Het is zaterdagmorgen 30 juli 2011 en ik zit thuis de krant te lezen met een lekkere kop koffie. Mijn mobiel gaat af en het is Gido Davidse die zegt: "weet je het al?" Gido kennende kan het haast niet anders of dat moet natuurlijk vogelnieuws zijn, en met een nieuwsgierige toon vraag ik: "Nee, vertel het maar." "Er is een Amerikaanse Oeverloper ingevoerd door Joost Simons op waarneming.nl, zonder verdere details, in de Hogerwaardpolder bij Rilland." Gido brengt dit nieuws rustig onder woorden en verrek, op de een of andere manier blijf ik er ook rustig onder. Dus geen details en gewoon zo "droog" ingevoerd, voor een mega als een Amerikaanse Oeverloper geeft dat wat te denken. Daarom blijven we er rustig onder. Dat zal het zijn! Er wordt door ons sterk gedacht dat het wel eens om een invoerfout kan gaan. Kan gebeuren, toch......
Ik spreek af met Gido dat ik naar de waarneming kijk en waar nodig zal voorzien van wat commentaar. Bij het zien van de waarneming zie ik dat collega-admin Peter Meininger mij al voor is:

"Beste Joost, Dit zou een tweede (derde, Peter ;)) voor Nederland betekenen. Invoerfout? Zo niet, kun je dan svp zsm details doorgeven?"

Een tekst van Peter die ik ook in mijn hoofd had en bovendien: ook Peter dacht aan een invoerfout. Nu maar wachten op een reactie en nee, niet gaan. Kan je voorstellen, een nieuwe soort voor iedereen en dan afwachten ... Het gebeurt mensen, het is haast niet voor te stellen!
Ik doe nog wat validatiewerk op waarneming.nl en wacht nog steeds af....
Toch een dilemma, de waarneming doorgeven via RBA is ook een optie!
Niet lang daarna komt er een reactie van Joost Simons op het commentaar van Peter!

"Foto's volgen, oeverloper met duidelijke vlekken op borst en flank
ook korte strepen op vleugels, lichte snavel", is de tekst van Joost.
Mijn hart sloeg in mijn keel en de alarmbellen gingen rinkelen, hier kunnen we wat mee. Spullen bij elkaar pakken, Gido bellen dat ik er aan kom, en wat andere Zeeuwen waarschuwen. Nog geen 10 minuten daarna zit ik samen met Gido in de auto op weg naar de Hogerwaardpolder. Onderweg bezig om het nieuws via RBA wereldkundig te maken, wat opeens niet meer nodig was omdat Max Berlijn vanuit zijn vakantieadres op Madeira meekijkt en meedenkt! Hij gooide een RBA de lucht in, nu was iedereen gewaarschuwd.

Samen keuvelen we ons moed in. Zou het kloppen? Het zou fantastisch zijn! Hoe dichter bij de plek hoe nerveuzer we worden, de punten die de ontdekker aangaf waren toch wel positief voor Amerikaanse Oeverloper! Omstreeks 12:30 uur zijn we op de plek aanwezig en zien we als enige Niels de Schipper staan. "Ik weet het niet jongens, ik ben er niet zeker van of het een Amerikaan is." Gedrieën kijken we naar de vogel, die met somber, bewolkt weer en wat regen, op grote afstand aan het foerageren is. Er valt even een stilte, en dan komt er zoiets van: "tja, ik weet het niet hoor" of "moeilijk." De omstandigheden zijn dan ook niet ideaal, en het weer werkt ook niet mee. Bovendien zit de vogel op 300 tot 500 meter.

We zien met zijn drieën ondanks de afstand een opvallende borstband en met moeite zien we iets van vlekken of spots. Bovendien vinden we de staartprojectie even lang als die van de aanwezige Oeverlopers. Dit klopt niet voor Amerikaanse Oeverloper. Die borstband klopt helemaal niet voor Amerikaanse, is onze stellige overtuiging. Foto's in Birding World over de herkenning van Amerikaanse Oeverloper staan in ons geheugen gegrift en laten niet een borstband zien die wij wel zagen! Inmiddels zijn Peter Meininger en Pim Wolf gearriveerd en zij schuiven aan. Zij delen onze mening over de vogel. Wetende dat veel mensen onderweg zijn besluit ik om wat extra informatie door te geven via RBA: kenmerken die wij gezien hebben en als tekst "gaat hem niet worden vrees ik." Dan kunnen mensen altijd nog beslissen is de achterliggende gedachte.
In ieder geval heb ik er voor gekozen om de vogel niet helemaal "af te piepen."

Een wijze beslissing achteraf. Pim en Peter gingen vanuit een andere hoek vanaf de uitkijkbult verder kijken. Wij bleven vanaf de weg kijken en ons groepje werd aangevuld door Sander Lagerveld en Nick van der Ham. En opeens, omstreeks 13:15 uur, zat de vogel mooi vooraan op minder dan 100 meter. Grote euforie viel ons ten deel omdat we overal spots zagen op de onderdelen, een oranje snavel, een vette donkere oogstreep in contrast met de lichte wenkbrauwstreep en tijdens het vliegen een vleugelstreep die korter en anders was dan bij een gewone Oeverloper. Wel had de vogel een nog opvallende borstband, hoe dat kwam werd later duidelijk.

Amerikaanse Oeverloper Actitis macularius, Hogerwaardpolder, Rilland, 31 juli 2011 (Marcel Klootwijk)


Amerikaanse Oeverloper Actitis macularius, Hogerwaardpolder, Rilland, 31 juli 2011 (Jaco Walhout)

Gauw belden we Pim en Peter en legden uit hoe zij moesten kijken: onze kant uit, met op de achtergrond in juichstemming Sander, Nick, Gido en Niels. Pim zag de vogel ook en door de telefoon was het even hectisch omdat hij zei dat het er nu wel goed uitzag, maar meende dat de borstband niet klopte en dat het wel eens om een hybride kon gaan. "Ja maar Pim, weet je wel wat wij aan de vogel hebben gezien, alles klopt!!" Het ging zo nog even door en Pim bleef bij zijn standpunt: "alles klopt, behalve die borstband." Weer die borstband, wat is dat toch! Na bijgekomen te zijn besloot ik na overleg met Sander, Nick, Gido en Niels om de waarneming door te geven als zeker. De vogel zat inmiddels weer op grote afstand en wij besloten om ook naar de uitkijkbult te gaan. Het licht was daar wat beter, het weer werd beter en je had er beter overzicht. De discussie ging daar nog even door: "Wij zijn toch niet gek, we hebben een zekere Amerikaanse Oeverloper gezien." "Ja, maar die borstband ..."

In afwachting van de meute, die steeds groter werd, zat de vogel nog steeds op grote afstand. Sommige mensen hoorde je zeggen: "daar is niet veel aan te zien", of woorden in de trant van "ik zie weinig spots." Totdat de vogel richting de uitkijkbult kwam foerageren en voor iedereen goed zichtbaar was. Alle harde kenmerken werden gezien, ook de korte staartprojectie. De borstband werd ook verklaard en bleek een samenklontering van spots te zijn. Dat is overigens ook goed te zien op de foto's van Marcel Klootwijk en Jaco Walhout. De donkere zijborst die wel prominent aanwezig is valt binnen de variatie.


Vogelaars bij Amerikaanse Oeverloper Actitis macularius, Hogerwaardpolder, Rilland, 30 juli 2011 (Luuk Punt)


Amerikaanse Oeverloper Actitis macularius, Hogerwaardpolder, Rilland, 31 juli 2011 (Marcel Klootwijk)

En Pim? Ja, Pim was nu ook overstag! Zo zie je maar, dat een mega als Amerikaanse Oeverloper op grote afstand toch voor determinatieproblemen kan zorgen. En hoe een borstband een rode draad is geworden en we daar bijna mee de mist zijn ingegaan. Het doet me deugd dat we zijn gebleven en hebben doorgezet om alles tot een goed einde te brengen. Velen hebben van de soort kunnen genieten en daar gaat het ten slotte om! Hulde ten slotte aan de ontdekker, Joost Simons, laten we dat ook niet vergeten.

Rob Sponselee

Noot webredactie: een uitgebreider artikel van de ontdekker zelf zal verschijnen in Dutch Birding 33-5. Dus als u nog geen lid bent, klik hier!