Positie van het schip op 30 juni om 23.15h Nederlandse tijd

28 juni
We maken een landing op Karaginsky eiland. Op het strand staan pootafdrukken van een schijnbaar forse Bruine Beer die er wel heel erg vers uitzien, maar een scan over de wijde omgeving levert geen beer op. Dit is de laatste keer dat we vrij kunnen rondlopen, hierna is het elke keer beregoed, en moeten we als groep bij elkaar blijven.

Pootafdruk van Kamtsjatka Bruine Beer Ursus arctos beringianus, Karaginsky Eiland (A. Fergus)

Hoewel zo'n 6000 kilometer van de oostgrens van de WP is het merendeel van de (onder)soorten die hier zitten dwaalgast in de WP. Hier de ene na de andere Bering puntje-puntje-puntje, Pacific etc en kamtschatschensis enz (wat zijn er trouwens een vracht verschillende wetenschappelijke namen om dit schiereiland mee aan te duiden!) Een perfecte studeerplek voor de WP-georiënteerde vogelaar. Zet mij niet in een tropisch regenwoud, maar hier kan ik aardig los.
Ik mis daardoor wat soorten die de groep wel pakt omdat ze meer van het eiland verkennen, maar ik verwacht franjepoten, Kleinste Jagers aan de grond en Bruine Lijsters nog wel tegen te komen deze trip. Langs het strand liggen Pacific Eiders (whaahh), in het gras direct daarachter zingende Oostelijke Gele Kwikken van het tschutschensis type (hmmm) en in de poeltjes sakhalina-achtige Bonte Strandlopers (lekkerrrr). Hier kan ik niet bij weglopen. Wat blijken die vrouwen Pacific Eiders kenmerkende beesten! Naast die idioot lange kop met bultig voorhoofd hebben ze een lange en slanke nek in vergelijking met Eider (geen directe vergelijking uiteraard, maar ik meen ze redelijk te kennen). Verder zie ik nog een paar dingen die ik op meer exemplaren wil testen, maar dat er een ferme kenmerkenset uit de distilleren valt, lijkt wel duidelijk.

29 juni
De planning van expeditieleider Rodny in samenwerking met de kapitein om er steeds weer het beste uit te halen is elke keer weer verbluffend. Ik ben gek op strategieën en planningen, en ben daar ook best een zeikerd in als ik het niet zelf kan bepalen. Deze gasten weten steeds weer mijn duimen omhoog in te krijgen, wat een vakwerk!! Op een bijna militaire manier wordt elke te bezoeken plek gedurende een briefing uitgelegd, inclusief gedetailleerde getekende kaart en wat te verwachten. Is de briefing 9.15 aangekondigd, dan begint Rodny ook exact om 9.15 hr. Hij staat naast de klok en went zijn blik er de laatste minuut geen moment meer vanaf. 3-2-1; Hello everbody ...

Crested Auklet Aethia cristatella, Verkhoturova Island (G. Breton)

Verkhoturova eiland is het volgende doel: vanaf het schip zijn de grote zwermen Crested en Parakeet Auklets al te zien, die op een afstand aan zwermen Spreeuwen denkend. Eerst varen we rustig met de zodiacs langs de groepen Auklets, voor de fotografen is het weer bal (zoals elke dag eigenlijk). Aan land kunnen we langs de kolonies lopen. Dit is ook 1 van de weinige plekken waar Horned Puffins op een te bereiken plek broeden, ze zitten op steilere, meer zeekoetklif-achtig terrein (in tegenstelling tot de gedreunde deze trip alom aanwezige Tufted Puffins en natuurlijk de Atlantische gewone Papegaaiduiker).

Tufted Puffin Fratercula cirrhata, Verkhoturova Eiland (M. Kelly)

Op het eiland sta ik te praten met Evgeny. Hij verteld me dat de situatie op het eiland de laatste jaren op één punt drastisch veranderd is (hij is de enige mens die er jaarlijks komt en sowieso dé expert van de ecologie van de Russische Oostkust). Slaty-backed Gulls zijn er namelijk komen broeden en blijkbaar staan we, hoe toepasselijk, wat dicht bij de nesten. Regelmatig komt er zo'n bulk recht op ons afvliegen, het laatste moment afbuigend, waarbij de drukgolf af en toe voelbaar is. Overal langs de Siberische oostkust neemt deze soort enorm toe, waarschijnlijk door de toegenomen visserij. Vanuit het WP-zeldzaamheden-zoekoogpunt wat dubieus goed nieuws, want voor een aantal soorten hier ongetwijfeld minder tof. Het vergroot logischerwijs de kans dat er 1 'over de noord' Europa bereikt. Dat moet voor deze sterk pelagische meeuw uiteraard in de zomer gebeuren wanneer de rand van het Siberische vaste land ijsvrij is. Het lijkt me voor een juveniel (die hier erg laat in het seizoen vliegvlug worden; nu net de eerste kuikens), of een eerste zomer wat veel gevraagd. Die eerste zomers zien er zonder uitzondering enorm gesleten en gebleekt uit incl de slagpennen; niet echt een verenpak waarmee je ver komt. Ik zie het, als het al gebeurd vooral oudere exemplaren doen (en tot nu toe zijn het ook alleen (sub)adulten die in Europa zijn vastgesteld), maar laat het tegendeel maar bewezen worden ...

Terug aan dek zetten we koers voor een volgende landing: Bruine Beren! Een forse blow lijkt bijna vanaf het voordek te komen. Ik denk dan ook even dat Olga, onze fors uitgevallen Russin haar neus ophaalde, maar over de reling kijkend zie ik de rug van een enorme Grey Whale echt pal naast het schip! De bijna vlakke rugvin en de vage kleur laten zelfs mij deze eenvoudig determineren. Wat een beest!! Achtereenvolgens en soms tegelijk zijn vanaf dat moment binnen een paar minuten vanaf het dek Bultrug, Orka's en 7 Bruine Beren te zien. We liggen een kilometer uit de kust van het Noord-Kamtsjatka-vasteland en de kust is prima te zien. Sommige beren beklimmen rustig en voor het oog bizar soepeltjes de bijna verticale kliffen, waarschijnlijk om de nesten van de daar broedende Slaty-backed Gulls te bereiken. Hier zitten de meeuwen op de kliffen; op de eilanden waar geen beren kunnen komen zitten ze op de vlakkere delen.

Orka Orcinus orca (J. Ross)

Na een wel heel indringende briefing van Rodny gaan we aan land, terwijl er meerdere beren in de buurt zijn. Rodny noemt het een minimaal en berekenend risico, niemand mag zich van de groep afzonderen. De beren zijn nog niet zolang uit hun winterslaap gekomen hier en zijn minstens nog wat hongerig. Een week geleden is in Kamtsjatka een visser het maal van een Bruine Beer geworden, maar veruit de meeste beren rennen weg als ze mensen zien, moeten we van Rodny geloven. We lopen langs een stroompje naar een iets verhoogt vlakker deel om goed overzicht te hebben. Het landschap is sprookjesachtig; een vallei begroeid met dwergdennentje en andere dwerggroei-scrub, aan de randen aangezet met hoogopgaande hellingen. Zang van Noordse en Bruine Boszanger is alom, met af en toe een Beflijsterachtige strofe van een Bruine Lijster. Hier op zeeniveau liggen nog grote plakken sneeuw in de beschutte delen. Een hoogblonde en best wel mager uitziende Bruine Beer loopt voor ons langs het stroompje, langzaam kruipen we dichterbij en de beer doet hetzelfde. We stoppen op een wat verhoogt vlak stuk en gaan zien wat hij gaat doet. Al blaadjes etend (afknapper ...) loopt hij in onze richting. We staan wat verhoogt en de beer verdwijnt onder ons achter een sneeuwrand, we kunnen nu niet zien of hij de helling opkomt en dan ineens tien meter voor ons staat. Rodny, gewapend met stok en pepperspray loopt naar de rand en ziet niets. Dan komt de beer op een andere plek de verhoging op; kijkt ons van een meter of 50 onderzoekend aan en snuift diep. Camera's ratelen. Dat geluid doet hem misschien aan ander geratel denken en gaat er vandoor.

Kamtsjatka Bruine Beer Ursus arctos beringianus (J. Ross)

Hier schijnt nog op Bruine Beren gejaagd te worden, ik vraag me alleen af door wie; er is geen menselijke bewoning in de wijde omgeving te vinden. Even verderop loopt de volgende beer, een diepbruine dit keer met een enorme dikke kop en kont. Hij kijkt geen moment naar ons op (ik heb sowieso de indruk dat die beesten geen beste ogen hebben). Wat er nog van het imago van de brute beer aan over was verpulvert deze jongen vervolgens compleet; hij graast! Op mijn foto's in de laagstaande zon kleuren zijn ogen mooi diepbruin, een pluk gras steekt uit z'n bek als bij een koe ..., ik heb m'n vinger op de delete maar kan me net beheersen.

30 juni
100 soorten zijn een feit. Dus kom hier niet heen voor pagina's vol kruisjes; hier is het kwaliteit ver boven kwantiteit.
In de vroege ochtend blazen we full speed, met de neus van de zodiacs ferm omhoog over een vlakke zee richting Tintikun Lagoon. Dit is de zoveelste plek op rij deze trip waar je als (WP-)vogelaar normaal alleen maar van kan dromen, om maar weer te zwijgen van het landschap te zwijgen. Tintikun Lagoon is een soort kleine fjord dat naar de zee toe is afgegrendeld door een zandbank, maar een stroompje doorsnijdt de zandbank en geeft bv de zalmen toegang tot de fjord en het achterland.

Tintikun Lagoon (A. Fergus)

Het stroompje is net diep genoeg om met de zodiacs doorheen te kunnen. Door het heldere water zie ik veel platvissen, een soort sterk getekende Bot. Langs de fjordrand stijgen begroeide hellingen op. De begroeiing is nergens hoger dan een meter, maar dit is hier toch habitat voor typische taigasoorten. Het ritselt van ('nominaat') Noordse en Bruine Boszangers. Bruine verwacht ik nog in lage scrub, maar om bak ken met Noordse te zien zitten zingen in kniehoge dwergdennetjes is even wennen. Van Finse Blauwstaarten ben ik gewend je een nekhernia te moeten turen; hier zitten ze in dezelfde lage muk te zingen. Alle 3 de mannetjes die ik goed zie zijn van het 'dull' type (wat niet leeftijdbepaald zou zijn), toeval of ..? Ik meende even een Haakbek te horen, maar hou dat voor mezelf; hoewel in de range niet erg waarschijnlijk hier leek me en rare dingen zeggen kan altijd nog. Even later staan we met de hele groep naar een -uiteraard tamme- vrouw Haakbek te kijken die knoppen eet van Elsachtige dwergboompjes. Bruine Lijsters en Roodkeelnachtegalen beginnen bijna te wennen, maar dankzij de Chinezen zijn ook Dwerggorzen hier inmiddels schaars. Meer moeite moeten we doen voor Bergheggemus (ook zo'n typische natte droom DT-soort ...). Het blijft bij slechts één zangetje vanaf de helling en een vluchtwaarneming, hopelijk later meer! Langs de oevers zitten veel Harlekijneenden en Stejneger's Grote Zee-eenden, naast Middelste en Grote Zaagbek en leuke aantallen Toppers.

Terug in het schip pak ik snel een bak koffie en sprint weer naar buiten: Kittlitz Murrelet-terrein! Het anker is nog maar net gelift en ik zie al kleine, rap kantelende alkjes voor ons uitvliegen, maar zie er verder gaan zak aan. Hier kan het weinig anders zijn maar het duurt even voordat er op zee zittende exemplaren worden gezien, sommige blijven gelukkig leuk lang zitten, alksoort nr. 12 en we zijn nog maar halverwege! (13 als we Kuril Guillemot als soort beschouwen, maar wat mij betreft sowieso 13; soort of ondersoort is zo arbitrair; het is een taxon!). Vanaf nu zal de alkenteller misschien stokken, maar er is nog goeie kans op Least Auklet en helemaal in het noorden (Arctische) Zwarte Zeekoet (please!!).

Nils van Duivendijk, voor BirdingBreaks verslaggever vanaf het dek van de Sprit of Enderby in de Beringzee, 30 juni 2015