Noordse Waterlijster Seiurus noveboracensis Northern Waterthrush. 18 september 2010 (Arnold Meijer)

Mensen die mij kennen weten dat ik een verstokt Texelganger ben, met verder een voorliefde voor de Lauwersmeer. De verscheidenheid in biotopen en de bereikbaarheid van de plekken met de auto spreken mij zeer aan. Toch trokken de dt-weekeinden mij meer en meer. Niet in de laatste plaats, omdat de DB vogelweken/vogelweekeinden dreigen te verworden tot kluitjesvogelen en het massaal twitchen van elke subzeldzaamheid die op het eiland wordt gevonden.

Tijdens het eten na de Top of Holland Birdrace hoorde ik toevallig Han Zevenhuizen zeggen dat hij de eerste twee dt-weekeinden dit jaar moest missen in verband met de aanstaande geboorte van zijn eerste kind. Na overleg met het thuisfront heb ik contact gezocht met Han om te vragen of ik zijn plaats kon innemen. Dit bleek te kunnen, de rest is geschiedenis.....

Ik bezocht dus voor het eerst een weekeind van Deceptiontours. Afgezien van twee twitchacties was ik nog nooit op Vlieland geweest. Laurens Steijn zei dat nieuwelingen meestal iets goeds ontdekken en Jeroen de Bruijn zei op zaterdagmorgen tegen mij dat ik rekening moest houden met alles.

Op vrijdag leidde Hans ter Haar mij rond. Al snel werd mij duidelijk, waarom er zoveel vogelaars graag naar Vlieland gaan. Werkelijk het hele eiland is leuk om te vogelen. Op zaterdag 18 september 2010 vogelde ik vanaf het begin van de middag mee met Arnout Linckens, Bas van den Boogaard en Jeroen de Bruijn. Bij de oude eendenkooi zei Bas: "we gaan je nu het gaafste bos van Vlieland laten zien. Er zit nooit wat, maar hier wordt een keer een knaller gevonden."

In de eendenkooi verspreidden we ons. Al fantaserend over Roodkeelnachtegalen kwam ik in de buurt van een greppel met een bruggetje. Onder het bruggetje vloog met een luid tsjik een vogel vandaan die voor mij vrij ging zitten in een boompje op ongeveer 3 meter hoogte op een meter of 5.

(Rob Halff)

Ik keek door mijn kijker en kreeg een hartverzakking. Het was een plompe pieperachtige vogel, met een loeier van een wenkbrauwstreep, zwaar gestreepte onderdelen, een egale groenbruine bovenkant en een kort staartje al knikkend in het boompje.

Dit kon niet anders dan een Noordse waterlijster of een andere Amerikaanse lijster zijn! Snel keek ik in mijn mobiel of ik een telefoonnummer van een van de jongens er in had staan. Toen ik dat niet vond, heb ik maar gefloten. Met deze actie was ik wel de vogel kwijt geraakt.

Jeroen de Bruijn kwam als eerste aangerend. Ik vertelde hem dat ik iets heel heftigs had gevonden en dat ik dacht aan een Noordse waterlijster of een andere Amerikaanse lijster. Al snel hoorden we de vogel roepen en Jeroen zag iets naar achteren vliegen. Ook Arnout kwam aan en ik beschreef wat ik had gezien. Jeroen zei mij een boek te gaan halen, zodat ik het kon checken. Ik zocht snel Noordse Waterlijster op. Dat leek wel heel erg op de vogel!

Noordse Waterlijster Seiurus noveboracensis Northern Waterthrush. 18 september 2010 (Arnold Meijer)

Arnout was de eerste die de vogel kort, maar goed zag. Hij bevestigde dat het een waterlijster was. Daarna vond Bas hem terug en konden we de vogel alle vier goed bekijken. Jeroen sloot Louisiana Waterlijster uit op basis van de éénkleurige wenkbrauwstreep en de buffe flanken/onderdelen. Na ongeveer een minuut vloog de vogel zonder aanleiding de plas van de Eendenkooi op en verdween uit het zicht links de bocht om.

Na wat oerkreten en omhelzingen, begonnen we als een gek mensen te bellen. Jeroen piepte na een aantal pogingen de vogel door aangezien hij wel bereik had. Vanwege het slechte bereik op de plek en elders op het eiland werden veel mensen in eerste instantie niet bereikt.

Ik heb ooit wel eens gezegd dat ik een tattoo zou nemen als ik een nieuwe soort voor Nederland zou ontdekken. Na de Spaanse mus in mei 1997 is het er nooit van gekomen (ja ja) en op een gegeven moment werd het wel erg mosterd na de maaltijd.

Toen ik mijn vrouw in tranen belde en haar vertelde dat ik een nieuwe vogelsoort voor Nederland had ontdekt en nog een snoeiharde mega ook, zei zij fijntjes:
"dat wordt dus een tattoo..."
Waarop ik antwoordde: "nou, dat zijn wel een hoop streepjes hoor..."
Overigens gaf ze later ook weer de perfecte reden om het niet te doen (pfff). Je staat gelijk achter in de discussie als je puberende dochter onverhoopt een tattoo wil.

Iedereen op het eiland kreeg uiteindelijk de vogel goed te zien. Helemaal nadat deze een show van een halfuur gaf op korte afstand (zie de foto's van 18 september van Hans, Laurens en Arnold Meijer op de db-site). Circa 30 vogelaars van het vasteland haalden de vogel nog op zaterdag door watertaxi's te regelen.

Zelf ben ik met Arnout en Nils verder gaan vogelen. Bij het Posthuis zaten we te genieten van een welverdiend stuk appelgebak toen ik een groepje spreeuwen aan zag komen. Ik zei:"eindelijk een goede groep Spreeuwen." Bij het checken van de groep riep Nils op het moment dat Arnout en ik de vogel ook zagen: "er zit er een tussen!".

Toen we even later de vogel ook aan een jongen lieten zien, waarvoor hij nieuw was, zei ik:"je hebt geluk dat we al appelgebak op hebben." Waarop Nils zei: "maar we zijn er morgen ook nog..."

Voor de bijgelovigen, toen ik na terugkomst in het huisje de nieuwe Svensons pakte die ik op mijn kamer had laten liggen bleek er een folder van Vogelbescherming in te zitten precies bij de pagina van de Noordse Waterlijster...

Tot opluchting van de rest van Nederland bleek de vogel de volgende ochtend nog aanwezig. Toen Sander Lagerveld Laurens belde met de mededeling dat hij er nog zat, leverde dat een dubbel gevoel op. Je gunt iedereen een dergelijke soort, maar als de vogel maar een dag was gebleven was het een terechte beloning voor de mensen die het risico nemen om meerdere weekeinden per jaar te gaan vogelen op een eiland waar je nog zo een-twee-drie niet vanaf bent. Uiteindelijk hebben circa 230 mensen op zondag de vogel gezien, mede dankzij het gedisciplineerde gedrag bij de twitch. Ook op maandag en dinsdag hebben veel mensen de vogel bezocht. Woensdag 22 september werd de vogel niet gevonden.

Het betreft de 500e soort van Nederland en het was voor mij de 2e keer dat ik een nieuwe soort voor Nederland ontdekte. Het gevoel bij deze ontdekking was nog veel heftiger dan de eerste keer. Cosmic mindfucker is een zeer treffende omschrijving van de rollercoaster aan blijdschap, genot, vervulling, twijfel, vertwijfeling en stress die je in die split second over je heen krijgt.

Overigens was de volmaakte ontspanning de rest van de dag nadat ik de plek had verlaten onbeschrijfelijk. Zou dit nou Zen zijn?

Ben Gaxiola

(Sander Bot)

PS 1. Han Zevenhuizen heeft inmiddels een zoon, Mart. Moeder en kind maken het goed. Daarnaast heeft hij op maandag de vogel gezien.
PS 2 Enige nadeel(tje): dat Bennie nou eenmaal veel beter scandeert dan Ben zal er wel voor zorgen dat ik de komende jaren regelmatig weer met Bennie wordt aangesproken, terwijl ik toch echt al heel lang Ben heet.
PS 3 Huisje Veerman 4 vond daarnaast ook de Roodkopklauwier, de Roze spreeuw, de Ortolaan, een Draaihals en een Sperwergrasmus.

Noordse Waterlijster - en hoe het allemaal 'reg' kwam

Op zaterdagochtend 18 september vertrokken Kees de Vries en ik naar Texel om daar te vogelen. Normaal gezien zou Kees op Vlieland met Deception Tours zitten, maar door werk kon hij dit weekend niet. Dus dan maar toeslaan op Texel, hoopten we. We begonnen met over zee te kijken bij de Westerslag: Kleine Jager, Grote Jager, jager spec, Noordse Stormvogel en Grote Zee-eend volgden elkaar in een klein half uurtje snel op. Een fikse regenbui deed ons doorgaan naar de noordpunt, bosjes kloppen toen het droog werd. Was niet druk, wat IJsgorzen en een Sperwergrasmus waren snel gevonden en lieten zich leuk bekijken. Hoewel we hier heel wat uurtjes doorbrachten konden we de klapper er niet uithalen. Vlieland sloeg terug met Draaihals, ook een Sperwergrasmus en de al langer aanwezige Roodkopklauwier. België begon beter met een Kleine Spotvogel.

In de middag besloten we langs de Oostkant naar het zuiden te rijden. De al langer aanwezige Zwarte Ooievaar liet zich hoog in de lucht bekijken. Nadat hij was doorgevlogen en wij naar de hut van Dijkmanshuizen liepen, ging de pieper over. Wat zou het zijn? Bij het aflezen werd ik toch even lijkbleek. 'Noordse Waterlijster' en 'Vlieland' wist ik uit te brengen. Kees lachte 'ja, die grappen kennen we ...'. Het duurde even voordat hij besefte dat ik serieus was en de klap kwam aan. Daar stonden we op Texel, met lege handen. We probeerden nog een uurtje te vogelen, dat lukte niet meer en al snel werd er rondgebeld of er wat te regelen viel. Op het vasteland namen verschillende anderen hetzelfde initiatief. Op Texel werden alle mensen in bezit van een boot afgebeld of ze ons wilden overvaren. Dat leek te lukken en de ongeveer 8 man op Texel zagen weer licht gloren. Helaas ten onrechte: door de harde wind durfden de meesten niet een sloepje in het water te leggen, en degene die uiteindelijk wel wilde zou buitenom varen, een tocht van ruim 2 uur, en dat betekende dat we het niet meer zouden halen.

Op het vasteland wisten twee groepen een watertaxi te regelen en zij konden dezelfde middag nog afvaren. Daarop konden wij helaas niet meer aansluiten, dus dan maar het eiland af en de boot van 19:00 uur naar Vlieland gepakt.

Inmiddels kwamen de eerste verhalen los. De vogel was als eerste ontdekt door Ben Gaxiola, hij riep zijn collega-vogelaars en beschreef de vogel, dat kon toch alleen maar ....... Ben haalde zijn vogelboek maar gedurende die tijd vond Jeroen de Bruijn de vogel alweer terug en bevestigde de determinatie.
De plek (Oude Eendenkooi) is een plek met zeer slecht telefoonbereik, maar toch wisten de waarnemers het bericht eruit te krijgen. Deception Tours deelnemers stroomden naar één plek en daar bleek deze kruip-en-sluip-door vogel beslist niet gemakkelijk om terug te vinden. Maar uiteindelijk wist iedereen hem toch mooi te zien te krijgen.
(meer details zullen nog volgen in DB Actueel in een volgend nummer en ook op TOH).
Een filmpje kan je hier bekijken.

Deception Tours bekijkt de Noordse Waterlijster

Noordse Waterlijster Seiurus noveboracensis Northern Waterthrush 18 september 2010 (Hans ter Haar)


We lachten onze Belgische vrienden een beetje uit: hun Kleine Spotvogel, hoe mooi ook, viel in het niet bij onze Noordse Waterlijster. Even later sloegen zij echter hard terug met een Kleine Regenwulp in de Uitkerkse polders, mondiaal gezien een erg zeldzame en dus goede soort!

Inmiddels bereikten de watertaxi's eind van de middag het eiland, de waarnemers later de plek. Ze moesten ruim anderhalf uur zoeken, maar toen hadden ze succes! Een zeer geslaagde actie!

Wij waren inmiddels (Sander Lagerveld was ook ingestapt) op de reguliere boot naar Vlieland aan het varen. Naast ons drieën gingen nog acht andere vogelaars naar de overkant, maar een schamel aantal voor zo'n megasoort. Twaalf anderen wisten nog een watertaxi voor de volgende ochtend te regelen. De grote 'meute' zou op zondagochtend met de reguliere dienst van 8:45 uur het eiland opkomen.
Op het eiland werden we verwelkomd door Arnoud van den Berg, die toch nog even nieuwsgierig was wie de overtocht nog gewaagd hadden. Wij hadden huisje 'Veerman 5' gereserveerd en daar aangekomen stonden de bedden klaar en bleken we het huisje te delen met andere vogelaars die de vogel al gezien hadden. Geen probleem. Wij gingen eerst naar 'de Richel', het restaurant waar veel vogelaars eten, en daar zat de meute. Wat een feeststemming, we moesten foto's bekijken, filmpjes zien, verhalen aanhoren, maar ook kregen we gedetailleerde informatie waar we de volgende ochtend moesten gaan zoeken. In 'Tante Pee' was het nog drukker en daar wist men van geluk niet hoeveel bier men moest wegspoelen. Wij besloten niet al te lang mee te doen.

Feestvierders terug in Harlingen na een succesvolle twitch per watertaxi.

Onze buurman (Leo Heemskerk) kwam nog even aanlopen: 'hebben jullie koffie voor morgenochtend?', vroeg hij. Nee, dat hadden wij niet meer kunnen regelen. Even later keerde hij terug met een ruimschootsvoldoende stapel koffiepadjes (Leo bedankt!). Na elven kropen wij in bed, want moesten weer vroeg op. Halverwege de nacht werden we nog wakker van veel lawaai, moesten we er alweer uit? Een blik op de klok liet een tijd van 3:00 uur zien: het waren de gasten die terug kwamen van het feestje. Om 6:00 uur stonden wij alweer naast het bed, genoten van een bak koffie, een oud broodje, en toen de fiets op.

We hadden (met zijn elven) afgesproken om rond 7:15 uur te verzamelen en dan met goed licht met elkaar de vogel te gaan zoeken. Zo gezegd zo gedaan. Voorzichtig liepen we het gebied in en toen ik de onoverzichtelijk begroeide slootjes zag, zonk de moed me al bijna in de schoenen. We liepen een rondje met elkaar en daarna gingen we meer verspreid zoeken. Gelukkig klonken na niet al te lange tijd de eerste fluitjes en we spoedden ons naar de andere kant. De eerste enthousiaste gezichten: de vogel was gezien, mooi ook, de spanning steeg voor mij. Er werd uitgelegd waarheen de vogel gevlogen was en daar werd hij ook teruggevonden. Nou ja, we zagen hem kortstondig flitsen door de vegetatie, even overvliegen en kortstondig langs het randje lopen en daarna vloog de vogel hard weg het bos in. Ja, wat was dat nou, de vogel wel gezien, maar er eigenlijk niets mooi aan af kunnen kijken. Omdat we wisten dat er op het vasteland veel mensen op de eerste piep stonden te wachten, en wij ongeveer geen bereik hadden, werd er aan andere vogelaars gevraagd de vogel door te zetten. Deze informatie werd op het vasteland enthousiast ontvangen. Wij gingen ondertussen verder met de zoektocht en na een klein kwartiertje vonden we de vogel weer terug aan de andere kant. Hier liet hij zich beter zien en horen, steeds meer details konden we zien, totdat hij zich uiteindelijk geheel vrij enkele minuutjes prachtig aan ons liet zien. Wenkbrauw, gestreepte onderzijde, groene zweem, korte pompende staartje ........ Elf man stond stil te kijken, er werd geen woord gezegd, op wat kleine gefluisterde aanwijzingen na. Toen de vogel verdween, verdween ook de stilte tijdelijk in het bos. Handen werden geschud, enthousiast stonden we elkaar op de schouders te bonken, blije en lachende gezichten. Elf volwassen mannen die zo blij als kinderen waren, niemand zou ons dit ooit nog kunnen afnemen. Na al die spanning en inspanning was de beloning mooi en van hoge kwaliteit. Mooier zouden we hem niet te zien krijgen.

Kees en ik besloten verder te gaan vogelen, er wachtte nog een heel eiland op ons. Anderen bleven op de komende groepen wachten. Op het fietspad zagen we twee taxibusjes voorbij scheuren. In de bus vogelaars (van de watertaxi) met gespannen gezichten, nog niet de glimlach die onze gezichten sierde. We zwaaiden, er werd teruggezwaaid, daarna waren we weer alleen. In de tussentijd vonden wij de Roodkopklauwier terug, nu een leuke bijsoort, anders een goede soort. We vogelden de camping 'Lange Paal' af. Enkele jeugdige vogelaars kwamen, na het nachtelijke feest, uit hun tenten gekropen. Slaperige gezichten, we lieten ze maar met rust. Rond kwart voor elf liepen we weer terug naar onze fietsen en zagen daar het halve peloton van de reguliere boot langskomen. De conditie van sommigen liet duidelijk te wensen over, we spraken ze maar moed in dat het nog maar 5 minuten fietsen was.
We wachtten op het nieuws van de twee groepen en dat kwam er op DBAlerts: "Max Berlijn om 19-09 13:09: update: Om 10.25 zagen 15 vogelaars die met de watertaxi zijn over gegaan (waaronder ikzelf) de vogel erg mooi in de NO hoek daarna 180 man waarvan inmiddels 80% hem gezien zou hebben in de ZW hoek". Dat was goed nieuws.

Beter laat dan nooit ......

Wij hadden minder geluk op de terugweg, eerst brak mijn ketting, daarna die van Kees, maar teruglopen was geen straf met de soort op zak en nog veel leuke vogels in het duin, zoals Grauwe Vliegenvanger, Braamsluiper, Kleine Barmsijs etc.
Rond 15:30 uur liep het dorp weer vol met de vogelaars. Blije gezichten, uiteindelijk bleek dat iedereen wel een glimp of meer van de vogel had mogen zien. De restaurants en snackbars liepen vol, men trakteerde zichzelf op de dikste slagroomroezen met de lekkerste drankjes en waarom ook niet?
Met de middagboot kwam nog een kleine groep vogelaars van een dikke twintig man aan, zij hadden maar twee uur de tijd om tijdig (19:00 uur vertrok de laatste avondboot) terug te zijn. Ook zij ontvingen alle benodigde informatie en hen werd succes gewenst. Op de boot terug zaten (na een snel rekensommetje) ongeveer 250 gelukkige vogelaars. De laatste groep kreeg de vogel ook uitstekend te zien en was ook tijdig terug voor de laatste avondboot. Met inbegrip van de mensen die al eerder het eiland waren afgegaan, moeten zeker 300 vogelaars de vogel hebben gezien. Hulde nog aan de groep Belgische vogelaars, die hun verre trip ook beloond zagen. Zo kom alles toch 'reg'!

Vermeldenswaardig feit hierbij is dat de Noordse Waterlijster de 500ste vogelsoort voor Nederland is (volgens de huidige tellingen).

Wietze Janse