomsten te hertrainen, onontbeerlijk zijn. Het volstaat niet om alleen het model zelf steeds beter te maken, ook de data zelf moeten voortdurend beter gemaakt worden. Dat is ook meteen het meest positieve in de technologie waar dit soort devices uit voortkomen, ze worden alleen maar beter. De fabrikant geeft op dit moment aan dat de software reeds 6.000 verschillende vogelsoorten kan herkennen! Ik kan dat met geen mogelijkheid nagaan; mijn pogingen om het apparaatje enige geluiden uit mijn collectie uit Zuid-Amerika te laten identificeren hadden geen resultaat, terwijl opnames uit Nederland, ook in soundscapes, zonder veel moeite werden ontleed. Wellicht dat de software slim genoeg is om antthrushes en canasteros in Noordoost-Groningen als te onwaarschijnlijk te beschouwen. Via deze link zijn heel veel PUCs te zien en te horen. 

Logische aanvulling
Waar zijn deze apparaatjes nou goed voor? Om te beginnen is het een mooie en logische uitbreiding van de apparatuur die vogelaars/natuurliefhebbers tegenwoordig gebruiken. Naast optische apparatuur, die naast kijker/telescoop/camera tegenwoordig ook steeds vaker nachtkijkers omvat, heeft de auditieve kant van onze hobby ook een behoorlijke ontwikkeling doorgemaakt. Geluidsrecorders zijn normaal geworden, ‘noc-miggen’ (‘s nachts vogelgeluiden opnemen) wordt steeds populairder en steeds meer mensen lopen met een batdetector rond. De PUC is daarop een logische aanvulling, met name op het noc-miggen. Het is duidelijk geen vervanging voor de zogenaamde ‘fluffy bunny’, de geluidsrecorder die veel vogelaars/twitchers hebben meelopen als ze in voor- of najaar in het veld rond struinen. Daarvoor biedt het apparaatje, in combinatie met de software, te weinig mogelijkheden. Zo is het helaas niet mogelijk, althans niet met een Android-telefoon, om opnames direct terug te luisteren of in het veld eenvoudig over te zetten naar een laptop. Met een iphone kan dit wel volgens de fabrikant en het ligt voor de hand dat met toekomstige versies van de software deze functionaliteit ook voor Android-telefoons beschikbaar komt.

Toepassingen en gebruik
Dat brengt me automatisch bij de voornaamste toepassing van dit apparaat. Dit is vooral een monitoring device, bedoeld voor ecologisch veldwerk. Het is compact, stevig, en de software/app biedt mogelijkheden om een veelvoud van dit soort apparaten tegelijk te bedienen en uit te lezen. Dat kan voor bijvoorbeeld een ecologisch onderzoeksbureau een enorme tijdswinst vormen. Als er geen wifi in de buurt is worden de opnames opgeslagen op de meegeleverde micro SD-kaart van 32GB. Zodra het doosje dan weer wifi ‘ziet’, worden de resultaten ge-upload naar de server om geanalyseerd te worden. Tijdens de upload zie je dan de resultaten al verschijnen in de app. De upload duurt even, een halve dag trektelpostresultaten uploaden en analyseren duurde zo’n 45 minuten, maar dat had volgens mij vooral te maken met de overige opties die het apparaatje biedt. Niet alleen werden geluiden geupload en geanalyseerd, maar eveneens de door het apparaatje geregistreerde metadata, in de vorm van temperatuur, luchtdruk en locatie. Daarnaast is het mogelijk de SD-kaart zelf uit te lezen, helaas niet via de USB-aansluiting (dat is mij in ieder geval niet gelukt), maar wel via een kaartlezer en PC/laptop. Op de SD-kaart staat tevens een overzicht in spreadsheet-formaat met daarop alle relevante metadata.

Conclusie
Mijn conclusie is dat de BirdWeather PUC een mooie aanvulling is op de zich immer uitbreidende verzameling apparatuur die vogelaars en onderzoekers ter beschikking staat en dat de PUC met name ecologen een belangrijke en handige mogelijkheid biedt om hun onderzoeken uit te breiden en te vergemakkelijken.

Wim Nap