[VOOR NILS' VORIGE BIJDRAGE: KLIK HIER!]

8 mei
We hebben de rand van de Continentale plaat bereikt. De diepte varieert nu tussen 250 en 600m, waar dat eerder enkele kilometers was. Op sommige plekken is ook de opwelling te zien aan het zeeoppervlak. We bevinden ons ongeveer ter hoogte van Mauritanië en een deel van de dag zijn we buiten de WP grens geweest, maar 'gelukkig' geen echt gekke dingen net buiten de grens ;-) Ik moet er toch even niet aan denken een nieuwe voor de WP een paar kilometer erbuiten te ontdekken ...

Het duurt niet lang of de eerste Potvis van de dag wordt gezien. Oh, twee, nee drie ... Het dagtotaal loopt op naar 14, soms vier tegelijk in beeld. Als een Potvis dichtbij is houdt de Plancius stil. We wachten op de duik, die bij Potvissen vaak 100den meters diep is. Het kan even duren en je voelt de spanning opbouwen; dan zie de rug gaan bollen en als in een vertraagde film komt het enorme lichaam langzaam in actie en begint de rol naar een verticale positie. Als laatste, en zeker als ook als mooiste, komt de enorme staart uit het water, wordt opgericht en zak traag loodrecht naar beneden ... Wouw! Die Potvis zie je voorlopig niet meer terug!

Potvis Physeter macrocephalus Sperm Whale (Laurens Steijn/Birdingbreaks)

Het aantal vogels begint steeds verder toe te nemen; onze zeetrekteller van het eerste uur, Leo -Pterodroma chum master- Stegeman houdt de dagtotalen bij en komt met een deftig lijstje: (een greep) 300+ Wilsons Stormvogeltje, 10 Stromvogeltjes, 300 Vorkstaartmeeuwen, 8 Koningssterns, 450 Middelste Jagers, 30 Kleinste Jagers. De Middelste Jagers komen soms rakelings over de hoofden van de opvarenden vliegen.


Wilsons Stormvogeltje Oceanites oceanicus Wilson's Storm Petrel (Jacob Garvelink/Birdingbreaks)

Ik vrees voor de mussen maar die schuilen gelukkig tussen de kettingen van het anker, het lijkt goed te gaan. De Wilsons zijn vandaag soms te vergelijken met (Europees) Stormvogeltje, terwijl gisteren Wilsons en Vaaltje soms bij elkaar vlogen. Voor de hele groep leerzame sessies! Enigszins verrassend en niet minder leerzaam waren meerdere Scopoli's-type Pijlstormvogels. Naast het bekende handvleugelkenmerk waren sommige bij directe vergelijking met Kuhls ook wat slanker en lichter. Sommige Kuhls hebben een enkel wit veertje op de kruin zoals de meeste Kaapverdische Pijlstormvogels ... Ik heb altijd al een hekel gehad aan de term 'diagnostisch' kenmerk binnen de vogeldeterminatie!


Kuhls/Scopoli's Pijlstormvogel Calonectris borealis/diomedea Cory's/Scopoli's Shearwater (Laurens Steijn/Birdingbreaks)

Evenals gisteren sluiten we af met een zeezoogdierenervaring die zelden gezien wordt. Op de horizon ontwaren we een merkwaardige lijn van schuim en golfslag. De Plancius hoekt er naartoe en wat we al dachten, het blijkt een giga-grote groep jagende dolfijnen. In een lijn van 100den meters jaagt de groep in onze richting zodat we langzaam beseffen dat dit waarschijnlijk 1000+ Common Dolphins (Gewone Dolfijnen) zijn! Binnen enkele minuten bestaat onze wereld alleen nog uit wild om ons heen buitelden dolfijnen en duikende Jan-van-Genten. Middelste Jagers komen op het tumult af en ook de Wilsons Stormies weten dat het hier te doen is. Een Noordelijke Dwergvinvis leek er juist vandoor te willen, maar was in ieder geval weer een mooie aanvulling op de trip-lijst. Onze Duitse deelnemer Harro Muller, die toch echt wel wat gewend is zei me: 'for watching wildlife, this was one of my best days ever'.


Middelste Jager Stercorarius pomarinus Pomarine Jaeger (Laurens Steijn/Birdingbreaks)

De Iago Sparrows zijn 's avonds nog steeds met 11. Het is aandoenlijk te zien hoe sociaal ze zijn, iets dat we ook al op Kaapverdië opmerkten. Ze liggen vaak tegen elkaar aan te slapen, kroelen als tortelduifjes in elkaars nek en gaan gezamenlijk eten en drinken. Het bootvluchteling zijn lijkt de band alleen nog maar versterkt te hebben...

Nils van Duivendijk

DETERMINATIE ONDERWEG DEEL 2: WILSONS STORMVOGELTJE


Wilsons Stormvogeltje Oceanites oceanicus Wilson's Storm Petrel Oceaan voor Westelijk Afrika (Laurens Steijn/Birdingbreaks)

Evenals de kleinere jagers ondergaat ook deze soort een Zuidelijk Halfrond-ruicyclus. In dit geval minder verwonderlijk want de soort broedt in onze winter op het Zuidelijk Halfrond. Een stormvogeltje dat in onze zomer in actieve rui van de slagpennen is, is dus verdacht. Ook twee 'vormen/soorten' van Madeira Stormvogeltje broeden in onze winter en ondergaan in de zomer de slagpenrui. Afwezigheid van rui in de zomer sluit Wilsons overigens niet uit, want juveniele exemplaren starten pas in het tweede deel van de zomer hun eerste complete rui.

Dit exemplaar is zodanig fors aan het ruien dat ook de grote dekveren verdwenen zijn. Soortdeterminatie blijft overigens eenvoudig vanwege de duidelijke pootprojectie voorbij de staart, de grote 'stuitvlek' die doorloopt op de achterflank en anaalstreek (lijkt volledig rond te lopen) en de afgerond staarthoeken. Bij deze zwaar ruiende Wilsons is er een hoek ontstaan aan de achterrand van de vleugel tussen de arm- en handvleugel. Een Wilsons met een volgroeide vleugel heeft juist een kenmerkende rechte achterrand aan de gehele vleugel in actieve vlucht, terwijl er bij de overige donkere stormvogeltjes een min of meer duidelijk hoek is.