UPDATE: Klik hier voor het reisverslag van Max. Hierbij ook Max' toelichting op zijn verlsag, vervolgplannen en manier van 'Holarctic listen': "Hereby my short tour report of a trip to Sri Lanka to see some (wintering) Holarctic Species and the 33 endemics. Have fun reading it and wonder about mystrange habit of seeing all these Holarctic species outside the Holarctic (a false list). I like it this way, it gives me the opportunity to seen many perspecies (better than to see the one (vagrant) IN the Holarctic itself) and combine it with "nonmigrating rubbish" (my word for endemics and localbirds). I know it is not always the same subspecies as IN the Holarctic but I do my best to see these subspecies than who are the most alike. Therefore the next big trips will also be outside the Holarctic itself to see these species, Eagle's Nest in April and Uganda in January 2012. Hopefully some short autumn trips can be included as well."

De meeste mensen gaan naar Sri Lanka om de daar aanwezige endemen te zien (33 volgens de huidige inzichten). Ik had echter een andere reden om dit land eens te bezoeken. Hier overwinteren namelijk de Pied Trush en de Kashmir Flycatcher: twee nagenoeg onbereikbare Holarctische soorten, aangezien hun broedgebied te onveilig is om te bezoeken (hoewel de lijster in Nepal wel iets makkelijker gezien kan worden). Mijn doel is om zo veel mogelijk Holarctische soorten te zien en ze zo goed mogelijk te leren kennen, maar dit hoeft niet per se in de Holarctis zelf.

Jarenlang al sluimerde dit idee. Het missen van de Slaty-Legged Crake op de Ryukyu eilanden in 2007 (er was een huis op de stakeout-plek gebouwd) deed het vlammetje versterken. Na zo'n misser ben ik altijd geneigd om ietwat fanatisch op zoek te gaan naar plekken waar de soort dan wel te zien is. Mijn onderzoekjes kwamen uit op Sri Lanka, waar de soort overwintert en inmiddels sporadisch broedt.

Het probleem van reguliere vogelreizen naar Sri Lanka is dat men altijd meteen achter de endemen aan wil gaan. Ik vind deze "non-migrating rubbish" best leuk, maar heb andere prioriteiten. Pieter van der Luit bood aan om te onderzoeken of er een maatwerkoplossing te leveren was, waarbij ik een gids meekreeg die ik een wenslijstje kon sturen dat niets met de endemen te maken zou hebben. Zo gezegd, zo gedaan. Mijn lijstje bestond, naast de drie eerder genoemde soorten, uit Great Thick-knee, Small Pratincole, Brown Fish-owl (ja Arnoud, niet dezelfde ondersoort als in de Holarctis, maar toch) en Black Bittern. Begin 2010 kwam het antwoord uit Sri Lanka dat alle soorten "doable" waren, dus de boeking was daarna snel geregeld.

Op 1 februari 2011 vertrok ik in de avond naar Abu Dhabi (AD) alwaar ik nog wat "unfinished business" had te doen in de vorm van een inmiddels vijf!!! maal gemiste Egyptische Nachtzwaluw. Ik had hier drie dagen voor uitgetrokken en dat bleek een goede keuze. Aanvankelijk stond er te veel wind in AD, maar die ging gelukkig rond de avond liggen, waarna we op de Al Wathba camel track maar liefst twee van deze nachtzwaluwen (door de lokale vogelaars daar Gypo's genoemd) van alle kanten konden bekijken. Na een dagje vogelen op 3 februari had ik een nachtvlucht naar Colombo, waar de gids mij op de ochtend van 4 februari ophaalde en "the chase was on" (hoewel ik na twee nachtvluchten in vier dagen niet echt fris was ...).

We begonnen in Sinharaja, een oerwoud in de "wet zone", met als voornaamste doel de ral te scoren. Na aankomst in het park moest ik meteen omkleden, met als voornaamste nieuwe attributen kaplaarzen en speciale sokken om bloedzuigers tegen te houden. Middels het afspelen van een tape probeerden we op verschillende plekken de rallen te lokken. Deze vogels bleken zich vooral te bevinden nabij beken met aan weerszijden veel begroeiing. Het krijgen van reactie middels een ratel van de ral was geen probleem: meestal reageerden de vogels driemaal om dan stil te blijven. Maar zien, ho maar! Zo ging het tot donker door. De volgende dag begon niet veel anders. We probeerden ons te focussen op een plek waar mijn gids de vogel ooit het best had gezien en warempel, na drie uur proberen zag hij hem lopen. Maar ik niet.


Crested Treeswift Hemiprocne coronata, Sri Lanka (Max Berlijn)

Ietwat wanhopig bleven we het op dit plekje proberen, maar we werden meer en meer gehinderd door dorpelingen die een luidruchtig bad namen op dezelfde plek. Na wat bloedzuigers uit mijn nek te hebben verwijderd zat ik op een steentje in de rivier en keek achter me... en ja, daar stond de ral, rustig te poetsen en van alle kanten te bekijken. Geweldig! De moeilijkste van mijn targets was binnen en ik wist nog een plaatje te schieten waarop de "slaty legs" zichtbaar waren ook. Doordat ik niet genoeg geoefend had met mijn nieuwe camera (en ik was nog zo gewaarschuwd door Ran Schols...) lukte het niet mijn video modus snel te vinden, anders had ik veel betere beelden kunnen maken. Nu konden we ons concentreren op de overige leuke soorten in het gebied, vooral endemen. We zagen 's nachts een roepende Serendip Scops-owl, een soort die pas in 2001 is ontdekt en direct als bedreigd is beschouwd. Bonussoort voor mijn holarctische lijst was een mooie op het pad foeragerende man Indian Blue Robin, een voor mij onverwachte Holarctische overwinteraar.

Na Sinharadja was Udawalawe National Park aan de beurt: een park met veel laaglandsoorten en vooral veel Olifanten. Tweemaal hadden we vanuit een rijdende jeep te maken met een op ons afstormend vrouwtje... Hoofdreden van dit bezoek was het zien van de door mij steeds wonderlijk gemiste Bruine Visuil. Dat lukte zonder problemen op een "day roost". Mooi zagen we er een in de namiddag op enkele meters van de jeep zitten. Ietwat lui en nat van de regen keek de uil ons aan, terwijl wij foto's maakten. Bonussoort was de veelvuldig voorkomende White-bellied Cuckoo: een holarctische soort die soms als dwaalgast voorkomt op het Arabisch schiereiland.


Brown Fish-owl Bubo zeylonensis, Udawalawe NP, Sri Lanka (Max Berlijn)

De volgende dag was het nabijgelegen park Bundala aan de beurt, met als hoofdreden het zien van maar liefst twee nieuwe steltlopers, te weten Great Thick-knee en Small Pratincole. Ook deze werden zonder problemen opgerold. Ook hier kwam de holarctische bonussoort in de vorm van een koekoek, namelijk Pied Cuckoo, waarvan we er drie zagen. In de middag had mijn gids een plekje voor Black Bittern en na wat zoeken, waarbij we met name gestoord werden door de vele rustende grote vleerhonden (Giant Fruit Bat), zagen we drie van deze geheimzinnige reigers, waarvan ik er één kon fotograferen. Deze soort komt als dwaalgast voor in de Holarctis.


Great Thick-knee Esacus recurvirostris, Bundala Park, Sri Lanka (Max Berlijn)


Pied Cuckoo Clamator jacobinus, Bundala Park, Sri Lanka (Max Berlijn)


Black Bittern Ixobrychus flavicollis, Bundala Park, Sri Lanka (Max Berlijn)

Als één na laatste bestemming reden we de volgende dag de koele bergen in op weg naar Nuwara Eliya. Daar gingen we ons concentreren op het beroemde Victoria Park en de nabij gelegen Hakgala Gardens voor de twee "most wanted" soorten van dit tripje: Kashmir Flycatcher (uitspreken als KhAshmir en niet zoals ik deed KEshmir) en Pied Thrush. Ook attendeerde Jelle Scharringa mij er via de DB-site op dat er in dit park Syke's Spotvogels overwinteren. Die wilde ik (en ook de gids, voor wie die nieuw was?!?) wel zien, met de laatste kennis over de herkenning van deze soort. De lijster was de eerste die ik van dichtbij mooi kon bekijken, zittend op de grond langs een stroompje in het park. Dit bleek het enige exemplaar dat we tijdens vijf bezoekjes hebben kunnen vinden... De Kashmir Flycatcher volgde snel, maar we hadden onderweg al een onvolwassen mannetje gezien. Opvallend overigens dat we geen enkel vrouwtje hebben gezien van deze soort. Besra was de inmiddels op elke plek opduikende bonus Holarctis-lifer en na veel zoeken heb ik ook nog de Syke's Warbler mooi kunnen bekijken.


Victoria Park, Sri Lanka (Max Berlijn)


Pied Trush Zoothera wardii Nuwara Eliya, Sri Lanka (Max Berlijn)


Kashmir Flycatcher Ficedula subrubra, Nuwara Eliya, Sri Lanka (Max Berlijn)


Spot-winged Trush Zoothera spiloptera, Sinharadja, Sri Lanka (Max Berlijn)

Hiermee was mijn doel bereikt. Echter, mijn gids bleek nog een dubbele agenda te hebben. Hij wilde mij in zeven dagen alle 33 endemen laten zien (was hem nog nooit gelukt in die korte periode). We waren inmiddels aardig dicht genaderd. De Sri Lanka Scaly Thrush ontbrak nog en door het lange zoeken naar de Syke's blunderde ik daar zelf in dit park tegen aan. Nu stond alleen de Green-billed Coucal open. Het was echter inmiddels al dag zeven. Snel werd de reis aangevangen naar het lager gelegen park Kithulgala. Hier zagen we deze soort in de namiddag: "mission completed!"


Heroes who did the job (Max Berlijn)

De dag van vertrek werd gespendeerd aan het zoeken van een day roost van Serendip Scops Owl. Dit lukte nog ook, in de laatste tien minuten voor vertrek naar de luchthaven! Hierna was mijn reis afgelopen. Het was geweldig! Veel te kort natuurlijk, want ik had graag nog tijd gehad voor de nagenoeg gegarandeerde waarneming van een Luipaard in het park Jala, maar dat zal op een ander tijdstip moeten.

Max Berlijn



Serendib Scops-owl Otus thilohoffmanni, Kithulgala, Sri Lanka (Max Berlijn)