DB Actueel Online
Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?
Azuurmees bij trektelpost Brobbelbies Zuid, Uden
22 april 2014 · 17497 × bekeken
Zaterdag 19 april - Net zoals alle dagen (al vele jaren lang) sta ik ook deze morgen vanaf schemer op mijn telpost Brobbelbies Zuid in het natuurgebied De Maashorst bij Uden. Al enkele weken is er behoorlijk weinig trek en het wachten is ook deze dag dan maar weer op leuke soorten. Het eerste leuke dat voorbijkomt is een adult vrouw Beflijster (7:55 uur). Tegen 9:20 uur vliegen er een luid roepende man en vrouw Slechtvalk over die gezien hun capriolen het voorjaar in de bol hebben. De tweede leuke soort is binnen.
Rond 10:15 uur komt er vanuit het zuiden een kleinere vogel, die ik meteen herken als mees, over mijn telpost gevlogen. Deze valt bij de bomen achter de telpost in. Mijn eerste conclusie is dat dit wel een van de Pimpelmezen zal zijn die regelmatig in deze bomenrij zit. Doordat hij daar ging zitten roepen en ik de roep wat vreemd vond klinken (leek op een Pimpelmees, 3-lettergrepig, maar scherper en afwijkend genoeg om er aandacht aan te besteden) ben ik er naartoe gelopen. Toen ik de vogel in de kijker had zag ik meteen dat het een heel witte mees was. Helaas vloog hij meteen weg maar viel toch weer in, in de bomenrij 150 meter ten oosten van de telpost. Doordat de staart wat lang leek, dacht ik aan een Staartmees, maar het vliegbeeld en geluid klopten niet. Hier kon ik hem vrij snel weer terugvinden doordat hij ook daar weer ging zitten roepen (dit is ook te zien op een van de foto's). In dezelfde boom zat ook een witkoppige Staartmees. Met de verrekijker zag ik meteen dat het of een afwijkende Pimpelmees, 'Pleskes Mees' (hybride Pimpelmees x Azuurmees) of Azuurmees moest zijn. Hierdoor meteen een hele rits foto's gemaakt. Helaas bleef de mees hoog in de boom zitten.
Azuurmees Cyanistes cyanus Azure Tit, trektelpost Brobbelbies Zuid, Maashorst, Uden, 19 april 2014 (Gerard van Aalst)
Azuurmees Cyanistes cyanus Azure Tit, trektelpost Brobbelbies Zuid, Maashorst, Uden, 19 april 2014 (Gerard van Aalst)
Azuurmees Cyanistes cyanus Azure Tit, trektelpost Brobbelbies Zuid, Maashorst, Uden, 19 april 2014 (Gerard van Aalst)
Ondanks de adrenaline besefte ik toch dat ik de mees ook nog eens goed moest bekijken en allerlei kenmerken moest noteren. Gedurende ongeveer 5 minuten heb ik hem vervolgens met de kijker zitten bekijken. Omdat ik nog nooit een 'Pleskes Mees', Azuurmees of afwijkende Pimpelmees had gezien, had ik alle kenmerken van deze soorten helaas niet exact in mijn hoofd. Tot overmaat van ramp had ik ook geen vogelboek bij me. Voorzichtigheidshalve heb ik hem daarom dan ook maar eerst via de whatsapp-groep van Uden doorgegeven als mogelijke Pleskes Mees. Door de slechte ontvangst van internet bij de waarneemplek (dit is al jaren zo) lukte het niet om een foto door te appen. Maar hopelijk zou een van de Udense vogelaars (ik hoopte op Toy Janssen) wel snel reageren en kon ik aan hem de door mij waargenomen kenmerken doorgeven. Maar helaas er kwam geen enkele reactie. Omdat ik echter een zeer dringende afspraak had waar ik absoluut niet onderuit kon en ook niet wilde, kon ik helaas niet bij de plek blijven en liep ik snel terug naar de auto (ca. 10 min). De mees was toen ik weg ging nog steeds t.p. in de bomenrij naast mijn telpost.
Bij de auto aangekomen lukte het gelukkig wel om een foto te appen. Toen pas begonnen de reacties. Toy belde vrijwel meteen op met de mededeling dat er een Azuurmees op de foto stond en met hem heb ik toen afgesproken dat hij de waarneming op DB-Alerts zou zetten. Tevens heb ik aan hem de exacte plek uitgelegd zodat hij eventuele belangstellenden zou kunnen informeren. Verder heb ik daar ook nog telefonisch contact gehad met Peter v.d. Braak van Vogelwacht Uden en ook aan hem heb ik de benodigde informatie doorgegeven. Verder heb ik nog de nodige informatie verstrekt via de whatsapp-groepen Uden, Nijmegen en Groot Grave en aan Bart Brieffies die mij belde. Daarna ben ik naar huis gereden waar ik de korte tijd, die ik nog had, heb gebruikt om de waarneming, plekinfo en hoogst noodzakelijke informatie in te voeren op waarneming.nl. Hierna moest ik echt weg. Dit verklaart ook waarom ik pas 's avonds de foto's en de door mij in het veld waargenomen kenmerken kon invoeren.
Helaas is de vogel de rest van de dag niet meer teruggevonden. De dag erna had ik mijn telpost verplaatst naar de plek waar de Azuurmees de dag ervoor gezien was, maar ook toen liet hij/zij zich niet meer zien ondanks intensief zoeken door Henk v.d. Acker en ondergetekende.
Buiten de opvallende roep, heb ik in het veld nog de volgende kenmerken waargenomen: zuiverwit petje, opvallende grote witte vleugelvlek, bijna witte tertials, zwarte poten (zonder ringetjes), grote witte zijvlaggen aan de staart en een klein zwart snaveltje. De waarneming zal z.s.m. worden ingediend. Indien aanvaard zou het het eerste geval van een Azuurmees voor Nederland betreffen. Er zijn drie aanvaarde gevallen van een 'Pleskes Mees'.
Gerard van Aalst
Discussie
Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.