Geweldig verhaal Bas en bedankt voor deze fantastische knaller! 

Geweldig verhaal! Gefeliciteerd met het vinden van deze MEGA!!! Van genoten vanmiddag!!

Mooi verhaal graag nog ff aandacht voor mijn posting hier, die naam is gewoon heel raar vind ik. Wie bedenkt zoiets? 

Eens met Max, ik durfde de naam nauwelijks uit te spreken in niet-vogelaars gezelschap...

Dank voor deze bizarre ontdekking én het snelle handelen Bas (en Marcel). Gelukkig kwam het gisteren voor de eilandgangers en vele anderen alsnog goed na een dikke vijf uur zoeken. Kandidaat voor de zeldzaamste zangvogel die we ooit in NL zullen zien?…

Bedankt Bas voor deze soort. Ik weet niet wie deze soort in het voorspel spel heeft gekozen, maar wat mij betreft win jij de verrekijker.  

Ik vind mega wel wat eufemistisch voor deze donderslag bij heldere hemel.

Als een vogel de term 'cosmic mindfucker' verdient, dan is het deze wel.

Fantastische vondst, Bas, zeer bedankt! Zou het misschien om dezelfde vogel kunnen gaan als van Bert de Bruin? Dat klopt qua kleed/leeftijd, geloof ik, en het is mogelijk minder onwaarschijnlijk dan twee van deze extreme dwaalgasten een jaar na elkaar. Het is vast moeilijk hard te maken op basis van zichtbare kenmerken, maar het lijkt mij een optie.

@Leo (en Max),

Wat is er precies zo raar aan de term 'roet' dat het voor niet-vogelaars zo choquerend zou zijn?

Zeer bedankt Bas en Marcel. Ook complimenten voor hoe te handelen na een mega-ontdekking!

Ik heb nog even een kaartje gemaakt met behulp van de kaart op Bird Life International waarop met rode stip de waarnemingen in Europa. Het is wel een mercatorprojectie, waardoor de afstand van het broedgebied in Siberië naar Europa groter lijkt dan het in werkelijkheid is. 

(voor de kleuren: geel = broedgebied, groen = doortrek, blauw = overwinteringsgebied)

Dank Bas (en Marcel) voor het opmerken en vooral vervolgens de snelle actie, waardoor ik -net als velen- deze soort zaterdag nog even mooi kon zien ! Congrats met deze klapper ;-) . 

@Kevin, ik vind het raar en kinderlijk (doet me aan Roetveeg Piet denken) klinken dus niet choquerend. Dit is de default vliegenvanger in NO Siberië, algemener dan Gra/ey Streaked Flycatcher, dus een relatie met die naam lijkt me objectiever en serieuzer, maar verder ben ik gewoon een blij ei met het feit dat hij er gisteren nog wel zat.

De zekdzaamste zangvogel op de Nederlandse lijst (en hele WP) is natuurlijk de onnavolgbare crackle...

Ik was toen het piepje kwam net bezig om mijn spullen te verzamelen om eens een bezoek aan mijn moeder met een dagje trektellen-aan-zee te combineren. Ik kwam nu via een omweg met een veel beter humeur langs, haha! Ook mijn lof voor het snelle melden – een kwartier later en ik had hem zaterdag gedipt.

Die fraaie hemelsleutel is me zaterdag (toen ik na een korte doch fraaie waarneming naar mijn vrij schandalig geparkeerde auto terugliep) ook opgevallen. Dat zijn nou leuke details in een ontdekverhaal.

Dat de vogel zich de rest van de avond niet meer zou laten zien en de diverse Deception Tours-deelnemers die me tegemoetkwamen nog minstens 18 uur lang zouden moeten bibberen, wist ik natuurlijk niet (zoiets gun ik niemand).

Ik kon nu zondag naar De Nolledijk: heel tevreden met die keuze, al pikte ik de SiBoPi niet op.

@Jan: inzichtelijk dat kaartje. Maakt het geval op Bermuda nog extremer.

Zou het een mogelijkheid zijn dat de vogel(s) via det Amerikaanse continent naar hier zijn afgedwaald? Ik heb dat als een mogelijkheid genoemd in het artikel dat ik voor het Noorse nationale blad geschreven heb. Er zijn ook meerdere najaarsgevallen op de eilanden nabij Alaska...dan is het geval op Bermuda misschien niet zo absurd...

In Auk volume 100 (1983) is een artikel verschenen over de vogel op Bermuda (A Record of the Siberian Flycatcher (Muscicapa sibirica) from Bermuda: an Extreme Extra-limital Vagrant). De vliegenvanger werd op 28 september 1980 waargenomen, is verzameld (!) en bleek een 1e kalenderjaar man te zijn.

De auteur schrijft: 'Assuming that the Bermuda specimen originated from the closest part of the breeding range, the straight line distance to Bermuda over the Canadian Arctic is approximately 9,000 km, only 500 km greater than the distance to the southern extremity of the species' normal wintering range, but in exactly the opposite direction!'. Lijkt mij een aannemelijke hypothese. Zou dus ook goed kunnen dat de vogel op IJsland ook vanuit het westen afkomstig is, en niet een oostelijke herkomst heeft. 

Bas, bedankt voor deze prachtige ontdekking. Dit ga je niet snel overtreffen, wat een soort. Ook Tom bedankt voor het terugvinden de zondag. 

Vanaf Vlieland was het na de melding (herontdekking op 06-10) rond 12:00 snel schakelen, de reguliere boot naar de vaste wal van 11:55 was net vertrokken. Bedenken wat wijsheid is, bellen en regelen. Binnen no time een watertaxi geregeld die om 13:40 in de jachthaven van Vlieland kon zijn. Er was voldoende animo, dus de watertaxi was snel gevuld met 12 geïnteresseerden die een poging wilden gaan doen.

Uiteindelijk bleek dit een tactische zet, na het nodige oponthoud onderweg vanaf Harlingen naar Wassenaar. Uiteindelijk na een zenuwslopend halfuurtje de vogel prachtig kunnen zien. De ontlading was intens.

Het hele verhaal van deze hectische, gewaagde maar uiteindelijk memorabele twitch komt ergens deze week online op mijn blog

Tegenwoordig maak ik met mijn nieuwe action cam vaak POV opnamen (afkorting van point of view, ik heb geen idee wat een goede Nederlandse vertaling is). Vaak knip ik er stukjes uit voor een vlog. Maar voor deze heb ik eens besloten om de hele video online te zetten voor wie het nog eens wil herbeleven. 

Vlog komt later nog. 

@Peter: het verhaal van de beroemde Bermudavogel zou verplichte literatuur moeten zijn voor dwaalgastcommissieleden die moeite hebben om naast de opties ‘ontsnapt of ship-assisted’ ook ‘wilde herkomst’ te overwegen; in Avifauna van Nederland 1 (1999, 2001), pagina 18, wordt dan ook uitgebreid naar deze Siberische Vliegenvanger (Muscicapa sibirica sibirica) verwezen.

En Bas: nogmaals dank voor de mooie ervaring.

Het is maar een idee (en niet waterdicht), maar gegeven de densiteit van grote schepen in de wereldzeeën, en gegeven dat vogels wel eens over zee vliegen tijdens trek en op een boot kunnen landen, lijkt het de optie van ship-assisted helemaal niet zo raar. Uiteraard kan de vogel ook op eigen kracht tot in NL (en de Bahama's) vliegen, maar mijns inziens zegt de tijd van het jaar (oktobergevallen) niet zoveel over de wijze van transport van deze Roetvliegenvanger: het is in september dat die beestjes migreren, en ze dus ook op een boot kunnen belanden en er een paar weken kunnen op meeliften. Ik zou zelfs stellen dat het aannemelijker is dat deze vogel tijdens trek ergens in de straat van Singapore op een boot is geland, vervolgens wat insecten heeft gegeten tijdens de rondvaart rond Kaapstad, en uiteindelijk voor de kust van NL gedacht heeft om van boord te gaan, en bij de Bahama vogel kan ook zoiets toen die bvb. ergens tussen Z-Korea en Taiwan in de Z-Chinese zee op een boot richting Amerikaanse Oostkust belandde. Om deze hypothese kracht bij te zetten, zouden er uiteraard ook wat dwaalgasten moeten gezien worden rondom het Suez en Panamakanaal ;-) (of die zijn toevallig niet van de boot gevlogen bij nauwe zeestraten, omdat het toen daglicht was (en dus geen trekdrang?)

ivm de Nederlandse naam: Siberische Vliegenvanger lijkt prima voor (deze) ssp. sibirca, maar niet onmiddellijk een goed idee voor de Himalaya ssp.  (Cacabata, Gulmergi, Rothschildi) zeker als je die massaal ziet opduiken in het voorjaar in de Himalayan foothills in N-India...Dus tijd dat ze deze splitten :-)

Ben je nou serieus, Lieven? Wat een fantasieloos onzinverhaal...ship-assisted is natuurlijk misschien ergens mogelijk, maar niet aannemelijk.

Als je de 10-tallen zangvogels op 100-den schepen niet negeert, is het inderdaad fantasieloos want realistisch. Of dat voor iedere soort evenveel geldt… en zoals gezegd, ze kunnen uiteraard ook gewoon vliegen.

Spectaculaire ontdekking van Bas! Voor de eilandgangers verder dan Texel vrijwel onmogelijk nog te halen op zaterdag. Daarom zondagochtend met eerste boot van Vlieland vertrokken en vanaf c 11 uur in Meijendel gaan zoeken. En de vogelaars af te lossen, die al vijf uur aan het zoeken waren, en in grote getalen waren vertrokken. Om klokslag 12 uur, out of the blue sky, streek een kleine, kortstaartige vogel neer in de top van een den, na een snelle foto check: de roet(flank)vliegenvanger! Niemand in de buurt, dan maar hard roepen, hij zit hier, geen reactie. Harder roepen, hij zit HIER. De vogelaars in de buurt dachten echter dat een wandelaar zijn hond riep… Gelukkig daalde snel de mogelijkheid in dat de vogel was teruggevonden en konden 10-20 vogelaars m zien in de top van de den. De rest van de dag bleef de vliegenvanger in de toppen van dennen foerageren. En ving zelfs libellen! Een ander gedrag, afgaande op de foto’s, op zaterdag toen de vogel vooral op takjes dicht bij de stam zat. De roet(flank)vliegenvanger werd nog tot c zeven uur 's avonds gezien, tot grote opluchting van 350+ vogelaars.

@Peter: interessante hypothese. Recent onderzoek laat zien dat trekvogels veel grotere afstanden non-stop kunnen vliegen dan ooit voor mogelijk is gehouden. En dat we met de huidige kennis van het trek-metabolisme dat nog niet goed kunnen verklaren. De ecologische verklaring is simpel: vliegen is, zeker voor kleinere vogels, de veiligste manier om van A naar B te komen. Bij elke stop op land dreigt het gevaar van predatoren, voedselgebrek en ziektes.

@Lieven: de gebruikelijke alternatieve hypothese, die ik niet direct als complot-theorie wil afdoen. Er is voor zover ik weet weinig onderzoek naar gedaan. Zijn de ship-lifters losers of survivors? Hoeveel levende insecten zitten er op een schip na weken op zee? Hebben de ship-lifters genoeg vet? Neem een mistnet en insectenvallen mee op zee, en ga meten. Als de ship-lifting strategy echt succesvol zou zijn, dan zou ieder groot zeeschip in de trektijd wekenlang vol moeten zitten met tienduizenden trekvogels. Neem ook een radar mee om de miljoenen trekvogels die unassisted de Atlantische Oceaan oversteken te tellen.

#Tom, een onderzoek naar vogels op zeeschepen zou een goed idee zijn. Op schepen zitten altijd wel vogels, maar hoe lang en of ze overleven is denk ik onbekend. Voor een aantal vogels is meeliften op schepen misschien wel goede verklaring een verklaring voor verdwalen.

Maar zoals je zegt, recent onderzoek (bij grote karekiet, meen ik) heeft aangetoond dat vogels op zeer grote hoogte kunnen migreren en kennelijk een strategie hebben waar wij weinig van weten. Dat zou kunnen betekenen dat vogels ook op die manier kunnen verdwalen. In mijn ogen moet je dan ook een open mind hebben over hoe zo'n vliegenvanger hier kan komen. Ik vind de mogelijkheid van ship-assisted (ook nog eens via zuid-oost Azië) en te gemakkelijke en fantasieloze optie. 

Tot ik mijn vogel vorig jaar vond waren er twee gevallen, één op IJsland en één op Bermuda. Die van mij zat op zo'n beetje het meest westelijke deel van Noorwegen. Verder zijn er meerdere najaarsgevallen in west Alaska. Als deze vogels op hoogte migreren en de verkeerde kant op vliegen om het maar even simpel te zeggen, dan is een route over noordelijk Canada  misschien een meer plausibele verklaring dan over Azie, maar het is natuurlijk moeilijk te bewijzen. Maar ship-assisted als verklaring voor deze gevallen is een uiterst zwakke optie!

Sinds ik 12 jaar geleden las dat Tapuiten die in NO-Canada broeden elk jaar tweemaal 3500 km over de Atlantische Oceaan vliegen om te overwinteren in het westen van tropisch Afrika, twijfel ik niet meer over het vliegvermogen van kleine trekvogels (onderzoek met geolocators en isotoop analyse: Biology Letters rsbl20111223, WP reports in DB 34: 112-124, 2012).

Trouwens, tapuiten die in Alaska broeden bleken nog veel grotere afstanden te vliegen, tweemaal 14 500 km over Azië naar het oosten van tropisch Afrika, maar steken daarbij niet een oceaan over.

@Arnoud, je wilt de fysiologische capaciteiten van (Groenlandse) Tapuit vergelijken met andere kleine vogels? Eén populatie van één zangvogelsoort die jaarlijks structureel onze oceaan tweemaal (diagonaal) oversteekt zegt m.i. niet zo veel over andere soorten zangvogels. Wat zou de reden zijn dat er maar één zangvogelpopulatie is die dat doet?

Die tapuiten hebben een truc ontwikkeld waarmee ze van vetverbranding kunnen omschakelen naar eiwit (lees spier) verbranding, afhankelijk van o.a. de toegankelijkheid tot water. Ze kunnen min-of-meer naar keuze omschakelen. Of andere zangers dat ook kunnen weet ik niet, maar dit model is bij de tapuiten tot in detail uitgeplozen door o.a. Franz Bairlain.