DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Dutch Birding weekend Texel - 14-17 oktober 2016

19 oktober 2016  ·  Wietze Janse  ·  4009 × bekeken

                   De jeugd doet het goed

Op vrijdagochtend 14 oktober zat ik al op de boot van half 8 naar Texel om het Dutch Birding-weekend vroeg te kunnen beginnen. Er zaten maar een paar vogelaars op de boot, maar dat zou in de loop van de dag veranderen.
De dag begon erg winderig. Reden om eerst de plekken gelegen in de luwte (van bos) af te zoeken. Later op de dag ging de wind liggen, kwam af en toe het zonnetje erbij en konden we fanatiek beginnen met vogelen. De aanwezige app-groep om elkaar op te hoogte te houden werkte goed. En de vogels werkten ook mee.
Een korte opsomming van de wapenfeiten: een Strandleeuwerik bij het Horntje en een groep van meer dan 20 op de Slufter (er werden ook regelmatig overtrekkende grotere en kleine groepjes waargenomen), een Ruigpootbuizerd op de noordpunt, een late Morinelplevier op de zuidpunt langs de Pontweg, een Zwartkopmeeuw achter de boot, een Grote Burgemeester op de Hors, een moeilijke Draaihals bij het Hoorntje, een Klapekster op de noordpunt, een al langer aanwezige Bonte Kraai net ten noorden van de Koog,  een Taigaboomkruiper in de Staatsbossen, meerdere Appelvinken, IJsgorzen op meerdere plekken en goed te doen langs de zeereep op de noordpunt tussen een grote groep ook aanwezige Rietgorzen, een spannende tikkende gors (mogelijk Bosgors) op de noordpunt,  een Siberische Tjiftjaf in de Staatsbossen en niet te vergeten de Bladkoningen die nog op heel wat plekken aanwezig waren (twee lieten zich in de Tuintjes af en toe mooi bekijken). En dan praten we nog niet over de enorme aantallen trekvogels die al het eiland zaten, zoals veel lijsters, Tjiftjaffen en Zwartkoppen, Graspiepers en Tapuiten.
In de loop van de dag waren wel een paar honderd vogelaars op Texel gearriveerd. Een aantal daarvan bezocht nog een (ontsnapte) Bruinruggoudmus bij het Reddingsboothuisje. Hoewel de vogel ontsnapt was, was het toch een leuke kennismaking met deze vogel uit de Saharaanse woestijnen. Veel leuke soorten dus, maar nog niet een klapper die een Swarovski-kijker (te winnen bij de beste soort) rechtvaardigde.

Strandleeuwerik Eremophila flava Shore Lark, Texel ’t Horntje, 14 oktober 2016 (Wietze Janse).

Draaihals Jynx torquilla Wryneck, Texel ’t Horntje, 14 oktober 2016 (Wietze Janse)

En zo was deze vrijdag al weer snel om en begaven we ons naar allerlei eetgelegenheden. Daarna werden we welkom geheten in het Eierlandsche Huis door Dutch Birding-bestuurslid Marten Miske. Vincent Stork nam de waarnemingen van de dag door en maakte ons weer warm om de volgende ochtend te gaan zoeken. De voorspelde regen moest leuke vogels aan de grond brengen. De avond werd afgesloten met een mooie en interessante lezing van Jorrit Vlot over Oman. De mooie foto’s en mooie verhalen nodigen zeker uit om zelf ook eens dat land te gaan bezoeken.


Fotoshoot NCR voor het boek 'het nieuwe vogels kijken' van Kester Freriks (Laurens Steijn). Tijdens het weekend vonden zij het juiste publiek.

Op zaterdagochtend vroeg kijken de deelnemers het raam uit en zien dat het regent. Maar de adviezen en bemoedigende woorden van Vincent zitten nog in ons hoofd. Dus snel ontbijten en vogelen! Bij het naar buitenstappen van onze B&B in het centrum van de Cocksdorp horen we gelijk een Bladkoning roepen. Het zou  niet de enige zijn die dag. Vanwege de regen passen velen hun programma aan. Niet wandelen in de open duinen of Slufter dus, maar vogelen vanuit de auto (parkeerplaatsen checken kan een goede techniek zijn), of in het bos, waar het iets droger is. En dat levert wat op! Arend Wassink en Ruud Brouwer zijn de eersten die vanuit de auto in Polder Eierland Goudplevieren en ganzen aan het checken zijn als er opeens een lichte tapuit vlak voor de auto en hun verbaasde ogen langs vliegt. Twee ervaren vogelaars weten gelijk dat er stront aan de knikker is. Als de vogel even later landt en in beeld is, is de determinatie snel rond: de derde Woestijntapuit voor Texel. De vogel wordt snel doorgezet op de app, en op Texel gaat nu veel verkeer noordwaarts.
Wij staan net bij Loodsmanduinen in het zuiden, maar besluiten toch maar eerst de Woestijntapuit te gaan bekijken. Op onze weg daarheen volgen meer leuke ontdekkingen: een Kleine Vliegenvanger net noord van de Koog en een Siberische Boompieper bij (jawel) Loodsmanduinen. De laatste is maar kort in beeld, maar we hadden die natuurlijk graag zelf gevonden. Bij aankomst bij de Woestijntapuit blijkt dat wij niet de enigen zijn die graag de vogel willen zien. Dikke rijen auto’s in de berm, met nog dikkere rijen vogelaars die staan te genieten van de vogel. Deze loopt aan de achterkant van een akker en laat zich op gepaste afstand mooi bekijken.
Maar er zitten nog genoeg andere vogels op het eiland. Wij gaan snel weer verder naar Lange Dam, en gaan weer zelf zoeken. We zijn niet de enigen. Een aantal mensen gaat nog naar het noorden van De Koog om de Kleine Vliegenvanger te zien. Deze zit niet op de gemakkelijkste plek, een bos met veel dichte ondergroei, en er moet nogal gezocht worden. Dit geeft een onverwacht mooi resultaat. Jos van den Berg krijgt namelijk een telefoontje van Bas van Gennep, die meldt dat hij ook nog een Blauwstaart aldaar gevonden heeft. Hij zit niet is de app-groep, en of Jos het maar wil doorgeven. Dat is natuurlijk niet tegen dovenmansoren gezegd, en even later verschijnt het bericht in de app groep. Ongelovig kijken we eerst naar het bericht, maar al snel wordt er een zoekactie opgezet en na een klein uurtje wordt de vogel teruggevonden. Hoewel (al) de vierde voor Texel is het de beste soort van de dag tot dusver. Daar wil iedereen wel een graantje van meepikken. Een grote groep mensen in een bijna ondoordringbaar bos maakt het echter niet makkelijk de vogel in beeld te krijgen. Maar met geduld, rustig blijven, aanwijzingen opvolgen, lukte het de meesten toch de op zich tamme vogel, die rustig door het bos heen foerageerde, tussen de vele ook aanwezige Roodborsten door te zien te krijgen. Later op de middag werd het rustiger met publiek en liet de vogel zich veel beter zien. Dat gold ook voor de daarop komende dagen (de vogel bleef tot en met dinsdag 18 oktober).

Nog enkele krenten van de zaterdag: de eerste Zwarte Rotgans weer terug op het eiland, de Morinelplevier nog steeds aanwezig, Zwartkopmeeuwen achter de boot en op de noordpunt, de Draaihals laat zich nog steeds zien bij het Horntje, de Bonte Kraai bij de Koog, meerdere Klapeksters in het duingebied, meerdere Siberische Tjiftjaffen, Bladkoningen nog steeds te over op het gehele eiland, een mogelijke Siberische Braamsluiper op Lange Dam, Grote Pieper over het strand en weer een tikkende gors, nu mogelijk Dwerggors bij het NIOZ.


Woestijntapuit Oenanthe deserti Desert Wheatear, Texel Eierlandse Polder, 15 oktober 2016 (Erik Menkveld).

Vogelaars bij de Woestijntapuit (Wietze Janse).

Arend Wassink en Ruud Brouwer na de ontdekking (Rob Sponselee).

Blauwstaart Tarsiger cyanurus Red-flanked Bluetail, Texel de Koog, 16 oktober 2016 (Julian Bosch).

En voor we het wisten was de dag alweer voorbij en maakte men zich op om te gaan genieten van het stamppotbuffet in het Eierlandsche Huis. Na een goede maaltijd liep Vincent Stork de waarnemingen weer door en beloofde ons een zondag met mooi weer. We moesten dus weer het veld in, om er uit te halen waar we de zaterdag overheen gekeken hadden.

Hierna een ouderwetse Mybico (Mystery Bird Competition), waarvoor Diederik Kok weer een mooi selectie aan beelden voor ons had uitgezocht. Leuk was dat er juist veel gewone soorten tussen zaten. En dan blijkt dat die ook niet altijd even makkelijk te herkennen zijn. Had je er 15 of meer goed (van de 26), dan zat je bij de top. Winnaar met 20 goed was Nils van Duivendijk (onder een schuilnaam). Nils won hiermee een prachtige verrekijker van Opticron. Het vermelden waard zijn de gebroeders Molenaar; Jacob van 15 jaar en  Albert van 12 jaar, die er allebei 18 goed op naam wisten te brengen. De jeugd doet het goed!


Genieten van het buffet (Wietze Janse)

De uitslag van de Mybico (Wietze Janse)

Diederik Kok feliciteert MyBiCo winnaar Nils van Duivendijk (Marc Plomp)

Zondagochtend kijken we naar buiten en… de zon schijnt, Vincent moet maar het weermannetje van Texel worden. Ontbijten en naar buiten dus. Wij besluiten in de Muy en de Slufter te beginnen. En jawel, de eerste score is weer de Bladkoning. Op de Slufter zelf een mooie groep van ruim 20 Strandleeuweriken ter plaatse, maar ook regelmatig overtrekkende groepjes, IJsgorzen, twee Sneeuwgorzen, Blauwe Kiekendief, Slechtvalk, Smelleken. Een leuke tocht dus. Oosterend checken levert weer een Bladkoning op en veel lijsters, de Tuintjes weer Bladkoning en een mooie IJsgors. Een late Zomertaling zit nog steeds in het plasje op de Krim, nog een Bladkoning zit boven ons te roepen en laat zich leuk zien. Het weer wordt steeds mooier en ook de gewone toerist komt naar buiten. Ik heb het nog nooit zo druk gezien in De Robbenjager in het najaar. Andere vogelaars zitten ook niet stil. Daarom nogmaals een kort overzicht: een IJsduiker zwemt op zee bij Westerslag, twee Rode Wouwen laten de vogelaars op de noordpunt genieten en steken later over naar Vlieland, een Ruigpootbuizerd trekt langzaam van de noordpunt richting zuid, Zwartkopmeeuwen blijven maar achter de boot hangen, Draaihals en Bonte Kraai worden nog steeds gezien, meerdere Klapeksters zijn nog aanwezig, Siberische Tjiftjaf in het Krimbos, de Blauwstaart en Kleine Vliegenvanger nog steeds aanwezig te noorden van de Koog (er worden nu ook mooie foto’s gemaakt!), vele Bladkoningen en een Europese Kanarie op de noordpunt.


Bladkoning Phylloscopus inornatus Yellow-browed Leaf Warbler, Texel de Tuintjes, 14 oktober 2016 (Wietze Janse).

In de loop van de middag gaan veel vogelaars richting de boot. Een groep diehards blijft tot en met maandag. ’s Avonds is er weer een bijeenkomst in het Eierlandsche Huis, met Vincent die nog een keer een overzicht van de dag geeft, en daarna de uitreiking van de prijs voor de beste soort van het weekend volgt. De prijs, een Swarovski verrekijker, was beschikbaar gesteld door Swarovski Optik. Maar aan wie? Hoewel de Blauwstaart al de vierde waarneming ooit voor Texel betrof is deze soort landelijk gezien toch zeldzamer dan de Woestijntapuit (wat de derde waarneming ooit voor Texel was). Helaas kon Bas van Gennip, de ontdekker van de Blauwstaart, niet aanwezig zijn. Bas had dat al laten weten. Daarom ging de prijs naar Arend Wassink en Ruud Brouwer, die de Woestijntapuit ontdekten. Deze heren waren het er over eens dat Ruud de vogel een split second eerder zag dan Arend, en daarmee won Ruud de prachtige Swarovski verrekijker. Ruud weet te vertellen dat zijn 11-jarige zoon Mike er erg blij mee is. Zo is er weer een jeugdige vogelaar gestimuleerd verder te vogelen.
De zondagavond werd afgesloten door een mooie lezing door Laurens Steijn over Cuba, een eiland vol met kleurrijke endemen, en niet te vergeten de oldtimers en de sigaren.


De winnaars Ruud Brouwer en Arend Wassink krijgen de prijs van Marc Plomp (Jeroen de Bruijn)

Voor de mensen die nog een dagje langer blijven begint maandag rustig. De Kleine Vliegenvanger en de Blauwstaart zijn nog steeds aanwezig. Maar dan wordt er toch weer een leuk aantal nieuwe soorten ontdekt. Een Pallas Boszanger wordt gevonden in het Krimbos, later gevolgd door een skulky Bruine Boszanger. Weer twee mooie nieuwe soorten voor het (lange) weekend! Een Roodkeelpieper over de Slufter en een Dwerggors kortstondig foeragerend bij het reddingsboothuisje completeren de lijst met leukste waarnemingen. Alhoewel, later in de week duikt er nog een spannende foto van een gors in de Tuintje op, mogelijk een Witkopgors. Helaas is dat met de enige beschikbare foto niet hard te maken.

Zo eindigt weer een prachtig Dutch Birding-weekend. Het bestuur van Dutch Birding bedankt het Vogelinformatiecentrum voor de organisatie en de vele kopjes koffie. Opticron en Swarovski Optik worden hartelijk bedankt voor hun aanwezigheid en het beschikbaar stellen van de schitterende prijzen.

Voor in de Agenda: het eerstvolgende Dutch Birding-weekend is op 6 en 7 mei 2017, wederom op Texel.

Wietze Janse


Feedback?