Op 25 augustus 2011 vertrok een groep van twaalf deelnemers van Schiphol richting São Paulo en vandaar richting Cuiabá voor een Birding Breaks-vogelreis naar de Chapada, Pantanal en Cristalino; drie geheel verschillende vogelgebieden in Brazilië. Op het vliegveld werd eerst kennis gemaakt en daarna ingecheckt voor een lang vlucht naar São Paulo. De aansluiting naar Cuiabá verliep snel, en laat in de avond konden we inchecken in het hotel aldaar.

Ondanks de lange reis waren meerdere deelnemers de volgende dag al vroeg op om de eerste soortjes te scoren rond het hotel, zoals Pale-vented Pigeon, Peach-fronted Parakeet, Rufous Hornero, Great Kiskadee, Sayaca Tanager en Ruddy Ground-dove. Onze gids en de bus kwamen vroeg voorrijden, en de reis naar onze eerste bestemming (Chapada dos Guimaraes) kon vroeg beginnen. We zouden hier twee nachten overnachten, en we hadden tweeënhalve dag om hier de vogels te bekijken. Het hotel in het midden van het dorpje was goed. Eten deden we in een restaurant in het centrum, waar het lunchbuffet goed was en het avondeten gevarieerd, met heerlijk biefstukken aan een grote spies.

Chapada - Parque National de Chapada dos Guimaraes

Chapada - ondergaande zon

Chapada dos Guimaraes
De omgeving van Chapada dos Guimaraes is een hoogvlakte/cerrado op zo´n 1.200 meter, erg droog en met veel katoenbouw en een geheel eigen fauna en flora. We reden van Cuiabá naar het dorpje Chapada dos Guimaraes en maakten verschillende stops in de bosrijkere gedeeltes van het gebied. We moesten eerst langs mooie steile hellingen en rotsen het hogere gebied in. Hier werden al gauw de eerste soorten gescoord: de algemene Black Vulture, Turkey Vulture en Lesser Yellow-headed Vulture. De eerste tussenstop bij een steile rotspartijen leverde de eerste twee Red-and-Green Macaws op en enkele gewonere soorten. Verderop langs de weg hadden we onder andere Lineated en Yellow-tufted Woodpeckers, en een Armadillo rennend door de bosjes. We lunchten in het dorpje, maar hier vermaakten we ons ook met Palm Tanagers, Swallow-tailed Kites (veel boven het dorp), Plumbeous Kite, Southern House Wren, Thrusk-like Wren, Rufous-bellied en Pale-breasted Thrush et cetera.
Aan het eind van de middag werd een mooie kloof met een waterval bezocht. Red-and Green Macaws vlogen af en aan, met Red-schouldered Macaws, Swallow-tailed Kites, Narrow-billed Woodcreeper, Chopi Blackbird, Swallow Tanager, White-eared Puffbird en Blue Dacnis. Het wachten was hier op de Biscutate Swifts, die hier 's avonds komen slapen onder de waterval. Uiteindelijk kregen we er twee van te zien en konden we aan de terugweg beginnen. Weer werden nieuwe soorten aan de lijst toegevoegd, zoals Burnished-buff Tanager, Chalk-browed Mockingbird en verschillende Elenia's. Een Azara's Agouti was een leuke afsluiter van de tocht.
De volgende ochtend liepen we net buiten het plaatsje over een onverharde weg omgeven door ruigere landschappen met lage begroeiing. Hier de eerste Guira Cuckoo, Toco en Channel-billed Toucans, meerdere soorten Elenia's en Tanagers, American Kestrel, Roadside Hawk, Rusty-backed Antwren, White-eared Puffbird, vele soorten parkieten en papegaaien. Een goede soort was de Horned Sungem, die echter niet door allen werd gezien.

Chapada - gedurende de hetere gedeeltes van de dag bezochten we de wat hoger begroeide gebieden

Chapada - de open gebieden waren in de ochtend ons terrein.

Een lunch in een mooi restaurant hoog op de rand van het gebied gaf ons mooie uitzichten over het gebied, en de tuinen leverden ook weer een leuk aantal soorten op. De middagen/avonden werden besteed aan meer bosrijke gebieden (onder andere Blue-crowned Motmot en Fierry-capped Manakin) en een mooie tocht door droog terrein met veel Burrowing Owls , enkele Red-legged Seriema's, Blue Finch and Collared Crescentchest. Mooi waren de Chapada Flycathers, die zich tezamen met de Campo Flycatcher (recent gesplitst) lieten zien en mooi lieten vergelijken. De Red-legged Seriema's zijn heel aparte vogels, een beetje als de meer bekende Secretarisvogel. Maar het is een geheel aparte familie, maar wel met hetzelfde gedrag: op hoge poten door het gras op zoek naar slangen. De Blue Finch blijft een moeilijke maar gewilde soort (door zijn felblauwe kleur en oranjegele snavel). De gids had de vorige maand een nieuw territorium gevonden, en hier vonden we een mannetje na enig zoeken terug, dat zich ook nog mooi liet bekijken. Toen we hier ook nog in een klein valleitje de Collared Crescentchest hoorde roepen en later mooi in beeld hadden was de dag weer compleet!

Blue Finch Porphyrospiza caerulescens, Chapada - Brazilië, 27 augustus 2011 (Wietze Janse)	Burrowing Owl Athene cunicularia, Chapada - Brazilië, 27 augustus 2011 (Wietze Janse)
Collared Crescentchest Melanopareia torquata, Chapada - Brazilië, 27 augustus 2011 (Wietze Janse)	Red-and-green Macaw Ara chloropterus, Chapada - Brazilië, 26 augustus 2011 (Wietze Janse)
Red-legged Seriema Cariama cristata, Chapada - Brazilië, 27 augustus 2011 (Wietze Janse)	Swallow-tailed Kite Elanoides forficatus, Chapada - Brazilië, 27 augustus 2011 (Wietze Janse)

Toco Toucan Ramphastos toco, Pantanal, 1 september 2011 (Wietze Janse)

Pantanal
Na tweeënhalve dag in de Chapada vertrokken we naar de Pantanal Hier kwamen we in de middag aan. We bivakkeerden hier in drie verschillende logdes; de eerste twee dagen aan het begin (noord) in Pousada Piuval, hierna door naar het zuiden naar Puma-lodge (vanwaar we ook de boottocht deden voor de Jaguars) en daarna terug naar halverwege het gebied, waar we in lodge Pouse Alegre verbleven.

• Vanuit de eerste lodge Pousada Piuval keken we uit over een kaal en droog gebied, waarin nog enkele kleine natte plasjes over waren. In het regenseizoen staat hier alles blank, nu konden we door het gehele terrein rijden. Vanuit de lodge kon je al over deze gebieden uitkijken. Veel soorten werden dan ook al vanuit de luie stoel of zwembad gezien. De logde was goed, met lekker eten, goede kamers en een klein zwembad, wat met die warmte toch wel erg lekker was.Hier bezochten we met de bus en al lopend de drogere en de wat bosrijkere gedeeltes. De eerste avond hebben we ook mooi vanuit een uitkijktoren staan kijken. Op een middag werd er een boottocht gemaakt over een nog redelijk groot meer om daar de grote reigerkolonies te bekijken.
• Hierna door naar de Puma-lodge, onderweg genietend van veel nattere gebieden, waar de concentraties aan vogels hoog waren. Vanuit deze lodge de volgende ochtend verder naar de grotere rivieren (Rio Cuiabá ) en daar een hele dag besteed aan het zoeken naar Jaguars (zie verderop) vanuit de boot. Verder hier in de omgeving nog rondgelopen in wat meer open gebieden.
• Hierna door naar lodge Pouse Alegre. We maakten en tussenstop bij een tussenliggende lodge. Hier hadden we een heerlijke lunch, scoorden nog wat soorten voor onze lijst en hingen nog even in een hangmat. Van hieruit voeren we nog over een mooie rivier, de Tres Amigo's (met onder andere Agami Heron). Via een 'night-drive' uiteindelijk naar onze lodge Pouse Alegre, waar we in de laatste dagen in buurt vogelden in nattere en drogere gebieden.
  

Pantanal - overzicht vanuit een uitkijktoren

Pantanal - een van de vele poelen, vol met Kaaimannen en veel vogelsoorten.

Wat leverde de Pantanal qua vogelsoorten op?
In de nattere delen was het goed voor Black-bellied Whistling Duck en Moscovy Duck. Hier ook alle soorten reigers. De mooiste waren Capped Heron (vaak te zien), de wat zeldzamere Whistling Heron en de Rufescent Tiger Heron. Boat-billed Heron zagen we maar een enkele keer, want die hield zich in het algemeen goed verstopt. Maar de allermooiste was toch wel de Agami Heron, die we tijdens de boottocht op de rivier Tres Amigo's langdurig en geheel vrij hadden en waarvan de fotografen mooie foto's konden maken. Alle soorten ibissen en de Roseate Spoonbill lieten zich goed zien. De Pantanal staat bekend om zijn grote hoeveelheden Jaribu's en Limpkins, die zich werkelijk overal lieten zien (terwijl ze in de rest van Amerika zeldzaam zijn!).
De opvallendste roofvogels waren toch de Black, Turkey en Lesser Yellow-headed Vultures, die altijd wel ergens in de lucht waren. Gevolgd door de Southern Caracara, die beslist niet zeldzaam of schuw te noemen was. Daarna waren Savanna Hawk, Black-collared Hawk en Great Black Hawk de meest geziene roofvogels. Sunbittern was niet moeilijk en zagen we regelmatig, en met de Sungrebe hadden we geluk: op twee boottochten meerdere exemplaren.
Large-billed Tern was bij water vaak te vinden en liet zich fraai zien, Yellow-billed Terns kwamen we alleen bij de grotere rivieren tegen. Papegaaien en parkieten in overvloed, maar de imposantste hier blijft toch wel de Hyacinth Macaw. De eerste dag zagen we er al twee ver weg vliegen en roepende exemplaren vanuit een uitkijktoren, maar later kregen we ze steeds vaker te zien. Op een aantal plekken iets van 30 bij elkaar. Eigenlijk bij elke lodge waren ze goed te doen.
Noemenswaardige soorten verder: Black-hooded (Nanday) Parakeet, Scaly-headed Parrot, Blue-fronted Parrot en Orange-winged Parrot. De opvallendste uilensoorten hier waren de Ferruginous Pygmy-Owl en de Great-horned Owl, 's avonds vaak roepend of in de schemer te zien, maar ook overdag een paar met twee jongen op nest. Gedurende de night-drives werd de Great Potoo regelmatig gezien (eenmaal roestend overdag) en de Common Potoo hadden we een keer mooi boven ons in de schijnwerpers. Nacunda Nighthawks vlogen regelmatig in grotere groepen overdag op (verstoord door?), en in de schemering zagen we de Band-tailed Nighthawk en de Pauraque.
Kolibries waren er niet heel veel. De leukste soorten waren Buff-bellied Hermit, Swallow-tailed Hummingbird, White-vented Violetear, White-tailed Goldenthroat en Glittering-throated Emerald. Blue-crowned Trogon was de enige trogon-soort die we hier tegen kwamen, maar verder wel alle soorten ijsvogels, waarvan de American Pygmy en Green-and-rufous Kingfisher beide maar een keer. Toco Toucan liet zich regelmatig goed zien, evenals de Chestnut-eared Aracari. Little Woodpecker was de meest gezien specht, Maar ook Lineated, Golden-green, Green-barred, Cromson-crested en Campo Flicker lieten zich bewonderen.
De Great Antshrike wist zich meestal goed verborgen te houden, Barred Antshrike was gemakkelijker, de Planalto Antshrike zagen we af en toe,net als de Rusty-backed Antwren en Band-tailed Antwren. Terwijl we de Large-billed Antwren slechts een keer mooi in de kijker kregen. Van de woodcreepers scoorden we verschillende soorten (ze blijven allemaal mooi!): Great Rufous, Straight-billed, Buff-throated, Narrow-billed en Red-billed Scythebill. Tenslotte White-lored Spinetail, regelmatig (bij water) de Yellow-chinned Spinetail en Gray-crested Cacholote. Helmeted Mannakin liet zich hier mooi zien.

Pantanal - Rio Cuiabá, op zoek naar de Jaguar.

Jaguar Panthera onca, Pantanal, Rio Cuiabá, 31 augustus 2011 (Wietze Janse)

Jaguar
Voor het zien van de Jaguar moesten we een extra excursie inlassen. Deze kosten 50 euro per dagdeel, en we besloten er een ochtend aan te wagen. We gingen van de Puma-lodge nog verder westelijk om vanuit een andere lodge over de Rio Cuiabá te gaan varen. Met z'n allen het bootje in. Bij de meesten gingen de life-jackets al snel weer uit, dat kijkt en fotografeert toch gemakkelijker! Naast veel mooie vogelsoorten (Pied Plover, Black Skimmer, Large-billed Tern, Anhinga, Blue-crowned Trogon, Rufous-tailed Jacama, om er maar even een paar te noemen) was het hier ook leuk voor Capybara (vele, maar dat geldt voor de hele Pantanal), Spectacled Cayman (ook overal erg algemeen) en twee maal een groep Giant Otters.
Voor de Jaguars zat het niet mee. Die komen hier vaak overdag (tussen 10 en 15 uur) bij het water liggen, maar dan met mooi, zonnig en warm weer. Wij hadden pech; het was bewolkt, redelijk winderig en tamelijk koel (maar dat was nog steeds warm!). Geen Jaguars dus, en omdat het weer niet goed was besloten we aan het eind van de ochtend terug te gaan. Vlakbij de lodge sloeg het weer echter om, de wind matigde, de zon kwam goed door en in het zonnetje werd het weer heet. Het koele water en de mogelijkheid om toch een Jaguar te vinden deed ons besluiten er nog een middagje aan vast te plakken. We bleven zoeken, maar zonder resultaat. Totdat we even na vieren het bericht kregen dat er twee gevonden waren! Het bootje keerde en in volle vaart (Jurrien meet ter plekke 50 km per uur op zijn GPS) voeren wij de anderhalve kilometer terug. Om net op tijd te komen om de twee Jaguars te zien, die langzaam opstaan en zich weer in het oerwoud begeven. Maar we zijn blij. We hebben ze gezien en ze staan zelfs redelijk op de foto. Nadat de poezen verdwenen zijn komen er nog meerdere bootjes aanvaren. Die moeten we helaas teleurstellen.
Omdat ze op een soort van eiland zitten besluiten zij de andere rivierarm op te varen en daar te gaan zoeken. Wij (en andere bootjes met gelukkigen) dobberen langzaam verder, nagenietend van zoveel geluk, als opeens even verderop de twee Jaguars weer tevoorschijn komen. Nu nog mooier dan de eerste keer, en de camera's klikken er duchtig op los. Prachtplaten worden er geschoten. De andere bootjes worden weer ingelicht maar helaas zijn die alweer te ver weg, en voordat ze terug zijn zijn de twee Jaguars weer verdwenen. Dan beseffen we dubbel hoeveel geluk we hebben gehad. Als we 's avonds terugrijden zien enkelen nog een Ocelot in het licht van de koplampen de weg oversteken.


Pantanal - een typisch landschap

Apparatuur van de deelnemers

We deden meerdere night-drives. Naast de al eerder genoemde uilen en nachtzwaluwsoorten leverden die ook veel leuke zoogdieren op. De eerste night-drive (bij de eerste lodge Pousada Piuval) was goed voor onder meer Brazilan Rabbit, Crab-eating Raccoon en Crab-eating Fox. De tweede night-drive (naar lodge Pouse Alegre) was nog mooier, omdat naast bovengenoemde soorten ook nog eens vier Tapirs werden gezien, waarvan een vrouwtje met een jong, mooi in de schijnwerpers. Enkelen van ons mochten nog een korte glimp opvangen van een Giant Anteater. De tocht sloten we af met een Ocelot, die rustig in de schijnwerpers vlak onder de bus aan het jagen was.

Reptielen en amfibieën zijn algemeen in de Pantanal. De Collared Tree Lizard zien we regelmatig, veel soorten boomkikkers, House Gecko en Groene Leguaan. En als we de Pantanal ongeveer uitrijden nog een tweeënhalve meter lange Yellow Anaconda.

Agami Heron Agamia agami, Pantanal, 1 september 2011 (Wietze Janse)	Capped Heron Pilherodius pileatus, Pantanal, 30 augustus 2011 (Wietze Janse)
Great Potoo Nyctibius grandis, Pantanal, 2 september 2011 (Wietze Janse)	Hyacint Macaw Anodorhynchus hyacinthinus, Pantanal, 29 augustus 2011 (Wietze Janse)
Rufous-tailed Jacamar Galbula ruficauda, Pantanal, 31 augustus 2011 (Wietze Janse)	Greater Rhea Rhea americana, Pantanal, 29 augustus 2011 (Wietze Janse)
Jaribu Jabiru mycteria, Pantanal, 30 augustus 2011 (Wietze Janse)	Rufescent Tiger-Heron Tigrisoma lineatum, Pantanal, 30 augustus 2011 (Wietze Janse)

Maar een kleine greep van de vele vogels en dieren die je kunt zien en fotograferen in de Pantanal. Meer foto's hier te zien.

Brown cappuchin Monkey Cebus libidinosus, Pantanal, 1 september 2011 (Wietze Janse)	Spectacled Cayman Caiman crocodilus, Pantanal, 2 september 2011 (Wietze Janse)
Capybara Hydrochoerus hydrochaeris, Pantanal, 31 augustus 2011 (Wietze Janse)	Giant Otter Pteronura brasiliensis, Pantanal, 31 augustus 2011 (Wietze Janse)

Cristalino
Als we de Pantanal uitrijden is het weer even wennen aan de hete en zweterige lucht in de stad. We worden afgezet bij het vliegveld, eten nog wat en checken dan in. Een vlucht van ruim twee uur met tussenstop, waarbij sommigen bijna wilden uitstappen. We kwamen toch allemaal in Alta Foresta aan, behalve de bagage van Hans. Gelukkig werd die vlak voor vertrek nog uit het vliegtuig gegooid door de gezagvoerder en konden we geheel compleet naar het hotel. Ronald mocht voorin naast een Braziliaanse schone, een voorrecht dat hij zich als reisleider niet liet ontzeggen. We doken onze bedden in. We hoopten de volgende ochtend vroeg naar de Cristalino Jungle lodge te kunnen vertrekken. De volgende dag bleek dat we pas 's middags zouden vertrekken. Daar kwamen we helaas pas na het ontbijt achter. Toen was het al redelijk warm, en een tochtje door het oerwoud leverde (ook nog zonder plaatselijke gids) minder op dan gehoopt. Maar niet getreurd, ons voornemen om dat in de komende dagen goed te gaan maken werd hierdoor alleen maar aangewakkerd! In de middag maakten we een tocht naar de rivier in een enorme hoosbui, maar in de boot was het gelukkig droog en de eerste soortjes werden alweer gescoord.

De Cristalino Jungle lodge is bijzonder mooi, en ligt heel diep in het oerwoud. Goede kamers, bedden, toiletten en douches en het eten was ook steeds weer goed. Op het terrein zelf was veel te zien, maar erg lang hebben we hier nooit rondgehangen (alleen gedurende de heetste gedeeltes van de dag). Van hieruit maakten we tochten de jungle in. Twee keer naar de 'oude' toren, die met zijn 50 meter ruim boven de jungle uitsteekt. Eenmaal naar de 'nieuwe' toren aan de overkant. Deze torens geven een mooi uitzicht over de jungle en leveren een flink aantal soorten op die anders moeilijk te zien zouden zijn.
Regelmatig maakten we tochtjes met de boot over de rivier. Vanuit de boot was veel te zien en te fotograferen. Uitstapjes werden regelmatig gemaakt, waarbij we ook een keer hoger klommen en vanaf hoger gelegen rotsen mooi uitzichten hadden over het oerwoud en andere belevenissen en vogelsoorten dan vanuit de boot.

Cristalino - de rivier door de Jungle

Maar vanuit 2 van deze torens had je een mooi overzicht over het oerwoud.

Vogels en zoogdieren die we in Cristalino zagen:
Dit gebied was goed om de Red-throated Piping-guan en Razor-billed Curassow goed te zien te krijgen. Hier hadden we de Greater Yellow-headed Vulture en af en toe ook de King Vulture, een imposante lap vogel als hij in de lucht hangt. Crested and Harpy Eagle werden vanaf de hoogste platforms gezien (helaas niet door mij); twee mooie soorten! Na vele Southern Caracara's nu eindelijk een andere soort: de Black Caracara, die zich fraai liet bekijken. De Barred Forest-falcon liet zich alleen maar horen, daarentegen werkte de (pas nieuw ontdekte) Cryptic Forest Falcon wel mee en deze liet zich fraai zien. We pikten nog een Sungrebe mee en de Sunbittern was langs de rivier algemeen. De Red-and-green Macaw werd genoteerd, en Blue-and-yellow, Scarlet, Chestnut-fronted en Blue-winged.
Van de papegaaien was de Red-fan Parrot wel weer een speciale. Nadat we hem al vaak gehoord hadden kregen we nu de Little Cuckoo ook te zien evenals de Black-bellied Cuckoo. Mooie grote groepen (zeker 86 werden er geteld in een groep) van de Greater Ani vlogen vaak langs de rivier.
De Blackish Nightjar broedde met minimaal twee paartjes op het terrein en een Ladder-tailed Nightjar zat op een tak in de schemer. Ook hier weer wat soorten kolibries. Nieuw voor de lijst waren onder andere Cinnamon-throated Hermit, Great-billed Hermit, Gray-breasted Sabrewing, Rufous-throated en White-chinned Sapphire, Black-eared Fairy en Black-throated Mango. Hier hadden we ook vier nieuwe soorten trogons: White-tailed, Violaceous, Black-throated en Black-tailed, die we vaak mooi konden bekijken. Ook het aantal soorten Jacamars werden daning uitgebreid: Rufous-tailed liet zich hier mooi zien, en daarnaast ook mooi de Blue-cheeked, Brown, Bronzy, Paradise en Great. De Brown-banded en Pied Puffbird (naast de White-necked, die ik helaas miste) waren ook weer mooie soorten om tegen te komen.
De toekansoorten waren ruim vertegenwoordigd. Vermeldenswaardig: Channel-billed en White-throated Toucan, Gould's, Lettered, Black-necked en Curl-crested Aracari. De Long-billed Woodcreeper was imposant, de Curve-billed Scythebill weer heel speciaal. De Spangled Cotinga was fraai (zoals alle soorten), de Screaming Piha liet zich goed horen, en Bare-necked Fruitcow en Amazonian Umbrellabird weer speciaal. Hier ook weer wat mannakins: een vrouw Snow-capped en mooi de Red-headed, maar de Blue-backed en Flame-crowned werden alleen gehoord.

Vanuit de torens werden heel wat uurtjes gevogeld.

Daarnaast werden er ook heel wat uurtjes gevaren en gewandeld.

Qua zoogdieren werd in Cristalino ook heel wat gezien. Thuisblijvers hadden mooi twee Southern Tamandua's. Black en Brown Howler Monkey, Brown Cappuchin Monkey en White-Wiskered Spider Monkey werden regelmatig gezien. Weer twee Tapirs, waarvan eentje zich mooi in de rivier liet zien, enkele Neotropical River Otters in de rivier, en meerdere soorten vleermuizen vaak open en bloot hangend aan de huizen of bomen. We kwamen een Green Anaconda tegen, een Orange Ringed Coralsnake en een Common False Coralsnake, en daarnaast nog veel amfibieën en vlindersoorten.

Black Caracara Daptrius ater, Cristalino, 5 september 2011 (Wietze Janse)	Brown-banded Puffbird Notharchus ordii, Cristalino, 5 september 2011 (Wietze Janse)
Great-billed Hermit Phaethornis malaris, Cristalino, 5 september 2011 (Wietze Janse)	King Vulture Sarcoramphus papa, Cristalino, 6 september 2011 (Wietze Janse)
Red-headed Mannakin Pipra rubrocapilla, Cristalino, 4 september 2011 (Wietze Janse)	Sunbittern Eurypyga helias, Cristalino, 5 september 2011 (Wietze Janse)
Red-throated Piping Guan Pipile cujubi, Cristalino, 6 september 2011 (Wietze Janse)	Brazilian Tapir Tapirus terrestris, Cristalino, 4 september 2011 (Wietze Janse)

Cryptic Forest-falcon Micrastur mintoni, Cristalino, 6 september 2011 (Wietze Janse)

Dan onvermijdelijk de terugreis. Eerst een uur in de boot, dan een uurtje busreis en dan twee uur vliegen naar Cuiabá. Het inchecken duurde wat lang, omdat een groep vissers al hun hengels en pieren mee terug wilde hebben. In Cuiabá ingecheckt in het hotel en gegeten, om 's avonds niet al te laat naar bed te gaan. We moesten de volgende ochtend weer vroeg op voor een paar uurtjes vliegen naar São Paulo. Daar mochten we ons een hele middag op het vliegveld vermaken, maar ook daar sloegen we ons doorheen. Toen terug naar Amsterdam. Daar hadden we gelukkig vlug onze bagage en was het afscheid weer heftig.

De lijst eindigde na 14 dagen op 428 vogelsoorten, 26 zoogdieren en 17 gedetermineerde amphibien/reptielen.

Wietze Janse