Het fotograferen van de twee Steltkluten Himantopus himantopus in de Muy op Texel, Noord-Holland, had ik op 30 april 2016 op het einde van een middag vogelen gepland, zodat ik ze met lage zon vanuit het westen kon ‘pakken’. Rond 18:00 kwam ik op de locatie, zag de Steltkluten maar hoorde meteen aan de modderoever langs de westzijde van het pad het gekletter van een groep Gele Kwikstaarten Motacilla flava. Ik zag onder meer twee knalgele Engelse Kwikken M flavissima. Hurkend liep ik naar ze toe en begon te fotograferen. Vrijwel meteen zag ik de kwikstaart met een felgele kin en borst en een pikzwarte hoed op 15 m - een ware schoonheid. Te strak ‘ontworpen’ voor een Noordse Kwikstaart M thunbergi. Ik maakte me zo klein mogelijk. Op mijn knieën, in de modder, schuifelde ik langzaam rond om hem goed ik het vizier te krijgen, en in zijn looprichting bleef ik gewoon stil, steeds foto’s aan het nemen. Hij kwam druk foeragerend (met zulke snelle bewegingen door het gras dat het moeilijk fotograferen was) steeds dichter bij tot enkele meters van mij, kijkend naar mij ging hij rustig achter een tak zitten en twee volle minuten met opgestoken veertjes relaxen. Inmiddels stond Rudi Huiting achter mij die aangetrokken was door mijn vreemde gedrag vanaf de zitbank en naar mij was toegelopen. Hij bleef heel beleefd op afstand met zijn kijker. De vogel ging weer bewegen, klom op het takje, gaf mij 20 sec om de beste foto’s te maken en liep verder weg. Alles deed pijn, en alles trilde, dus stond ik op liep naar Rudi die zijn Svensson open had, geen twijfel, een Balkankwikstaart M feldegg! Meteen heb ik hem op www.waarneming.nl gemeld. Ik wilde verder met foto’s maken maar meteen na de melding vloog hij met de rest van de kwikstaarten naar de wilgenbosjes. Wij hadden geen idee dat dit de eerste voor Nederland zou zijn. Rudi nam een foto van mijn scherm en vertelde dat hij deze snel zou doorzetten. Ik ging naar de Steltkluten en checkte 10 minuten later of de waarneming zichtbaar was op www.waarneming.nl. Mijn vrouw belde dat zij honger had en daarom liep ik terug naar de auto. Daar pakte ik mijn iPad om details en laatste locatie toe te voegen, en toen belde Diederik Kok mij op. The rest is history.

Via Max Berlijn werd de waarneming rond 19:30 via DB Alert verspreid. In totaal c 25 vogelaars die op het eiland waren konden de vogel nog zien totdat deze om 20:35 het gebied in verdween. Vele malen werd de diagnostische raspende roep gehoord en ook opgenomen, waarmee de determinatie helemaal rond was. De volgende dag werd vanaf het eerste licht gezocht maar zonder resultaat, hoewel nog aardig wat kwikstaarten verspreid in het gebied aanwezig waren. Na uren zoeken gaven de meeste vogelaars het op. Toen ik zelf om 18:30 nog even terugkwam op de plek was er niemand meer – maar de kwikstaart was er wel! Hij liep weer op dezelfde plek en ik kon weer wat foto’s maken en anderen waarschuwen. De vogel vloog echter na c 15 min weg, voordat anderen hem konden zien. Op maandag 2 mei duurde het tot 15:45 totdat hij weer werd gevonden en liet hij zich tot 17:20 zien, in slecht weer. Vogelaars die eerder die dag preventief waren overgestoken of met de boot van 16:00 of 16:30 kwamen konden hem nog (net) zien; in totaal zagen die dag c 50 mensen de vogel. Om 20:30 volgde nog een korte waarneming. Op 3 mei werd hij om 10:45 weer gemeld. 's Middags werd de vogel tussen 15:20 en 17:30 weer gezien door enkele 10-tallen vogelaars.

Balkankwikstaart Motacilla feldegg, Texel, 30 april 2016 (Ruwan Aluvihare)

Balkankwikstaart Motacilla feldegg, Texel, 30 april 2016 (Ruwan Aluvihare)

Balkankwikstaart heeft een onstuimige geschiedenis op de Nederlandse lijst, met een aantal eerst aanvaarde en later weer geschrapte gevallen. Elk voorjaar zijn er wel meldingen van ‘gele kwikstaarten met een zwarte kop’ maar het uitsluiten van Noordse Kwikstaart vraagt om meer kleeddetails en om een overtuigende geluidsopname. Daarom lijkt de vogel van Texel het eerste onomstotelijke geval te worden.

Ruwan Aluvihare