Na twaalf weken Mauritius, waardoor ik zes weekeinden kon vogelen, wist ook ik het zeker: de Dodo is niet meer. Omdat ik de Mauritiaanse endemen allemaal al had gezien (klik hier), had ik de laatste weken geprobeerd om een aantal zeldzame endemen te fotograferen. Er waren nog wel wat zeevogels te doen, maar zonder telescoop was dat onbegonnen werk. Mede door de aanwezigheid van het koraalrif bleven deze vogels te ver van de kust. Misschien toch maar een keer mijn telescoop proberen mee te nemen.

Mauritius Bulbul Hypsipetes olivaceus. Bassin Blanc, Mauritius, 12 februari 2011 (Theo Admiraal)

Pink Pigeon Nesoenas mayeri. Black River Gorge NP, Mauritius, 13 februari 2011 (Theo Admiraal).

Elke vogelplek op Mauritius had ik ondertussen al een paar keer bezocht en ik had het idee dat ik inmiddels elke endeem persoonlijk kende. Hoog tijd om elders mijn weekend-geluk te beproeven. Ik had een aantal opties: Rodrigues (twee endemen), Réunion (een stuk of tien goede soorten) of Madagascar (veel te groot voor een weekend). Mede op advies van Justin Jansen (en door zijn goede verslag uit 2004) viel mijn keuze op Réunion. De soorten hier zijn nauw verwant aan die op Mauritius, maar hebben wel bijna allemaal de soortstatus bereikt.

Uiteindelijk is het vanuit Mauritius maar een half uurtje vliegen. Het is een rare gewaarwording om vanuit een redelijk beschaafd Afrikaans land in een Frans departement terecht te komen. Als reiziger uit een land van de Europese Unie loop je vanuit je vliegtuig zonder problemen Réunion binnen, en als je vervolgens met je huurauto de snelweg op rijdt dan waan je jezelf in Zuid-Frankrijk. Dezelfde snelwegen met hetzelfde type verkeersborden, en langs de weg dezelfde Franse supermarkten. Vanzelfsprekend betaal je hier, op zo'n 10.000 kilometer van Nederland, gewoon met de Euro. En de prijzen zijn ook van ruim Europees niveau.

Réunion Stonechat Saxicola tectes. La roche écrite NP, Réunion, 12 maart 2011 (Theo Admiraal)

Er is een aantal duidelijke verschillen met Mauritius. Er is geen meter strand, waardoor er ook nauwelijks toeristen komen. De natuur is overweldigend. 70 procent van het eiland bestaat nog uit de originele begroeiing, terwijl dit in Mauritius niet meer dan 3 procent is. Delen van het eiland zijn ontoegankelijk en de bergen gaan tot 3.000 meter hoog. Er is ook nog een actieve vulkaan. Ik was er tijdens de Japanse aardbeving en op Réunion had men angst dat dit problemen zou kunnen veroorzaken met de eigen vulkaan. Ik zag de koppen al voor me: ´Nederlandse vogelaar vermist tijdens vulkaaneruptie op Réunion´.

Voor vogelaars is er een mega-verschil. Alle endemen zijn in een dag te zien. Bovendien is Réunion niet zo vergeven van de geïntroduceerde soorten als Mauritius. Je moet er wel vroeg bij zijn, want rond de middag trekt de bewolking binnen en valt er in de bergen nauwelijks meer te vogelen. The place to be is La Roche Écrite. Dit ligt in de bergen ongeveer 10 kilometer ten zuiden van Saint Denis, de hoofdstad van het eiland. Je rijdt naar Le Brûlé en vandaar uit nog hoger de bergen in tot de weg dood loopt. Ik heb zelden een weg gezien met zoveel haarspeldbochten.

Ter bescherming van de Tuit-tuit, de Réunion Cuckoo-shrike, La roche écrite NP, Réunion, 12 maart 2011 (Theo Admiraal).

Réunion Grey White-eye Zosterops borbonicus, La roche écrite NP, Réunion, 12 maart 2011 (Theo Admiraal).

De trail is makkelijk te volgen, maar wel modderig. Pas op voor Franse trimmers die er een sport van maken om de berg op en weer af te rennen. Dit was soms storend, maar ook de vogels leken er aan gewend te zijn. De Réunion Stonechat is op de parkeerplaats al algemeen en laat zich overal goed bekijken. Op de eerste 500 meter van de trail had ik al groepjes Réunion Grey White-eye en Réunion Olive White-eye. Beide soorten waren niet zeldzaam. Dat was verrassend, omdat juist de Mauritius Olive White-eye de moeilijkste was van alle endemen op Mauritius. Al snel had ik ook een luid roepende Réunion Bulbul, die met zijn geschreeuw een tweede exemplaar wist te lokken. De Réunion Cuckoo-shrike was het lastigst. Bovenop de berg staan veel bemoste bomen en dit is het biotoop van deze goede soort. De lokale naam is de ´Tuit-tuit´ en de soort doet zijn naam eer aan. Ik heb de soort kort gezien en een aantal keer gehoord. Na zes kilometer bergop in een schitterende omgeving met regelmatig uitzicht over de gorge, was het tijd om terug te gaan. Juist op het moment dat ik mij er over verbaasde dat ik de Mascarene Paradise Flycatcher nog niet had, zat er een heel mooi mannetje helemaal vrij langs de trail. Hebben is hebben, vooral ook omdat de soort gesplitst gaat worden van de Paradise Flycatcher op Mauritius.

Om twee uur zat ik in de auto om via de kustweg naar de zuidkant van het eiland te rijden. Op circa 5 kilometer voor Saint Pierre, vlak voor de grote brug over de Saint-Etienne rivier, moet je van de snelweg af en dan zo dicht mogelijk bij de kust proberen te komen. Dicht bij de kust vloog de donkere Mascarene Shearwater, die onlangs gelumpt is met de Tropical Shearwater. Maar dit is niet de soort waarvoor elke vogelaar op het gras aan de rand van het industrieterrein gaat zitten. Op het eind van de middag verzamelen zich hier de Barau's Petrels en vanaf circa 17.00 uur cirkelen deze zeldzame petrels hoogte winnend boven je hoofd, om vervolgens weg te vliegen naar hun enig bekende broedgebied ter wereld, in de buurt van de actieve vulkaan. Ik had er ongeveer 30, maar in de goede tijd kan het aantal oplopen tot een paar honderd. Zeer indrukwekkend. Het schijnt dat er mensen zijn die hier, of zelfs vanaf hun hotelbalkon, de Mascarene Black Petrel zien. Dit lijkt me uitgesloten. Op de eerste plaats is deze soort uiterst zeldzaam, en bovendien verblijft deze soort ver op de oceaan en komt pas in het donker aan land.

Barau's Petrel Pterodroma baraui, Indian Ocean near St-Etienne estuary, Réunion, 12 maart 2011 (Theo Admiraal).

Het was een zeer succesvolle eerste dag. Eigenlijk had ik alleen de Réunion Harrier gemist. Als ik me hier eerder bewust van was geweest dan had ik deze soort waarschijnlijk wel gezien, en dat zou betekenen dat één dag op Réunion voldoende zou zijn om alles op te rollen.

De volgende dag besloot ik maar een beetje uit te slapen. Die harrier moest wel lukken. Ik besloot naar Plaine d'Affouches te gaan, aan de noordwest kant van het eiland. Dit is een gebied dat hemelsbreed maar 10 kilometer van La Roche Écrite ligt. Een onverharde weg leidde mij steeds hoger de bergen in. De Mascarene Martin was veel algemener dan de Mascarene Swiftlet. Bij een uitkijkpunt besloot ik een tijdje over de gorge uit te kijken, in de hoop een harrier op te pikken. Helaas; alleen een aantal White-tailed Tropicbirds die zich mooi lieten zien. Toen ik terugliep naar mijn auto vloog er een zwart-wit adult mannetje Réunion Harrier langs op nauwelijks 15 meter afstand. Direct Cock Reijnders een mailtje gestuurd dat alles binnen was (lang leve de Blackberry). Aan het eind van het pad nog een uurtje gevogeld, en tot mijn verbazing had ik hier een stuk of twintig Mascarene Paradise Flycatchers. Wat een verschil met gisteren! Ook beide white-eyes waren hier algemeen. Op het moment dat ik de white-eyes met 15x zoom probeerde te fotograferen, vloog er op nog geen vijf meter afstand een tweede adult male Réunion Harrier voorbij. Ik had nog net zijn staart op de foto. Het had geen zin om verder te gaan, want ook hier viel de laaghangende bewolking snel in.

Mascarene Paradise Flycatcher Terpsiphone bourbonnensis bourbonnensis, La roche écrite NP, Réunion, 12 maart 2011 (Theo Admiraal).

Mascarene Paradise Flycatcher Terpsiphone bourbonnensis bourbonnensis, Plaine d'Affouches, Réunion, 13 maart 2011 (Theo Admiraal).

Ik had nog een halve dag over. Te kort om dwars over het eiland te rijden voor een bezoek aan de vulkaan. Uitslapen was toch niet zo'n goed idee geweest. Ik besloot de noordkant van het eiland af te zoeken naar zeevogels. In de buurt van de kunstmatig aangelegde haven vlogen wat vogels, maar dat was allemaal veel te ver. Ten oosten van Saint Denis had ik meer succes, ook omdat de snelweg hier vlak langs de kust liep. Er vlogen slierten noddies langs, maar door de afstand kon ik deze niet op naam brengen. Waarschijnlijk Brown Noddies, maar ik kon de Lesser Noddy niet uitsluiten. Wel zag ik de veel grotere Wedge-tailed Shearwater, die regelmatig boven de horizon opdook. Maar die had ik al op Mauritius.

Langzaam reed ik terug naar de luchthaven, om rond 18.00 uur terug te vliegen naar Mauritius. Een zeer geslaagd weekend. Overweldigende natuur en alle kans om alle soorten binnen afzienbare tijd goed te zien te krijgen. Volgende keer toch maar naar Madagascar, of misschien de Sychellen?

Theo Admiraal